Certyfikaty energetyczne to nie fikcja

Nowa ustawa ma dostosowywać polskie prawo do wymogów unijnych. Z punktu widzenia osób kupujących, sprzedających czy wynajmujących mieszkania lub domy, kluczowe są dwie sprawy.

Po pierwsze - budując dom na własny użytek nie będziesz musiał mieć certyfikatu. Świadectwo nie będzie też wymagane dla nieruchomości, w których mieszka się sezonowo (do 4 miesięcy w roku) i domów o powierzchni nie większej niż 50 mkw.

Po drugie jednak - rząd chce uszczelnić system certyfikacji budynków. Każdy, kto sprzedaje lub wynajmuje nieruchomość - jest właścicielem, zarządcą, najemcą, ma spółdzielcze prawo własności, lub lokatorskie prawo do lokalu - będzie musiał dostarczyć certyfikat. Z kolei druga strona transakcji nie będzie miała prawa zrzec się takiego dokumentu.

Obecnie bardzo często, by nie robić sobie "kłopotów" i dodatkowych kosztów, strony transakcji np. sprzedaży mieszkania czy domu dogadują się i formułują zapis, że kupujący dobrowolnie zrzeka się certyfikatu.

Nowe przepisy mówią jasno: Nabywca albo najemca nie mogą zrzec się prawa, o którym mowa w ust. 2.

Czy takie postawienie sprawy spowoduje, że certyfikaty staną się wreszcie nieodłącznym elementem przy transakcjach na rynku mieszkaniowym? Można mieć wątpliwości, bowiem - przynajmniej na razie - za niedopełnienie obowiązku dostarczenia certyfikatu nie grożą żadne sankcje. Jedyna ewentualna sankcja to grzywna do 5 tys. zł wynikająca z przepisów prawa budowlanego, które mówią, że należy przechowywać dokumentację dotyczącą budynku.

W praktyce można się więc spodziewać, że wysiłki ustawodawcy znów spełzną na niczym. Dodajmy, że nowe przepisy precyzują dalszy tryb postępowania kupującego/najemcy na wypadek, gdyby sprzedający/wynajmujący nie dochował obowiązku. W takim wypadku strona kupująca może go do tego wezwać w terminie 14 dni od transakcji, wyznaczając mu 2 miesiące na przekazanie dokumentu. Jeśli nadal sprzedający nie wykona obowiązku, nowy właściciel może zlecić wykonanie świadectwa energetycznego, ale na koszt zbywcy.

Innym, ciekawym zapisem, który pojawił się w nowych przepisach jest wymóg umieszczania w ogłoszeniach reklamowych informacji o energochłonności budynku, wziętych z certyfikatu. Również jednak nic nie wiadomo o żadnych ewentualnych sankcjach za jego niedotrzymanie.

Nowe przepisy mówią, że: "W przypadku gdy dla budynku lub części budynku zostało sporządzone świadectwo charakterystyki energetycznej, właściciel lub zarządca tego budynku lub tej części budynku, osoba, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, albo podmiot działający na ich zlecenie podają w reklamie dotyczącej sprzedaży lub najmu budynku lub jego części wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię końcową, wyznaczony zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 15".

Jaki efekt da nowa ustawa? To się wkrótce okaże. Na pewno, mimo że certyfikaty obecnie są ciągle de facto fikcją, kwestie związane z energochłonnością nieruchomości i ewentualnymi kosztami z tego wynikającymi są coraz bardziej istotne dla kupujących - zwłaszcza na rynku domów. Obecnie - przy dużej podaży i liczbie ofert - klienci coraz częściej zadają pytania o te właśnie kwestie. Dużo mniejszym popytem cieszą się nieruchomości starsze, zbudowane w gorszej, przestarzałej technologii i niemodernizowane pod kątem energetycznym.

Nie ulega więc wątpliwości, że ewentualne umieszczanie w ogłoszeniach informacji dotyczących charakterystyki energetycznej nieruchomości, będzie postrzegane przez kupujących pozytywnie i odczytywane jako zaleta oferty, zwłaszcza jeśli będą to dane świadczące na korzyść mieszkania czy domu. Z kolei brak takich informacji może być postrzegany jako wada, chęć ukrycia przez sprzedającego niekorzystnych faktów. Wyposażenie nieruchomości w certyfikat będzie docenione też przez ludzi, którzy kupują w celach inwestycyjnych - z myślą o późniejszej sprzedaży czy najmie.

Teresa Michniak

Pobierz darmowy program do rozliczeń PIT