Domy z drewna - analiza korzyści i kosztów domów drewnianych

Największą zaletą domów drewnianych jest szybki czas montażu. W zależności od wybranej technologii, dom może powstać w kilka miesięcy, a czasem nawet w kilka tygodni. Dobrze wysuszone i zaimpregnowane drewno może być bardzo trwałym i funkcjonalnym materiałem konstrukcyjnym. Posiada zdolność do samoregulacji wilgotności, dzięki czemu we wnętrzu panuje korzystny mikroklimat. To właśnie dlatego całoroczne domy z drewna posiadają opinie zdrowych i przyjaznych w użytkowaniu. Ich dużym atutem są także atrakcyjne ceny budowy.

Najtańsze w budowie są domy letniskowe, których nie zespala się na stałe z podłożem. Tego typu budowle posiadają stosunkowo niewielkie rozmiary i powstają w halach produkcyjnych. Na miejsce budowy docierają w gotowych, zaimpregnowanych elementach. Oprócz atrakcyjnej ceny wyróżnia je też szybkość budowy. Warto zaznaczyć, że w pełni wyposażone domy letniskowe mogą stanąć na naszej posesji w zaledwie kilka dni.

Technologia szkieletowa cieszy się największą popularnością i może być wykorzystywana do budowy domów letniskowych oraz całorocznych. Elementy konstrukcyjne przeważnie powstają w halach produkcyjnych i przybierają formę prefabrykatów. Konstrukcja nośna budynków składa się z drewnianych belek. Z kolei wypełnienie ścian przygotowuje się z elementów drewnianych bądź drewnopodobnych.

Warto podkreślić że domy szkieletowe wykonuje się według gotowych projektów budowlanych. Na miejsce budowy docierają w postaci prefabrykatów otwartych bądź zamkniętych:

- prefabrykaty otwarte - konstrukcja nośna, ściany i dach docierają na miejsce budowy w wielu elementach. Ich montaż wykonujemy na uprzednio przygotowanym fundamencie. Budowa trwa od trzech tygodni do kilku miesięcy (w zależności od specyfiki projektu i kubatury domu);

- prefabrykaty zamknięte - domy szkieletowe przyjeżdżają na plac budowy w postaci gotowych elementów. Ściany są już zazwyczaj wykończone od zewnątrz i od wewnątrz. Zawierają otwory okienne, otwory drzwiowe, a także zabudowane instalacje elektryczne. Często są to domy pod klucz, które nadają się do natychmiastowego zamieszkania. Budynek z prefabrykatów zamkniętych wymaga użycia ciężkiego sprzętu podczas montażu. Jednak czas jego wykonania na uprzednio przygotowanym fundamencie trwa zaledwie jeden, dwa tygodnie (czasem nawet kilka dni).

Pierwsze szkieletowe domy z drewna powstawały w Polsce w technologii kanadyjskiej. Zyskały popularność ze względu na atrakcyjne ceny, a także szybkość montażu. Niestety podczas ich budowy często popełniano wiele błędów, które wpłynęły na zmniejszenie trwałości i termoizolacyjności. Z biegiem czasu kanadyjskie, gotowe domy zaczęły wzbudzać wiele kontrowersji. Warto jednak pamiętać, że współczesne domy drewniane nie przypominają już swoich pierwszych odpowiedników.

Obecnie coraz większą popularnością cieszy się technologia skandynawska, która odznacza się znacznie lepszymi parametrami. Przybyło także fachowców potrafiących wykonać domy zgodnie z obowiązującymi normami i założeniami projektowymi. Dlatego współczesne domy z drewna wykonane w technologii szkieletowej mogą być bardzo trwałe i energooszczędne.

Są kolejnym, dość popularnym rodzajem domów drewnianych. Łączą w sobie efektowny wygląd, ponadczasowy charakter, a także zadowalające parametry techniczne. Dom w konstrukcji zrębowej powstaje z drewnianych bali, które układa się na siebie poziomo (wykonując tzw. wieńce) i przybija dodatkowymi dyblami . Belki w narożach łączy się na tzw. jaskółczy ogon. Możemy go poznać po charakterystycznym kształcie widocznym na zewnątrz budynku (typowe, lekko wystające poza kubaturę, skrzyżowane belki). Jest to efektywne rozwiązanie dzięki któremu budynek nabiera nietypowego, tradycyjnego wyglądu.

