Zanieczyszczający płaci
Właściwa gospodarka odpadami jest podstawą każdej polityki w zakresie ochrony środowiska, gdyż stale rosnąca ilość odpadów wytwarzanych w krajach rozwiniętych wywiera coraz większy wpływ na środowisko naturalne. UE produkuje ponad 500kg odpadów rocznie na mieszkańca, z czego tylko jedna trzecia ulega powtórnemu przetworzeniu. Mimo coraz powszechniejszego zastosowania recyklingu, ilość odpadów podlegająca składowaniu nie ulega większym zmianom.
Parlament Europejski zajmie się dziś projektem rewizji dyrektywy z 1975 roku w sprawie odpadów, która ma na celu ustanowienie reguł dotyczących przetwarzania odpadów i nałoży na państwa członkowskie obowiązek opracowania wiążących planów ograniczania produkcji odpadów.
Pięciostopniowa hierarchia odpadów
Komisja Ochrony Środowiska uznała nową propozycję Komisji Europejskiej opartą na koncepcji "cyklu życia" produktu za przesadnie teoretyczną i proponuje pozostanie przy obecnie stosowanej koncepcji hierarchizacji odpadów w zależności od sposobu ich utylizacji, począwszy od najbardziej przyjaznego, a skończywszy na najmniej korzystnym dla środowiska naturalnego:
- zapobieganie i redukcja odpadów,
- ponowne wykorzystanie odpadów,
- recykling odpadów,
- pozostałe operacje odzyskiwania,
- bezpieczna i racjonalna ekologicznie utylizacja odpadów.
Odpady a substancje wtórne
Posłowie pragnęliby wyraźniej zdefiniować różnicę między odpadami, a substancjami wtórnymi, które mogą być wykorzystywane w produkcji przemysłowej, takimi jak szkło, metal lub kompost. Komisja powinna w tym celu wydać wytyczne dotyczące wykładni w oparciu o istniejące orzecznictwo, a jeżeli okaże się to niewystarczające powinna przedstawić wnioski legislacyjne zawierające jasne kryteria umożliwiające określenie każdego przypadku, w którym takie materiały czy substancje mogłyby zostać uznane za niemieszczące się w zakresie definicji odpadów. W przypadku braku środków przyjętych na poziomie wspólnotowym lub właściwego orzecznictwa europejskiego, takie materiały i substancje powinny być nadal uznawane za odpady.
Posłowie proponują, aby Komisja, w razie potrzeby, przedłożyła w ciągu dwóch lat od wejścia w życie dyrektywy wniosek legislacyjny określający, jakie kryteria środowiskowe i jakościowe muszą zostać spełnione, aby w przypadku konkretnych kategorii produktów, materiałów lub substancji uznano, że dane odpady stały się produktem, materiałem wtórnym lub substancją wtórną.
W ciągu pięciu lat od wejścia w życie dyrektywy Komisja przedłoży w razie potrzeby propozycje dotyczące ustalenia, jakie wymogi powinny mieć zastosowanie do odpadów takich jak kompost, kruszywa, papier, szkło, metal, zużyte opony i używana odzież.
Stabilizacja odpadów
Państwa członkowskie, w terminie 18 miesięcy od wejścia w życie dyrektywy będą sporządzać programy przeciwdziałania powstawaniu odpadów. Posłowie proponują poprawki zobowiązujące państwa członkowskie do stabilizacji całkowitej produkcji odpadów do roku 2012, biorąc za punkt odniesienia całkowitą roczną produkcję odpadów w roku 2008. Przez stabilizację należy rozumieć brak dalszego wzrostu ilości wytwarzanych odpadów od początku okresu stabilizacji.
Parlament chce, aby do 2008r. Komisja przedstawiła wykaz wskaźników, które umożliwią państwom członkowskim monitorowanie, ocenę i składanie sprawozdań z postępów w stosowaniu programów i środków zapobiegania powstawaniu odpadów.
Do 2010 r. Komisja opracuje politykę w zakresie eko-projektu produktu promującą technologie pozwalające na uzyskanie trwałych, zdatnych do ponownego wykorzystania i recyklingu produktów oraz zaproponuje dalsze jakościowe i ilościowe cele redukcji odpadów na 2020r.
Obowiązki państw członkowskich
Komisja Ochrony Środowiska proponuje uproszczenie wymogów, którym podlegać miałyby krajowe programy gospodarowania odpadami, aby zmniejszyć ich biurokrację i aby mogły być realizowane zgodnie z zasadą pomocniczości.
Państwa członkowskie są zobowiązane podejmować środki niezbędne do zagwarantowania, że zbieranie, produkcja i przewóz odpadów niebezpiecznych oraz ich magazynowanie i przetwarzanie, przeprowadza się w warunkach optymalnej ochrony środowiska i zdrowia ludzkiego oraz bezpieczeństwa przedsiębiorców, zakładów przemysłowych i ludzi.
