Zdążyć przed przedawnieniem
Obrońcy oskarżonych w sprawie FOZZ zapowiedzieli apelację od wyroku sądu okręgowego. Akta sprawy powędrują więc do sądu apelacyjnego. Czy sąd ten zdoła rozpoznać sprawę przed upływem okresu przedawnienia? Czas jest jednak nieubłagany. Pierwsze zarzuty przedawniają się już w kwietniu i sierpniu tego roku, ostatnie - w połowie 2006 r.
Po ogłoszeniu wyroku przez sąd pierwszej instancji, pierwszą czynnością, jaką powinna uczynić strona zamierzająca wnieść apelację od wyroku, jest złożenie wniosku o sporządzenie na piśmie i doręczenie uzasadnienia tego wyroku. Pisemny wniosek o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wnosi się w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia wyroku.
Uzasadnienie wyroku sąd winien sporządzić w ciągu 14 dni od daty złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia. Ważne jest, że w sprawie zawiłej - a taką z pewnością jest sprawa FOZZ - prezes sądu może przedłużyć termin na sporządzenie uzasadnienia wyroku na czas oznaczony, określony precyzyjnie przez prezesa sądu.
Strona może zaskarżyć wyrok w całości lub w części; można również zaskarżyć samo uzasadnienie orzeczenia. Odwołujący się winien wskazać zaskarżony wyrok i podać, czego się domaga. Termin do wniesienia apelacji wynosi 14 dni od doręczenia stronie wyroku wraz z uzasadnieniem.
Przedawnienie w kodeksie karnym
Przedawnienie karalności
Art. 101 par. 1. Karalność przestępstwa ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynęło lat:
- 30 - gdy czyn stanowi zbrodnię zabójstwa,
- 20 - gdy czyn stanowi inną zbrodnię,
- 10 - gdy czyn stanowi występek zagrożony karą pozbawienia wolności przekraczającą 3 lata,
- 5 - gdy czyn jest zagrożony karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 3 lat,
- 3 - gdy czyn jest zagrożony karą ograniczenia wolności lub grzywną.
Przedawnienie wyrokowania
Art. 102. Jeżeli w okresie przewidzianym w art. 101 wszczęto postępowanie przeciwko osobie, karalność popełnionego przez niego przestępstwa ustaje z upływem 5 lat od zakończenia tego okresu.
Przedawnienie wykonania kary
Art. 103 par. 1. Nie można wykonać kary, jeżeli od uprawomocnienia się wyroku skazującego upłynęło lat:
- 30 - w razie skazania na karę pozbawienia wolności przekraczającą 5 lat albo karę surowszą,
- 15 - w razie skazania na karę pozbawienia wolności nie przekraczającą 5 lat,
- 10 - w razie skazania na inną karę.
Zasadą jest, że sąd odwoławczy nie przeprowadza postępowania dowodowego co do istoty sprawy. Jednakże sąd ten może w wyjątkowych wypadkach przeprowadzić dowód na rozprawie, jeżeli przyczyni się to do przyspieszenia postępowania, a nie jest konieczne przeprowadzenie na nowo przewodu sądowego w całości lub w części.
Może powstać pytanie, czy sąd apelacyjny w sprawie FOZZ będzie mógł zaostrzyć kary skazanym. Otóż sąd ten może orzec na niekorzyść oskarżonego tylko wtedy, gdy wniesiono na jego niekorzyść apelację (np. prokurator), a także tylko w granicach zaskarżenia. Sąd odwoławczy może orzec surowszą karę pozbawienia wolności tylko wtedy, gdy nie zmienia ustaleń faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku. Trzeba pamiętać, że nad sprawą FOZZ cały czas wisi widmo przedawnienia wyrokowania niektórych czynów. Problemem jest to, że termin przedawnienia liczy się aż do czasu wydania prawomocnego wyroku. Tymczasem akta sprawy FOZZ liczą setki tomów. Sędziowie sądu apelacyjnego muszą zapoznać się z aktami sprawy, apelacją, uzasadnieniem wyroku. Sędzia Marek Celej - przewodniczący VIII wydziału karnego Sądu Okręgowego w Warszawie - powiedział "GP", że półtora miesiąca to termin optymalny na przeprowadzenie postępowania międzyinstancyjnego (tzn. od złożenia wniosku o sporządzenie i doręczenie wyroku wraz z uzasadnieniem i kończącego się przesłaniem akt do sądu apelacyjnego). Sędzia M. Celej dodał, że następnie trzeba dać sądowi apelacyjnemu minimum 3 - 4 miesiące na zapoznanie się z aktami tej sprawy. Nie wiadomo więc, kiedy będzie wyznaczona pierwsza rozprawa przed sądem apelacyjnym. A czas jest nieubłagany.
Aneta Mościcka
