Wstępne podsumowanie wyników IBW
Wraz z czołowymi polskimi portalami przeprowadziliśmy Internetowe Badanie Wynagrodzeń (IBW). Niniejszy artykuł jest wstępnym podsumowaniem wyników.
Artykuł powstał w oparciu o wyniki Internetowego Badania Wynagrodzeń przeprowadzonego przez wynagrodzenia.pl wraz z czołowymi portalami pracy
Polepszyło się czy nie?
Naszym respondentom zadaliśmy pytanie, czy w roku 2004 w porównaniu z rokiem poprzednim ich wynagrodzenia wzrosły, spadły czy pozostały na podobnym poziomie. Okazało się, że w większości przypadków (48%) pensje nie zmieniły się. Zła wiadomość jest taka, że 15% osób zarabiało mniej niż w 2003 roku. Dobra natomiast to ta, że 37% Polaków otrzymało w 2004 roku podwyżki lub zmieniło pracę na lepiej płatną.
Wynagrodzenie całkowite i podstawowe
Przechodząc do konkretnych liczb, przeciętne całkowite wynagrodzenie miesięczne brutto (patrz wyjaśnienie terminów na końcu artykułu) wyniosło 2 183 zł, co oznacza, że połowa badanych zarabia poniżej a połowa powyżej 2 183 zł. Dla porównania, według danych GUS, przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej za okres styczeń - wrzesień 2004 r. wyniosło 2 277,40 zł.
Zarobki 50% ankietowanych kształtowały się w przedziale pomiędzy 1 497 zł a 3 500 zł. Oznacza to, że jedna czwarta Polaków zarabia poniżej 1 497 zł i także jedna czwarta zarabia powyżej 3 500 zł miesięcznie brutto. Wynagrodzenia 80% osób zamykały się w przedziale 1 050 zł a 5 762 zł. Pensje jednej dziesiątej najgorzej zarabiających są niższe od 1 050 zł, a pensje jednej dziesiątej najlepiej zarabiających są wyższe od 5 762 zł.
Powyższe zależności jeszcze lepiej obrazuje wykres rozkładu wynagrodzeń. Okazuje się, że 37% Polaków zarabia miesięcznie pomiędzy 1 000 zł a 2 000 zł, 12% zarabia pomiędzy 3 000 zł a 4 000 zł, a powyższej 10 000 zł zarabia około 2,8% Polaków.
Mediana wynagrodzenia podstawowego ukształtowała się na poziomie 1 760 zł, co oznacza, że połowa ankietowanych zarabia poniżej a połowa powyżej tej wartości. 80% Polaków otrzymuje wynagrodzenia zasadnicze wyższe niż 890 zł i niższe niż 4 300 zł. Dokładny obraz wynagrodzeń zasadniczych przedstawia poniższy wykres.
Premie
Duża część naszego społeczeństwa w ogóle nie otrzymuje premii. Aż 34% osób uczestniczących w badaniu w ciągu 6 miesięcy poprzedzających badania nie otrzymało żadnej premii. Całkiem spora grupa, bo aż 10% otrzymuje przeciętną miesięczną premię w wysokości nie przekraczającej 100 zł brutto. Nie należy oczywiście zapominać, że duża część premii, to w wielu przypadkach składnik wynagrodzenia zasadniczego wypłacany pod stołem w celu obniżenia kosztów pracy. Może o tym świadczyć spora grupa ankietowanych (12%), których premie mieszczą się w przedziale od 500 zł do 1 000 zł brutto miesięcznie. Możliwe, że wiele z tych osób otrzymuje pensję zasadniczą na poziomie płacy minimalnej, a pozostałą część w formie takiej właśnie premii. Tak więc prawdziwą premię otrzymuje zapewne jeszcze mniejsza liczba Polaków, niż to wynika z naszego badania.
Wynagrodzenia a wielkość firmy
Płaca całkowita pracownika małej firmy zatrudniającej do 49 pracowników wyniosła w 2004 roku 1 880 zł brutto. W firmach zatrudniających pomiędzy 50 a 249 osób pensje były o 16% wyższe. W grupie największych przedsiębiorstw (zatrudnienie większe niż 249 osób) mediana miesięcznych wynagrodzeń wyniosła 2 510 zł. W największych firmach płaci się więc przeciętnie o 15% więcej niż w średnich i przeciętnie o 34% więcej niż w małych.
Wynagrodzenia w zależności od stażu
Osoby z jednorocznym stażem pracy, które wypełniły naszą ankietą otrzymywały w 2004 roku przeciętnie 1 550 zł miesięcznie brutto. Wygląda na to, że absolwentom biorącym udział w badaniu całkiem dobrze się powodzi 1 550 zł brutto to całkiem przyzwoite zarobki jak na początek kariery zawodowej. Dodatkowo warto zauważyć, że jedynie 25% Polaków zarabia poniżej 1 120 zł brutto, a przecież duża część osób z jednorocznym stażem nie ukończyła jeszcze studiów wyższych (około 40% osób z jednorocznym stażem nie posiadało wyższego wykształcenia).
