Zakaz chowu klatkowego w Unii od 2027 roku? "Sprzeciwiamy się temu"

BIZNES INTERIA na Facebooku i jesteś na bieżąco z najnowszymi wydarzeniami

Wniosek ustawodawczy w sprawie stopniowego znoszenia, a ostatecznie zakazu chowu klatkowego na terenie Unii Europejskiej ma pojawić się do 2023 roku. Wniosek Komisji Europejskiej będzie dotyczył w szczególności zwierząt już objętych prawodawstwem, np. kur niosek, loch i cieląt oraz innych zwierząt wymienionych w europejskiej inicjatywie obywatelskiej: królików, młodych kur, hodowlanych kur niosek, hodowlanych kur brojlerów, przepiórek, kaczek i gęsi.

KE zapowiedziała, że rolnicy, którzy obecnie zajmują się chowem klatkowym, nie zostaną bez pomocy. W nowej polityce rolnej ma pojawić się wsparcie finansowe i zachęty - takie jak nowy instrument dotyczący ekoprogramów - które mają wesprzeć rolników w przejściu na obiekty bardziej przyjazne zwierzętom zgodnie z nowymi normami. Proponowane przepisy miałyby wejść w życie od 2027 roku.

- Nie byłbym taki pewien, że wszystkie kraje Unii Europejskiej zgodzą się na taki dyktat grupki ludzi, którzy podpisali się pod wnioskiem o zniesienie chowu klatkowego. My się temu sprzeciwiamy, bo to wniosek, który kieruje się emocjami, a nie faktami. Kury nioski, które żyją w klatkach, wcale nie czują się nieszczęśliwe. Mało tego one czują się szczęśliwe, mają duże poczucie komfortu i odzwierciedlają to wielką produktywnością, największą ze wszystkich rodzajów produkcji - mówi Interii Andrzej Danielak, prezes Polskiego Związku Zrzeszeń i Hodowców i Producentów Drobiu.

- Naszym zdaniem organizacje, które rzekomo kierują się dobrem zwierząt, są opłacane przez konkurencję po to, żeby zniszczyć produkcję europejską i żeby nasi zagraniczni konkurenci mieli gigantyczne korzyści z tego tytułu. To jest w interesie obcych, gospodarczych sił - dodaje Danielak.

Na jego argumenty odpowiada Małgorzata Szadkowska, prezeska Fundacji Compassion Polska i członkini komitetu obywatelskiego EIO "Koniec Epoki Klatkowej". - Żaden z dotychczas opracowanych systemów klatkowych nie zapewnia przestrzeni wystarczającej do zaspokojenia potrzeb etologicznych jakiegokolwiek gatunku zwierząt hodowlanych - ocenia. Odnosi się również do zarzutu o wspieraniu wrogiej konkurencji spoza UE. - To wyjątkowo absurdalny zarzut. Nasza fundacja została założona przez hodowcę (!), a działa tylko dzięki wpłatom darczyńców, którym zależy na losie zwierząt. I naszym zadaniem jest najbardziej efektywne wykorzystywanie zebranych w ten sposób środków, a więc pomoc największej liczbie zwierząt takich jak kury, cielęta, świnie czy króliki - podkreśla Szadkowka.

W Polsce funkcjonuje ok. 600 ferm drobiu. Jak wynika z danych Krajowej Izby Producentów Drobiu i Pasz w 2018 roku w Polsce zarejestrowanych było 48,5 mln stanowisk dla kur nieśnych. Chów klatkowy stanowił wówczas 84,5 proc. hodowli. W przypadku całej Unii Europejskiej odpowiadał za 50,4 proc. hodowli.

- W Unii Europejskiej hodowla jaj klatkowych jest regulowana przez bardzo szczegółowe przepisy dyrektywy, które zostały dodatkowo zaostrzone kilka lat temu. Kury żyjące w klatkach są otoczone najlepszą opieką - mówi Andrzej Danielak. Jak argumentuje, każda kura musi mieć odpowiednią liczbę metrów kwadratowych do dyspozycji. - Powietrze, którym oddychają kury, jest takiej samej jakości jak powietrze na zewnątrz. Dostają do picia taką samą wodę, jaką piją ludzie. Pasza, którą spożywają jest w 100 proc. kontrolowana przez weterynarza. Dostają różne zabawki, mają miejsce do kąpieli w piasku. To jest przestrzeń, która w pełni zaspokaja poziom emocjonalny kury - uważa hodowca.

