Najem mieszkań w Polsce: Rekordowe tempo wzrostu cen

"W latach 2011-2019 ceny najmu rosły przeciętnie o 2,5 proc. rok do roku, przy czym w latach 2018 i 2019 wzrost cen najmu stawał się coraz bardziej zauważalny i osiągał wartości zbliżające się do 5-6 proc. Obecnie wzrost cen najmu mieszkań w Polsce jest jednym z najwyższych wśród europejskich członków OECD. W III kwartale tego roku ceny rosły szybciej tylko w Estonii (ponad 27 proc.), Litwie (19,1 proc.) i Słowenii (19,2 proc.)" - zauważyli analitycy Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

Eksperci zwrócili uwagę, że ceny najmu mieszkań w Polsce rosną obecnie szybciej niż ceny sprzedaży nieruchomości. "W II kwartale 2022 r., dla którego dostępne są dane dotyczące cen sprzedaży mieszkań, przeciętna cena najmu mieszkania wzrosła o 13,6 proc., zaś przeciętna cena zakupu mieszkania o 12,4 proc. względem roku ubiegłego. Należy się spodziewać, że w III kwartale 2022 r. różnica ta pogłębi się, a ceny najmu wzrosną znacznie powyżej cen sprzedaży. Jest to sytuacja niespotykana od 2016 r. Tylko w okresie 2011-2016, za sprawą kryzysu gospodarczego, ceny sprzedaży mieszkań rosły w nieznacznym tempie lub spadały i w efekcie obserwowano wówczas szybszy wzrost cen najmu mieszkań niż cen sprzedaży" - napisali analitycy.

Dodali, że "do głównych czynników odpowiedzialnych za znaczący wzrost cen najmu mieszkań zaliczamy napływ ukraińskich uchodźców do Polski oraz wysoką inflację. Napływ blisko 1,5 mln uchodźców do Polski po wybuchu wojny w Ukrainie (1) wygenerował znaczny wzrost popytu na mieszkania, zwłaszcza w największych miastach Polski. Z kolei ogólny wysoki wzrost cen, w szczególności zaś cen energii elektrycznej i gazu, przełożył się na wzrost cen najmu, niezależnie od wzrostu popytu ze strony najmujących". 

"Można się spodziewać, że w najbliższych latach zaobserwujemy rozwój rynku najmu mieszkań w Polsce. Wzrost popytu na najem mieszkań będzie wynikać przede wszystkim z niskiej dostępności kredytów hipotecznych oraz wysokich kosztów ich obsługi. Według Biura Informacji Kredytowej, w październiku tego roku liczba wniosków o kredyt mieszkaniowy spadła o 67,2 proc. rok do roku (2). Z kolei wzrost dostępności mieszkań na wynajem w ofercie rynkowej będzie wynikać głównie z rosnącego zainteresowania inwestorów indywidualnych i instytucjonalnych zakupem mieszkania na wynajem. Wiele wskazuje na to, że w ostatnich latach znaczna część sprzedaży mieszkań miała charakter inwestycyjny i mieszkania te, przynajmniej w dużej części, będą udostępnione na rynku najmu (3)" - wskazali analitycy PIE. 

Jak dodali, "widoczny jest również wzrost zakupów mieszkań w Polsce ze strony inwestorów instytucjonalnych. Cushman & Wakefield szacuje, że obecnie w największych miastach Polski dostępnych jest ponad 8,5 tys. mieszkań należących do operatorów instytucjonalnych, zaś liczba mieszkań, które udostępnione będą w tej formie w najbliższych pięciu latach, wyniesie 26,5 tys. (4)". 

BIZNES INTERIA na Facebooku i jesteś na bieżąco z najnowszymi wydarzeniami

"Obecnie odsetek osób mieszkających w mieszkaniach na wynajem wynosi w Polsce 13,2 proc. Jest to bardzo niski wynik na tle pozostałych państw UE. Średnia europejska wynosi 30,1 proc., zaś np. w Austrii i Niemczech niemal połowa ludności mieszka w wynajmowanych mieszkaniach - odpowiednio 45,8 proc. oraz 50,5 proc. Wynik obserwowany w Polsce jest jednak typowy dla państw Europy Środkowo-Wschodniej, w której przeważa model zamieszkiwania w mieszkaniach posiadanych na własność" - napisano w Tygodniku PIE. 

"Popularność najmu mieszkań np. w Austrii, Niemczech i Danii wynika między innymi z obowiązującego w tych państwach systemu prawnego, który skutecznie chroni interesy zarówno najemców, jak i wynajmujących. Prawo, z jednej strony, zabezpiecza interesy wynajmujących na przykład w sytuacji, gdy najmujący nie płaci czynszu lub niszczy mieszkanie. Z drugiej strony, prawo zabezpiecza również interesy najemców ograniczając sytuacje, w których wynajmujący może arbitralnie podnieść czynsz za mieszkanie oraz promując model zawierania umów długoterminowych. W efekcie nie tylko znaczna część populacji tych państw mieszka w wynajmowanych mieszkaniach, lecz również popularną opcją jest najem tego samego mieszkania przez całe życie (5)" - podsumowano.

***

(1) Szacunek dotyczy zarejestrowanych wniosków o nadanie numeru PESEL, https://dane.gov.pl/pl/ dataset/2715,zarejestrowane-wnioski-o-nadanie-statusu-ukr [dostęp: 16.11.2022]. 

(2) https://media.bik.pl/informacje-prasowe/775889/bik-spadek-wartosci-i-liczby-wnioskow-o-kredyty-mieszkaniowe-w-pazdzierniku-br [dostęp: 16.11.2022]. 

(3) NBP (2022), Informacja o cenach mieszkań i sytuacji ina rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w II kwartale 2022 r., Warszawa.

(4) Cushman & Wakefield (2022), Mieszkaniówka na rozdrożu. Jak pandemia, wojna i inflacja zmieniają rynek mieszkaniowy?, https://www.cushmanwakefield.com/pl-pl/poland/insights/raport-prs--mieszkaniowka-na-rozdro [dostęp: 16.11.2022]. 

(5) Sawulski, J. (2019), Pokolenie ‘89. Młodzi o polskiej transformacji, Krytyka Polityczna, Warszawa

***