Wynagrodzenia rosną wraz ze stażem mniej więcej do 7 - 10 lat pracy. Osoby z takim stażem zarabiają miesięcznie 2 450 zł brutto. Różnica między zarobkami osób z 7 - 10 letnim doświadczeniem a tych z jednorocznym wynosi aż 68%. Powyżej 10 lat pracy nasze wynagrodzenia praktycznie się nie zmieniają. Zarobki osób ze stażem 11-20 lat oraz tych ze stażem 21 - 46 lat są porównywalne.
Wynagrodzenia w poszczególnych regionach
Najwięcej zarabia się oczywiście w województwie mazowieckim mediana wynagrodzeń brutto w tym regionie w 2004 roku wyniosła 3 000 zł. Warto jednak zwrócić uwagę na spore rozpiętości płacowe występujące w województwie mazowieckim. Aż jednej czwartej pracowników na Mazowszu co miesiąc na konto wpływa mniej niż 1350 zł netto (odpowiada to kwocie 1 950 zł brutto przy umowie o pracę). Aby utrzymać się samodzielnie za taką kwotę w stolicy, trzeba się nieźle nagimnastykować.
Praktycznie nie ma różnic pomiędzy wynagrodzeniami w regionie południowo zachodniej i północno zachodniej Polski. Przeciętne wynagrodzenia brutto kształtowały się w tych regionach na poziomie nieco ponad 2 000 zł. Najniższe zarobki zanotowaliśmy w województwach wschodnich mediana na poziomie 1 816 zł. Tutaj też dość liczna grupa osób (25%) zarabia poniżej 1 300 zł brutto.
Wynagrodzenia w dużych miastach
Zarobki w Warszawie były w 2004 roku o 400 zł wyższe od zarobków w całym województwie mazowieckim. Na samym końcu w rankingu zarobków w dużych miast znalazł się Białystok. Mediana wynagrodzeń brutto wyniosła tam 1 800 zł. Drugi od końca jest Rzeszów z przeciętnymi zarobkami na poziomie 2 050 zł. Z badań wynika, że całkiem przyzwoite pensje otrzymują mieszkańcy takich miast jak Poznań, Wrocław, Kraków czy Katowice, choć oczywiście daleko im do poziomu wynagrodzeń w Warszawie.
Wynagrodzenia według stanowisk
Pracownicy na stanowiskach szeregowych zarabiali przeciętnie 1 600 zł miesięcznie. Jest to dość spora grupa wszystkich pracowników zważywszy, że w badaniu stanowili oni 37% ogółu ankietowanych. Połowa pracowników szeregowych zarabiała pomiędzy 1 166 zł a 2 300 zł miesięcznie.
Kolejną grupą pracowników w rankingu wynagrodzeń stanowią specjaliści. Mediana ich wynagrodzeń wyniosła 2 200 zł. Miesięcznie pensje starszych specjalistów kształtowały się na poziomie 2 700 zł. Warto zauważyć, że jedna czwarta osób z tej grupa otrzymywała miesięcznie co najmniej 4 300 zł brutto.
Przeciętne wynagrodzenia osób na stanowiskach kierowniczych wynosiły 3 100 zł. Połowa osób z tej grupa zarabiała w przedziale 2 100 zł 5 000 zł.
Wraz ze wzrostem ważności stanowiska w strukturze organizacyjnej, zwiększają się rozpiętości płacowe. Jak wynika z badania dyrektorzy działów/oddziałów otrzymywali przeciętnie 5 913 zł brutto. Ale okazuje się, że 25% dyrektorów zarabia poniżej 3 400 zł brutto. Taka sama grupa dyrektorów działów/oddziałów zarabia powyżej 10 000 zł.
Najlepiej zarabiającą grupą pracowników byli oczywiście prezesi, choć mediana ich miesięcznej pensji była tylko 87 zł wyższa od pensji dyrektorów działów/oddziałów. Również rozpiętość wynagrodzeń wśród prezesów była niewiele większa.
Charakterystyka wynagrodzeń na poszczególnych stanowiskach, bez podania wielkości firmy nie pokazuje ile w rzeczywistości zarabiają prawdziwi prezesi, czyli prezesi dużych firm, a nie osoby prowadzące np. własną działalność gospodarczą. Aby zapoznać się z dokładną analizą wynagrodzeń Polaków, zapraszamy do zapoznania się z kolejnymi publikacjami, w których szczegółowo podsumujemy wyniki naszych badań.
www.wynagrodzenia.pl