W ofertach handlowych znajdziemy różnorodne, gotowe projekty domów z bali. Każdy inwestor będzie w stanie znaleźć projekt dopasowany do własnych potrzeb. W razie potrzeby można też zamówić indywidualne projekty domów (opcja nieco droższa).

Warto także zaznaczyć, że typowe projekty domów z bali zakładają pełną widoczność naturalnych elementów konstrukcyjnych (zarówno od zewnątrz jak i we wnętrzu).

Dzięki temu budynek nabiera klasycznego charakteru. Jednak w ofertach architektów coraz częściej powstają także projekty zakładające możliwość obłożenia ścian wewnętrznych płytami kartonowo gipsowymi. Jest to nowoczesna opcja, charakteryzująca się wyższymi kosztami i dłuższym czasem wykonania budynku. Wyższe koszty wiążą się z dodatkowym wykończeniem ścian oraz sufitów. Z kolei termin wykonania domu jest wydłużony o około 3 miesiące. Tyle czasu trzeba czekać, aż budynek równomiernie osiądzie, a drewniane elementy nośne się ustabilizują. Jeśli ułożylibyśmy płyty kartonowo gipsowe w nowo wykonanym budynku, najprawdopodobniej popękałyby pod wpływem naprężeń występujących w ścianach.

Budynki z bali są przeważnie całoroczne, jednak w ofertach handlowych znajdziemy także drewniane domy letniskowe. Druga opcja nie cieszy się zbytnią popularnością ze względu na wysokie ceny wykonania.

Jeżeli chciałbyś dowiedzieć się więcej na temat domów z bali (koszty, technologie wykonania, projekty), zachęcamy do przeczytania artykułu na temat domów kanadyjskich.

Powyżej omówiliśmy kilka rodzajów technologii budowy domów drewnianych. Warto pamiętać, że wszystkie gotowe domy drewniane muszą być wykonane z dobrych jakościowo materiałów. Jest to klucz do ich trwałości oraz termoizolacyjności. Wilgotność drewna konstrukcyjnego nie powinna być wyższa niż 19%. Zbyt wilgotne elementy będą niestabilne wymiarowo i mogą ulegać wypaczeniu. W ich wnętrzu mogą się także pojawiać szkodniki, co jest bardzo niekorzystne podczas budowy trwałych konstrukcji drewnianych.

Warto zwrócić na to szczególną uwagę jeśli domy nie są wykonane z prefabrykatów, a materiał zostaje dostarczony przez wykonawcę. Domy z bali powinny być wykonane z drewna sezonowanego i głęboko zaimpregnowanego. Cieńsze bale mogą być suszone przez kilka miesięcy, jednak grubsze wymagają przynajmniej jednorocznego sezonowania (im dłużej tym lepiej). Wyjątkiem jest jedynie drewno suszone komorowo, które zostaje poddane wyższym temperaturom. Czas jego suszenia to maksymalnie kilka miesięcy.

Najlepsze drewna konstrukcyjne to:

- świerk - prosty w obróbce, trwały i odporny na obciążenia. Wymaga długotrwałego suszenia, bowiem ma tendencje do wypaczania. Świerk powinien być poddawany dokładnej impregnacji, która zabezpieczy go przed działaniem niekorzystnych warunków pogodowych oraz przed atakami szkodników.

- modrzew - to jedno z najlepszych jakościowo gatunków drewna konstrukcyjnego dostępnego w naszym kraju. Posiada właściwości aseptyczne, dzięki czemu jest odporne na ataki szkodników. Charakteryzuje się dużą wytrzymałością na obciążenia, a także na działanie niekorzystnych warunków pogodowych (głownie zwiększonej wilgotności). Jego jedynym mankamentem są dość wysokie ceny. Domy z bali modrzewiowych należą do najbardziej kosztownych.

