“Nieuczciwi wykonawcy zawyżali rachunki za usługi i materiały – np. liczyli za drzwi 40 tys. zł” - dowiadujemy się ze strony internetowej programu. Pośrednicy i wykonawcy wymuszali udzielanie pełnomocnictw, na mocy których otrzymywali zaliczki, nawet 65 tys. zł na swój rachunek. “Gdy firma znikała z rynku, konieczność zwrotu dotacji spadała na nieświadomego beneficjenta” - czytamy na stronie Czystego Powietrza.
Zmiany w systemie wypłat
Aby takie sytuacje nie mogły się powtórzyć, w nowej edycji programu wprowadzono obowiązek wypłaty zaliczki na konto beneficjenta, a nie wykonawcy. Zostaną też wyznaczone limity dotacji na poszczególne kategorie kosztów. Uproszczono i przyspieszono proces otrzymania i wypłaty dotacji, a także zwiększono kontrolę firm i beneficjentów. Planowana jest też lista rekomendowanych wykonawców, czyli sprawdzonych firm.
Nowym elementem jest stworzenie sieci operatorów, którzy mają służyć pomocą osobom ukierunkowanym na dofinansowanie. O taki status będzie się ubiegało większość gmin. Te, które otrzymają miano operatora programu Czyste Powietrze, zyskają finansowo. Za skuteczne wsparcie każdego beneficjenta najwyższego i podwyższonego poziomu dotacji przewidziana jest nagroda w wysokości 1700 zł – 500 zł otrzyma samorząd do podpisania umowy i 1200 zł po zrealizowaniu inwestycji.
Już podczas wcześniejszej edycji programu 85 proc. z nich podpisało z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) porozumienia dotyczące prowadzenia gminnych punktów konsultacyjno-informacyjnych (PKI). “Rola gmin jest kluczowa, bo to one są najbliżej mieszkańców i posiadają wiedzę, kto najbardziej potrzebuje tej pomocy” - podkreśla cytowany przez bizbolg.pl zastępca prezesa NFOŚiGW Robert Gajda.
Pomóc najbardziej potrzebującym
Gminy posiadają duże doświadczenie w zakresie wsparcia mieszkańców przy korzystaniu z dofinansowania, a pełnienie roli operatora pozwoli na rozwinięcie pomocy. Chodzi o dotarcie do zagrożonych ubóstwem energetycznym - starszych i ubogich. To z myślą o nich wprowadzony zostanie system operatorów, którzy pomogą przejść przez cały proces pozyskiwania i rozliczania dotacji.
Najbardziej potrzebujący to zwykle osoby, które nie są zaznajomione z najnowszymi technologiami, “za to często padają ofiarami nieuczciwych sprzedawców i wykonawców realizujących inwestycje”. Wszystkie one “mogą dostać do 100 proc. dofinansowania kosztów netto do termomodernizacji domu i wymiany pozaklasowego kotła, tzw. kopciucha” - informuje NFOŚiGW.
Z dofinansowania będą mogły skorzystać osoby, które zrealizowały inwestycje przed wznowieniem programu. “Okres kwalifikowalności kosztów będzie obowiązywał od 28 maja 2024 r.” - informują organizatorzy programu. Pozwoli to na objęcie wsparciem osób, które rozpoczęły inwestycje wcześniej.