- Nie ma powodu, dla którego dobrze zaprojektowane systemy alternatywne nie mogłyby mieć tych samych standardów jeśli chodzi o paszę, wodę i jakość powietrza - ocenia Małgorzata Szadkowska. Wskazuje też, że przepisy dotyczące kur zostały ustanowione po raz pierwszy ponad 20 lat temu i nawet "ulepszone" klatki dla kur, które zaczęły obowiązywać później, są dziś w 2021 roku zupełnie nieadekwatne. Jak dodaje, badania naukowe, w tym raporty Weterynaryjnego Komitetu Naukowego Komisji Europejskiej oraz Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Żywności stwierdzają, że kury mają silny instynkt składania jaj w gniazdach, dziobania i grzebania w ziemi, kąpieli w piasku, grzędowania oraz rozkładania skrzydeł i trzepotania nimi.

- Brak możliwości wykonywania tych czynności ma po prostu negatywny wpływ na dobrostan ptaków. A bieganie, skakanie i latanie - powszechne i zdrowe zachowania kur - są po prostu niemożliwe w klatkach. Klatki przy wysokości 45 cm nie mają wystarczającej przestrzeni w pionie do trzepotania skrzydłami, ponadto uniemożliwiają grzędowanie na wysokości czy swobodne kąpiele piaskowe. Dodatkowo badania pokazują, że kury w klatkach są bardziej bojaźliwe - wyjaśnia Szadkowska.

Andrzej Danielak wskazuje, że produkcja jajczarska w Polsce to 50 mln kur i w kraju nie ma tylu rolników, żeby pomieścić wszystkie kury na zewnątrz w komfortowych warunkach. - Nie krytykujemy innych metod hodowli, ale proszę sobie wyobrazić chów ściółkowy. Ściółka wykorzystywana w hodowli to mieszanina słomy, torfu i innych wiór, ale do tego dochodzi mieszanina odchodów kurzych. To fabryka biologiczna, która produkuje różnorodne gazy i te kury niestety oddychają wyziewami ze ściółki. Inne rodzaje hodowli prowolnościowych również opierają się na takiej czy innej formie ściółki - podkreśla prezes związku drobiarzy.

Wskazuje przy tym, że jeżeli weźmiemy do ręki jajko z chowu klatkowego i jajko z innego rodzaju produkcji, to bezpieczniejsze dla człowieka jest jajko z klatki. Bo kura nie wychodzi na zewnątrz i nie ulega wpływowi czynników zewnętrznych, nie jest narażona na pasożyty i choroby pochodzące od innych ptaków. Jak tłumaczy Danielak, Unia Europejska przyjęła sobie za punkt honoru produkowanie żywności o największym stopniu bezpieczeństwa i tak rzeczywiście jest. A to jajko z chowu klatkowego - podkreśla - jest odzwierciedleniem największego poziomu bezpieczeństwa dla człowieka. - Pod względem wartości odżywczej nie różni się niczym od jajek z innych rodzajów produkcji. A czym się różni? Ceną, bo jajka z wolnego wybiegu są o 60 proc. droższe niż te z klatki. Nie można pozbawić konsumentów dostępu do taniej i bezpiecznej żywności - wskazuje prezes PZZiHiPD.

Inne zdanie na temat bezpieczeństwa chowu klatkowego ma Małgorzata Szadkowska. - Hodowle masowe, przemysłowe mogą stwarzać większe ryzyko przenoszenia się patogenów i ich mutacji. Dowody zebrane przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności sugerują, że w przypadku kur i kurczaków hodowanych na mięso, przypadki ptasiej grypy występowały wręcz rzadziej wśród kur wolnowybiegowych. Są badania pokazujące, że to wśród kur klatkowych występuje więcej salmonelli i to ryzyko oszacowano nawet na dziesięciokrotnie wyższe wśród stad klatkowych w porównaniu ze stadami wolnowybiegowymi - podkreśla. I dodaje, że kury, które mają zapewnioną możliwość realizacji swoich potrzeb gatunkowych, cechują się niższym poziomem stresu, a w konsekwencji wyższym poziomem odporności.

Dominika Pietrzyk