Szybki paszport hitem wśród Polaków. Masowo wyrabiają go na ostatnią chwilę
Polacy planują zagraniczne wakacje od miesięcy, rezerwują, a w dniu wylotu okazuje się, że nie mają najważniejszego: paszportu. Koszmar wielu z nich skończył się w chwili uruchomienia na Lotnisku Chopina w Warszawie punktu paszportowego, w którym można wyrobić dokument tymczasowy. Zainteresowanie jest bardzo duże - przyznaje MSWiA.
Tymczasowy punkt paszportowy został otwarty na warszawskim Lotnisku Chopina, aby pomóc podróżnym, którzy w dniu wylotu zorientowali się, że nie mają ważnego paszportu. Punkt działa od 20 kwietnia i został uznany za niezbędny przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Tymczasowy punkt paszportowy nie jest zwykłym punktem składania wniosków paszportowych, ale służy jako rozwiązanie awaryjne. Przynajmniej w teorii. Jednak osoby, które zgubiły paszport, nie wiedziały o upływie terminu ważności lub po prostu zapomniały go w domu, mogą uzyskać tymczasowy dokument podróży.
Sporo rodaków zapewne wybiera tę opcję obawiając się długiego oczekiwania w kolejkach w biurach paszportowych.
Po blisko trzech miesiącach funkcjonowania widać, że awaryjne biuro paszportowe było potrzebne polskim podróżnikom. Punkt spotkał się z dużym zainteresowaniem. Od czasu jego powstania wydano ponad 3 tys. paszportów tymczasowych. Średnio na lotnisku przetwarzanych jest około 70 dokumentów dziennie.
Najczęstszym powodem szukania pomocy w punkcie jest przedawnienie lub nieodpowiedni okres ważności dotychczasowych dokumentów podróżnych.
Proces uzyskania paszportu tymczasowego trwa obecnie około 15-20 minut, nie licząc czasu oczekiwania w kolejkach. Co ciekawe, z punktu na Lotnisku Chopina korzystają zarówno pasażerowie odlatujący z lotniska w Warszawie, jak i podróżni z innych części Polski.
Koszt uzyskania dokumentu tymczasowego to 30 zł, a okres jego ważności jest zgodny z wymaganiami kraju docelowego i zazwyczaj wynosi od trzech do sześciu miesięcy. Papierowe wnioski paszportowe nie są już wymagane, ponieważ wszystkie dane są przechowywane w formie elektronicznej.
W punkcie lotniskowym obowiązują wszystkie standardowe procedury, w tym prawny wymóg uzyskania zgody rodziców na wydawanie paszportów osobom niepełnoletnim. W przypadku braku możliwości obecności jednego z rodziców na lotnisku zgoda może być wyrażona za pośrednictwem systemu e-PUAP lub w formie pisemnej z uwierzytelnionym podpisem w urzędzie lub u notariusza.
Dodajmy, że awaryjny punkt lotniskowy nie rozwiąże każdego problemu. Przy podróżowaniu do niektórych krajów należy też posiadać dodatkowe dokumenty czy komplet niezbędnych szczepień. Wśród dokumentów wjazdowych są wizy umożliwiające wjazd do danego kraju. Obecnie obowiązują m.in. wizy do Rosji i Egiptu.
Od 27 marca 2022 w życie weszły nowe przepisy dotyczące składania wniosków paszportowych. Mają one na celu usprawnienie procedur i stworzenie Rejestru Dokumentów Paszportowych, który będzie częścią Systemu Rejestrów Państwowych.
Nowe przepisy stworzyły możliwość składania wniosku paszportowego w systemie teleinformatycznym, bez konieczności wypełniania długopisem papierowego wydruku.
Niestety, nie oznacza to, że wniosek o paszport będzie można złożyć online z domu. Nadal trzeba się pofatygować do urzędu, gdzie wniosek paszportowy będzie generowany z systemu. Wygenerowany wniosek następnie musi zostać podpisany przez wnioskującego za pomocą specjalnego urządzenia do pobierania podpisów. Pobrane też zostaną odciski palców.
Nie potrzebujemy paszportu, jeżeli planujemy wyjazd do państw strefy Schengen. To m.in. Austria, Dania, Estonia, Hiszpania, Holandia, Malta, Włochy, Słowenia, Niemcy, Liechtenstein, a od 2023 roku również Chorwacja. Państwa zrzeszone w układzie zniosły też kontrole na wewnętrznych granicach strefy. Bez paszportu można również przekroczyć granice innych państw, leżących poza strefą Schengen. Są to: Albania, Czarnogóra, Gruzja, Macedonia Północna czy Serbia.
Dość nietypowe zasady przekraczania granicy bez paszportu obowiązują na Cyprze. Wyspa ta podzielona jest na dwie strefy wpływu - północną oraz południową. Chociaż podział ten nie jest uznawany przez większość państw na świecie, to i tak możemy mieć kłopot przy przekraczaniu granic wyspy. Cypr Południowy można odwiedzić na podstawie dowodu osobistego, zaś w przypadku Tureckiej Republiki Cypru Północnego potrzebny będzie paszport.
Planując wakacje, warto również pamiętać, że korzyści płynące z przynależności do strefy Schengen i Unii Europejskiej dotyczą również terytoriów zamorskich krajów członkowskich UE. Oznacza to, że bez paszportu można udać się m.in. na Wyspy Kanaryjskie i Azory, a nawet do bardziej egzotycznych miejsc, takich jak Bora-Bora czy Gwadelupa. Wyspy te stanowią bowiem francuskie terytorium zamorskie.
Po brexicie paszporty obowiązują za to turystów udających się do Wielkiej Brytanii. Dotyczy to także Irlandii Północnej, czy miejsc takich jak wyspa Jersey. Wyjątkiem jest Gibraltar, gdzie wystarczy nam dowód osobisty.
Krzysztof Maciejewski
