Wysokie podatki, drogie paliwa
W Polsce litr benzyny kosztuje więcej niż w Portugalii, Hiszpanii, Grecji, Irlandii i Luksemburgu. Ceny paliw są u nas wysokie ze względu między innymi na duże obciążenia podatkowe oraz wciąż słabą konkurencję w sektorze naftowym.
Krajowe rafinerie sprzedają dziś benzynę o 80 zł na tonie drożej niż wynosiłby koszt jej sprowadzenia z zagranicy - po opłaceniu zakupu paliwa na giełdzie, jego załadunku i wyładunku, poniesieniu kosztów transportu oraz związanych z ubezpieczeniem towaru. Natomiast tona krajowego oleju napędowego jest o 50 zł droższa. Nie ma jednak nasilonego importu produktów naftowych. Sprowadzenie dużych ilości paliwa z zagranicy jest bowiem dość ryzykowne. Krajowe rafinerie mogą w każdej chwili opuścić cenę paliw do takiego poziomu, że importer mógłby ponieść straty. Ponadto prywatne firmy hurtowe i detaliczne nie chcą psuć sobie stosunków z producentami paliw. Chcą mieć stałych dostawców produktów naftowych. Nawet koncerny zagraniczne w większości zaopatrują się w paliwa wytwarzane w Płocku lub Gdańsku.
Ceny hurtowe paliw zmienieją się dość często. Gdy idą w górę, ma to natychmiastowe przełożenie na poziom cen benzyny lub oleju napędowego na stacjach. Inaczej jest, gdy w hurcie paliwa tanieją. Wtedy na obniżki na stacjach benzynowych musimy dość długo czekać. Właściciele stacji uzyskują w ten sposób wyższe marże handlowe.
Paliwa są u nas drogie m.in. ze względu na obciążenia fiskalne. W cenie litra benzyny aż 64 proc. przypada na podatki (akcyza i VAT). Przy tym poziom akcyzy jest w benzynie wyższy niż wynosi minimalna stawka obowiązująca w Unii Europejskiej. Natomiast poziom podatku VAT liczonego od sprzedaży paliw należy u nas do najwyższych w Europie. Znacznie mniejszy jest on na przykład w Niemczech, Hiszpanii, czy Grecji.
Wysokie ceny paliw w Polsce wynikają nie tylko z obciążeń podatkowych. Nasze rafinerie nadal wymagają inwestycji, które zwiększyłyby ich efektywność. Potrzebna jest także restrukturyzacja zatrudninia w przedsiębiorstwach produkujących paliwa. Bez tych przedsięwzięć koszty produkcji w krajowych rafineriach będą duże. Dziś są one większe niż w wielu krajach zachodniej Europy. Dlatego cena benzyny, bez podatków, jest w Polsce znacznie wyższa niż na przykład w Wielkiej Brytanii, Niemczech i Francji.
Ceny paliw są regionalnie zróżnicowane. Najwięcej płaci się za nie w dużych aglomeracjach, gdzie dochody mieszkańców są większe od średniej krajowej. O cenach decyduje też konkurencja na lokalnych rynkach.
Obecnie na stacjach za litr benzyny bezołowiowej Eu 95 płacimy średnio w kraju 3,21 zł. Natomiast przeciętna cena detaliczna litra oleju napędowego wynosi 2,55 zł.
