Ustawa o grupach producentów rolnych przyjęta
Sejm uchwalił w czwartek rządową nowelę ułatwiającą tworzenie i funkcjonowanie grup producentów rolnych. Nowe przepisy zakładają m.in. zmniejszenie obowiązkowej ilości produktów, które członek grupy ma sprzedać grupie.
Nowelizacja ustawy o grupach producentów rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych ustaw oraz niektórych innych ustaw została przygotowana przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Jak wskazał resort w uzasadnieniu, zmiana ustawy z 15 września 2000 r. o grupach producentów rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych ustaw "ma na celu doprecyzowanie niektórych obecnie obowiązujących przepisów dotyczących tworzenia i funkcjonowania grup producentów rolnych i jest odpowiedzią na postulaty zgłaszane przez podmioty zaangażowane w proces ich tworzenia i przez same grupy producentów, a także przez podmioty prowadzące nadzór nad ich działalnością".
Nowela zmniejsza m.in. "obowiązkowy poziom wielkości wyprodukowanych przez członka grupy producentów rolnych produktów lub grupy produktów, ze względu na które grupa została utworzona, jaka musi zostać sprzedana do grupy, z co najmniej 80 proc. do co najmniej 70 proc., przy jednoczesnym objęciu tym obowiązkiem co najmniej 90 proc. producentów zrzeszonych w grupie (zamiast 100 proc. które obowiązują obecnie)".
Ponadto, wprowadza 90-dniowy termin na wydanie przez dyrektora Oddziału Regionalnego ARiMR decyzji o uznaniu grupy oraz zatwierdzeniu planu biznesowego i dokonania wpisu grupy do rejestru grup, co wynika z konieczności sprawdzenia przez ARiMR wymogów kwalifikowalności, weryfikacji i zatwierdzenia planu biznesowego oraz przeprowadzenia kontroli na miejscu przed uznaniem.
Przewiduje również wydłużenie terminu na złożenie przez grupę producentów rolnych wniosku o zatwierdzenie zmian w planie biznesowym w terminie nie późniejszym niż 60 dni przed zakończeniem danego roku działalności grupy.
Ponadto, nowe przepisy przyznają prezesowi ARiMR kompetencje do stwierdzania nieważności decyzji w sprawie spełniania przez grupy producentów rolnych warunków określonych w ustawie z 15 września 2000 r., wydanych przed dniem wejścia w życie ustawy z 11 września 2015 r.
Celem tej zmiany jest dostosowanie obowiązujących regulacji do aktualnego stanu prawnego dotyczącego uznawania oraz sprawowania nadzoru nad grupami producentów rolnych oraz obowiązujących przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego w zakresie właściwości organów w postępowaniu nieważnościowym.
Inna zmiana, którą wprowadza nowelizacja, dotyczy ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych. Dodano w niej przepisy upoważniające dyrektora OR ARiMR, właściwego ze względu na siedzibę organizacji producentów, do zatwierdzania zmian w planie biznesowym, na wniosek tej organizacji, wraz z określeniem elementów, jakie taki wniosek powinien zawierać, i niezbędnych załączników do niego dołączanych.
Nowe przepisy mają wejść w życie po 30 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
Zgodnie z danymi za 2019 r. w Polsce działało 886 grup producentów rolnych zrzeszających ok. 12,5 tys. członków. Od 2001 r. liczba grup systematycznie wzrastała aż do 2013 r., w którym osiągnęła maksymalny poziom 1391 podmiotów. W latach 2014-2016 odnotowano nieznaczny spadek ich liczby, a w 2017 r. nastąpił wyraźny spadek.
Grupy producenckie działają najczęściej w formie spółek i spółdzielni.
Najwięcej grup funkcjonuje w woj. wielkopolskim - 280, najmniej - województwach: świętokrzyskim, śląskim i małopolskim. Najwięcej grup producentów rolnych (291) prowadziło (w 2019 r.) działalność powiązaną z chowem trzody chlewnej.