Zasiłek pogrzebowy i koszty pogrzebu. Ile ZUS płaci za pochówek?
Zasiłek pogrzebowy to świadczenie mające na celu częściową rekompensatę kosztów w związku z organizacją pochówku. Jego wysokość jest stała i nie zależy od wydatków poniesionych przez osobę organizującą pogrzeb. Ile wynosi zasiłek pogrzebowy w 2023 roku i kto może się o niego starać? Czy będzie waloryzacja świadczenia?
Zasiłek pogrzebowy to finansowa forma wsparcia dla osób ponoszących koszty pochówku. Wypłacany jest przez placówkę, do której osoba zmarła odprowadzała składki, czyli ZUS, KRUS lub MSWiA. Pieniądze w ten sposób uzyskane pozwalają na przynajmniej częściowe pokrycie kosztów pogrzebu.
Maksymalna kwota zasiłku pogrzebowego w 2023 roku wynosi 4 tys. złotych. Ostateczna wysokość rekompensaty zależy od stopnia pokrewieństwa ze zmarłym osoby, która składa wniosek. W przypadku najbliższych suma zasiłku jest równa najwyżej możliwej kwocie.
Natomiast w momencie, gdy organizatorem pogrzebu jest osoba obca, przyjaciel rodziny, pracodawca czy gmina, wtedy wysokość rekompensaty uznaje się za równowartość poniesionych wydatków, ale nie więcej niż 4 tys. zł. W razie poniesienia kosztów pogrzebu przez więcej niż jedną osobę lub podmiot, zasiłek pogrzebowy ulega podziałowi między te osoby lub podmioty, proporcjonalnie do poniesionych kosztów pochówku.
Przypadki, w których przysługuje prawo do ubiegania się o wypłatę zasiłku pogrzebowego, określa Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Świadczenie można otrzymać po śmierci osoby, która:
- ma przyznaną emeryturę lub rentę,
- ma przyznaną emeryturę pomostową,
- jest ubezpieczona w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych,
- ma przyznane nauczycielskie świadczenie kompensacyjne,
- zmarła w czasie pobierania zasiłku chorobowego albo świadczenia rehabilitacyjnego po ustaniu ubezpieczenia,
- w dniu śmierci nie miała przyznanej emerytury lub renty, lecz spełniała warunki do jej uzyskania,
- była cywilną niewidomą ofiarą działań wojennych pobierających świadczenie pieniężne,
- pobierała świadczenie przedemerytalne lub zasiłek przedemerytalny,
- pobierała rentę socjalną,
- zmarła wskutek wypadku lub choroby zawodowej powstałych w szczególnych okolicznościach,
- pobierała rentę z tytułu wypadku lub choroby zawodowej powstałych w szczególnych okolicznościach.
Zasiłek pogrzebowy przysługuje nie tylko członkowi rodziny, ale również pracodawcy, domowi pomocy społecznej, gminie, powiatowi, osobie prawnej kościoła lub związku wyznaniowego i osobie obcej pod warunkiem pokrycia kosztów pogrzebu.
Aby uzyskać zasiłek pogrzebowy w 2023 r., należy złożyć do placówki ZUS następujące dokumenty:
- wniosek o wypłatę zasiłku pogrzebowego (druk Z-12);
- akt zgonu, akt urodzenia dziecka, które urodziło się martwe albo odpis zupełny aktu urodzenia dziecka z adnotacją, że dziecko urodziło się martwe;
- oryginały rachunków poniesionych kosztów pogrzebu, a jeżeli oryginały zostały złożone w banku - kopie rachunków potwierdzone przez bank za zgodność z oryginałem;
- dokumenty potwierdzające pokrewieństwo lub powinowactwo z osobą zmarłą (skrócone odpisy aktów stanu cywilnego);
- zaświadczenie płatnika składek o podleganiu ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.
Kiedy złożyć wniosek o zasiłek pogrzebowy? Prawo do zasiłku pogrzebowego wygasa w okresie 12 miesięcy od dnia śmierci osoby, której koszty pogrzebu poniósł wnioskodawca. Termin ten jest ostateczny. Istnieją jednak wyjątkowe przypadki, które mogą uzasadnić opóźnienie (np. późniejsze znalezienie ciała osoby zmarłej lub identyfikacja).
Ceny organizacji pogrzebu różnią się w zależności od wybranego zakładu pogrzebowego, zakresu usług i miejsca, w którym odbędzie się pochówek.
Średni koszt usług firmy pogrzebowej zaczyna się od 2 tys. zł. Przygotowanie ciała zmarłego może kosztować dodatkowe 500 zł. Najzwyklejsza trumna sosnowa to wydatek zaczynający się od ponad 1000 zł. Z kolei cena nagrobka w zależności od rodzaju kamienia to co najmniej 3 tys. zł. Do tego należy doliczyć koszty:
- przeprowadzenia ceremonii pogrzebowej,
- przechowywania ciała w chłodni,
- wykupienia miejsca na cmentarzu,
- zakupu odzieży dla osoby zmarłej,
- kwiatów i oprawy muzycznej,
- formalności związane z ZUS.
Podsumowując średni koszt pogrzebu w 2023 r. w Polsce to wydatek około 7-8 tys. zł. To dwa razy więcej niż wynosi obecnie zasiłek pogrzebowy, którego wysokość pozostaje niezmienna od 12 lat.
Możliwe jednak, że w najbliższym czasie wysokość zasiłku pogrzebowego z ZUS wzrośnie. Wprowadzenie waloryzacji zasiłku pogrzebowego na takich samych zasadach, na jakich są waloryzowane m.in. renty i emerytury, przewiduje komisyjny projekt nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Nowe prawo miałoby wejść w życie 1 stycznia 2024 r.
Zobacz także:
Rodzice sami zachęcają dzieci do tej zabawy. Nie wiedzą, że grozi im mandat 500 zł
Ceny paliw: Orlen wraca z promocją na wakacje. Szczegóły już wkrótce