Włosi - więcej pracy dla nas!
Włosi wprowadzili dwuletni okres przejściowy ograniczający dostęp do ich rynku pracy. Polacy mogą jednak podjąć pracę w tym kraju w ramach kontyngentu miejsc pracy. W 2005 limit pozwoleń na pracę dla obywateli nowych krajów członkowskich wynosi we Włoszech 79,5 tys.
Pozwolenie na pracę
Pozwolenie na pracę można uzyskać wyłącznie na wniosek pracodawcy, który zamierza zatrudnić pracownika na czas określony lub nieokreślony. Pracodawca włoski lub zagraniczny, mający stały pobyt we Włoszech powinien wysłać listem poleconym podanie o zezwolenie na pracę do właściwych - dla miejsca jej wykonania - komórek ds. imigracji (Sportello Unico), które mieszczą się przy biurze terytorialnym prefektury.
Podanie musi zawierać: dane personalne pracodawcy (wraz z fotokopią ważnego dokumentu tożsamości, a w przypadku osoby niebędącej obywatelem UE również fotokopię ważnej karty pobytu) i pracownika wraz z kopią paszportu oraz oferowane warunki pracy. Oprócz tego do podania musi być dołączony kontrakt pracy zawarty między stronami. Zalegalizowanie kontraktu uprawnia pracownika do uzyskania zezwolenia na pracę (nulla osta) i karty pobytu (carta di soggiorno).
Poza limitem
Niektórym pracownikom przysługuje dostęp do włoskiego rynku pracy poza kontyngentem. Dotyczy to m.in. personelu medycznego, tłumaczy, profesorów, wykładowców uniwersyteckich, naukowców, kadry kierowniczej, osób odbywających szkolenia lub staże we włoskich przedsiębiorstwach, pomoce domowe obywateli włoskich lub z krajów UE przesiedlających się do Włoch wraz z pracodawcą. To samo dotyczy pracowników międzynarodowych firm czasowo przeniesionych do Włoch, osób które przed lub po 1 maja legalnie i bez przerw pracowały w tym kraju przez co najmniej 12 miesięcy oraz ich małżonków i dzieci poniżej 21 roku życia. W grupie tej znalazło się również środowisko artystyczne (np. tancerze, muzycy). Osoby te muszą jednak uzyskać pozwolenie na pracę.
Swobodnie i bez ograniczeń
Nieograniczony dostęp do włoskiego rynku pracy (brak wymogu uzyskania pozwolenia na pracę) mają dziennikarze - korespondenci akredytowani we Włoszech, marynarze oraz osoby, które zgodnie z przepisami międzynarodowymi wykonują działalność badawczą, lub pracę okresową w ramach programów wymiany młodzieżowej, lub też są zatrudnione jako Au-pair. Pozwolenia również nie są wymagane od osób przyjeżdżających na staż zawodowy u włoskiego pracodawcy; obowiązują je wtedy te same przepisy, co stażystów włoskich.
Samozatrudnienie
Nie ma żadnych ograniczeń dla Polaków chcących podjąć pracę we Włoszech na zasadzie samozatrudnienia. Mogą oni podjąć pracę na takich samach zasadach, jak pozostali obywatele UE (licencje,zezwolenia, kwalifikacje, wpisy na listy zawodowe). Należy jednak pamiętać, że prawo włoskie jest skomplikowane a rejestracja firmy wymaga skompletowania i zalegalizowania wielu dokumentów.
Wymagane jest m.in. zaświadczenie o niezbędnych do prowadzenia planowanej działalności warunkach i środkach materialnych. Należy posiadać odpowiednie warunki mieszkaniowe udokumentowane umową zakupu lub wynajmu nieruchomości, lub oświadczenie obywatela włoskiego (może to również być cudzoziemiec przebywający legalnie we Włoszech), w którym potwierdza, że udostępnił zainteresowanemu mieszkanie.
Trzeba też uzyskać w lokalnym Urzędzie Skarbowym (Ufficio delle Entrate) numer identyfikacji podatkowej (codice fiscale) oraz numer dla celów podatku VAT (partita IVA).
Należy również dokonać rejestracji dla celów ubezpieczeniowych w INPS (odpowiednik ZUS) lub w branżowej kasie ubezpieczeniowej. Na zakończenie trzeba złożyć na policji (questura) dokumenty upoważniające do prowadzenia działalności na terenie Włoch, aby uzyskać kartę pobytową pracy (carta di soggiorno per motivi di lavoro autonomo). Questura wyda taki dokument w terminie do 120 dni. Do tego czasu można prowadzić działalność we Włoszech na podstawie tymczasowego pozwolenia.
Warunki pracy
We Włoszech najczęściej pracuje się 40 godzin tygodniowo; czas pracy wraz z nadgodzinami nie może przekroczyć 48 godzin. Dzień pracy rozpoczyna się o godzinie 9.00, a trwać może nawet do 21.00. Związane to jest z upałami, które są szczególnie wysokie na południu kraju i powodują, że przerwa obiadowa może trwać tutaj nawet [od której godziny? Chyba nie od 9 rano? :-) ] do 16.00.
Składki ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego odprowadza pracodawca. Osoby pracujące legalnie mają prawo do korzystania z publicznej służby zdrowia. Wszyscy, którzy są ubezpieczeni w Polsce w NFZ, mogą ubiegać się o tzw. świadczenia konieczne (nieszczęśliwe wypadki, zawały, urazy). W tym celu należy pobrać z NFZ formularz E 111.
Gdzie i kto ma szansę na pracę?
Północne regiony Włoch są lepiej rozwinięte niż południowe, bezrobocie jest tam też znacznie niższe, dlatego też najlepiej szukać pracy w środkowej i północnej części kraju. Szczególnie poszukiwani są pracownicy służby zdrowia, branży hotelarskiej, turystycznej i budowlanej. Wielu rodaków wyjeżdża do pracy sezonowej, głównie do zbioru owoców i warzyw (winogron, truskawek, pomidorów). Pracy sezonowej można także szukać w miejscowościach nadmorskich i ośrodkach narciarskich.
Przydatne adresy
Ambasada Republiki Włoskiej; 00-055 Warszawa, pl. Dąbrowskiego 6; tel. (22) 826 34 71, faks: (22) 827 85 07; www.italianembassy.pl, e-mail: ambvars@medianet.com.pl;
Ambasada Polski we Włoszech; Via P.P. Rubens 20, 00197 Roma; tel. +39 06 362 04 200, faks +39 06 321 78 95; e-mail: ufficio.stampa@ambasciatapolonia.it, www.ambasciatapolonia.it;
Włoskie Ministerstwo Pracy - www.welfare.gov.it;
Związek Polaków we Włoszech - www.polonia-wloska.org;
Wydział Ekonomiczno-Handlowy Ambasady Polskiej we Włoszech - http://www.infopolonia.it/indexpl.html