- sosna - cieszy się dużą popularnością ze względu na niskie ceny zakupu. Często wykonuje się z niej tanie domy drewniane o letniskowym oraz całorocznym przeznaczeniu. Sosna dominuje w budownictwie szkieletowym i jest często wykorzystywana do tworzenia odpornych prefabrykatów. Wymaga regularnej impregnacji, która stanowi skuteczne zabezpieczenie przed wilgocią i szkodnikami.

Wybierając pomiędzy budową domu drewnianego, a murowanego należy dokonać dokładnej analizy wszystkich korzyści i własnych potrzeb. Dom w technologii murowanej zazwyczaj powstaje około dwóch lat. Jest dobrym rozwiązaniem dla inwestorów, którym nie zależy na szybkim czasie budowy (długotrwała budowa ma swoje zalety w postaci wydłużenia czasu finansowania inwestycji). Z kolei domy drewniane pod klucz powstają przez maksymalnie kilka miesięcy.

Jednak ich wadą jest mniejsza żywotność. Warto się nad tym zastanowić, bowiem budynki drewniane przeważnie nie będą się nadawały do zamieszkiwania przez wiele kolejnych pokoleń.

Porównując technologie warto zwrócić uwagę na fakt, że większość domów drewnianych (szczególnie szkieletowych) posiada lekką konstrukcję. Wiąże się to z oszczędnościami w wykonaniu fundamentów, a także z większymi możliwościami ulokowania budynku. Tanie domy drewniane możemy budować nawet na terenach o niewielkiej nośności, w których budowa masywnego budynku murowanego nie byłaby możliwa.

Kolejną kwestią do porównania jest energooszczędność.

W tradycyjnej technologii murowanej możemy wykonać zarówno domy energooszczędne jak i pasywne. Podobnie jest w przypadku domów drewnianych. Nowoczesne konstrukcje szkieletowe posiadają zapotrzebowanie energetyczne nieprzekraczające 15 kWh/(m?·rok) i mogą nosić miano budynków pasywnych. Uzyskanie tego wyniku w domach z bali będzie już znacznie trudniejsze.

Istotną kwestią do porównania jest także akustyka pomieszczeń, która wpływa na komfort użytkowania całego domu. W tej kategorii wygrywają tradycyjne nieruchomości murowane, wykonane z bloczków silikatowych i ocieplenia z wełny mineralnej.

Tanie domy drewniane (nawet te ocieplone wełną) nie zapewnią tak dobrej akustyki. Dlatego zaleca się budowę w większym oddaleniu od ruchliwych ulic. Podobna kwestia dotyczy izolacji akustycznej pomiędzy piętrami i pomieszczeniami mieszkalnymi. W technologii murowanej nie powinno być z tym większego problemu. Jednak domy drewniane (a szczególnie drewniane stropy) dostarczają wielu trudności w wytłumieniu hałasów i wymagają użycia najlepszych jakościowo izolacji akustycznych.

Ostatnią kwestią do analizy jest możliwość ułożenia oraz modernizacji instalacji elektrycznych i wodno kanalizacyjnych. Niewątpliwą zaletą wszystkich domów drewnianych jest łatwość w rozprowadzeniu wszelkiego typu instalacji. Drewno jest tworzywem miękkim i łatwym do obróbki. Dlatego modernizacje i układanie nowych instalacji (z wykluczeniem tych układanych na fundamentach) nie powinny stanowić większego problemu. Wykończenie oraz ewentualna modernizacja w domach murowanych jest znacznie trudniejsza i przeważnie generuje wyższe koszty.

Z powyższych analiz wynika, że nie istnieje jednoznaczna odpowiedź na pytanie, która technologia budowlana będzie lepsza. Wybór jest ściśle uzależniony od naszych preferencji i środków finansowych. Takie domy mogą być znacznie tańszą i szybszą inwestycją niż budowa przeprowadzona technologia murowaną. Jednak nie jest to reguła, bowiem budowa w konstrukcji z bali generuje podobne wydatki. Dlatego warto wykonać analizę w oparciu o własne potrzeby, stan gotówki, indywidualny kosztorys inwestycyjny, a także w odniesieniu do warunków glebowych panujących na naszej działce budowlanej.