Nie wolno mieszać różnych kategorii odpadów niebezpiecznych, ani odpadów niebezpiecznych z odpadami nie uznawanymi za niebezpieczne. Jeśli jest to technicznie wykonalne, mineralne oleje odpadowe powinny być zbierane oddzielnie od innych odpadów, a następnie przetwarzane zgodnie z hierarchią odpadów.
Odpowiedzialność producenta
Na producentów i importerów przeniesiona zostanie odpowiedzialności za odpady powstałe w wyniku wprowadzenia ich produktów do obrotu. Posłowie zalecają, aby przeniesienia odpowiedzialności dokonać poprzez:
- wprowadzenie obowiązku odbioru odpadów przez producentów/importerów,
- wprowadzenie obowiązku podawania do wiadomości publicznej informacji o stopniu, w jakim można przetworzyć dany produkt,
- nałożenie na producentów obowiązku używania materiałów i wzornictwa, które pomagają uniknąć lub zmniejszyć wytwarzanie odpadów oraz uczynić istniejące odpady mniej szkodliwymi,
- stworzenie infrastruktury umożliwiającej naprawę i ponowne wykorzystanie produktów,
- stworzenie infrastruktury umożliwiającej rozsądnie przeprowadzaną selektywną zbiórkę, odbieranie i unieszkodliwianie produktów wycofanych z eksploatacji.
Zgodnie z zasadą "zanieczyszczający płaci", państwa członkowskie zapewnią, że każdy posiadacz odpadów przeprowadza ich odzyskiwanie lub unieszkodliwianie samodzielnie lub powierza ich odzyskiwanie lub unieszkodliwianie zakładowi lub przedsiębiorstwu, które przeprowadza operacje przetwarzania odpadów, lub przekazuje je prywatnemu lub państwowemu punktowi zbierania.
Koszty gospodarowania odpadami ponoszą:
- posiadacz odpadów, które zebrał lub którymi gospodaruje podmiot zbierający odpady bądź przedsiębiorstwo oraz/lub
- poprzedni posiadacze oraz/lub
- producent wyrobu, z którego powstał odpad.
14 lutego europosłowie poddadzą pod głosowanie projekt rezolucji, w której podkreślają potrzebę podjęcia pilnych i konkretnych kroków na poziomie globalnym mających na celu przeciwdziałanie zachodzącym zmianom klimatycznym. Debata w tej sprawie odbyła się 31 stycznia podczas sesji w Brukseli.
W rezolucji Parlament wezwie do zachowania wiodącej roli Unii Europejskiej w negocjacjach światowych dotyczących zmian klimatycznych i zapewnienia wymiernych postępów w staraniach zmierzających do redukcji poziomu emisji gazów cieplarnianych i osiągnięcia zakładanych pułapów redukcji.
Parlament przypomina w rezolucji, że strategia UE dotycząca zmian klimatycznych powinna obejmować realizacje dwóch podstawowych celów: zmniejszenia średniego, globalnego wzrostu temperatury do 2°C ponad poziom przed okresem uprzemysłowienia oraz redukcji do 2020 roku emisji gazów o 30% w porównaniu z rokiem 1990, przy zachowaniu celu długoterminowego zakładającego redukcję emisji o 80% do roku 2050.
Rezolucja podkreśla, że sektor transportowy odpowiada za największy wzrost zużycia energii, a transport drogowy odpowiada za 25% całej emisji dwutlenku węgla we Wspólnocie. Posłowie z zadowoleniem przyjmują propozycję ustanowienia wiążącego pułapu zwiększenia udziału energii ze źródeł odnawialnych w strukturze zużycia energii w UE do 25% do 2020 roku.
7 lutego Komisja Europejska przyjęła strategię zakładającą ograniczenie emisji dwutlenku węgla przez nowe samochody osobowe i furgonetki dostawcze. Strategia przewiduje ograniczenie emisji do 120 gram dwutlenku węgla na jeden kilometr do 2012 roku, co oznacza zmniejszenie o 25% w stosunku do obecnego poziomu emisji.
Wielkość emisji pochodząca z pojazdów samochodowych będzie ograniczona do 130 g/km, a pozostałe 10 gramów ma zostać zaoszczędzonych dzięki udoskonalaniu części samochodowych, które w największym stopniu wpływają na wzrost zużycia paliwa, takich jak opony lub klimatyzacja, a także dzięki większemu wykorzystaniu biopaliw.
Komisja chce w ten sposób ograniczyć zużycie paliw i wymusić na producentach, aby przedmiotem konkurencji na rynku motoryzacyjnym były nie tylko wielkość pojazdu i moc silnika, ale także ekonomika zużycia paliwa. W tym celu Komisja chce nakłonić producentów do przestrzegania kodeksu dobrych praktyk handlowych i marketingowych.
Komisja zapowiada, że w celu realizacji strategii, do końca 2007 roku, przedstawi stosowne propozycje legislacyjne, które będą musiały uzyskać aprobatę Rady Ministrów UE i Parlamentu Europejskiego.
źródło : EuroparlPress
