Pełnomocnik pomoże nam w sprzedaży nieruchomości
Posiadacz nieruchomości nie zawsze może samodzielnie przeprowadzać transakcje z nimi związane. Czasem ze względu np. na inne miejsce zamieszkania byłoby to bardzo trudne. W takiej sytuacji przydaje się powołanie pełnomocnika.
W tym celu należy wydać pełnomocnictwo, czyli dokument wskazujący pełnomocnika, który upoważnia wyznaczoną osobę do dokonywania w imieniu mocodawcy określonych czynności prawnych. Pełnomocnik jest upoważniony do reprezentowania (zastępstwa) mocodawcy, a jego działania, o ile pełnomocnictwo zostało wydane zgodnie z prawem, mają charakter prawnie obowiązujący.
Oczywiście mocodawca może udzielić pełnomocnictwa tylko w zakresie takich czynności, jakie sam mógłby dokonać w swoim imieniu. Zgodnie z przepisami nie można też wydać pełnomocnictwa pozwalającego na przeprowadzanie w imieniu mocodawcy jakichkolwiek czynności prawnych.
Pełnomocnictwo na rynku nieruchomości dotyczy zazwyczaj transakcji sprzedaży, wynajmu lokali, a w tym drugim przypadku także zarządzania wynajmem (a więc pobierania czynszów, monitorowania stanu nieruchomości, terminowości wpłat itp.).
Pełnomocnictwo sprzedaży nieruchomości to, zgodnie z zapisami prawa, tzw. pełnomocnictwo szczególne - pozwalające wyznaczonej osobie przeprowadzić konkretną, określoną w pełnomocnictwie operację - w tym wypadku sprzedaż nieruchomości.
Musi mieć ono formę aktu notarialnego, i powinno zawierać jak najwięcej szczegółowych zapisów, które mają wyznaczyć zakres pełnomocnictwa oraz uniknąć dowolności interpretacyjnej. W przypadku transakcji sprzedaży ważne jest więc, by w treści pojawił się np. termin, do którego pełnomocnictwo obowiązuje, minimalna kwota transakcji, forma zapłaty tej kwoty, numer konta bankowego.
O formie aktu notarialnego pełnomocnictwa powinni wiedzieć także kupujący mieszkanie od pełnomocnika. Powinni mieć wgląd do dokumentu. Jeśli bowiem zdarzyłoby się, że pełnomocnictwo zostało udzielone niezgodnie z prawem (np. bez formy aktu notarialnego), a czynność ta nie zostanie potwierdzona przez mocodawcę, wtedy pokrzywdzona strona będzie musiała dochodzić swoich praw nie od sprzedającego nieruchomość a od fałszywego pełnomocnika.
Co do zasady jednak - nawet umowy podpisane z osobą występującą jako pełnomocnik, a nie mającą do tego prawa, nie są automatycznie nieważne. Taka umowa może być potwierdzona przez osobę, w imieniu której działał pełnomocnik.
Pełnomocnictwo wygasa w momencie przeprowadzenia transakcji, albo w określonym terminie, jednak mocodawca w każdym momencie może je również odwołać. Odwołanie pełnomocnictwa nie wymaga żadnej szczególnej formy prawnej nawet w przypadku gdy zostało ono zawarte w formie aktu notarialnego, może zostać odwołane zwykłym pismem. W razie śmierci mocodawcy pełnomocnictwo wygasa samoczynnie z chwilą jego śmierci chyba, że w pełnomocnictwie zawarto inne ustalenia.
Co ważne - należy koniecznie domagać się od pełnomocnika, zwrotu dokumentu pełnomocnictwa, po jego wygaśnięciu. Inaczej - jeśli jest to osoba nieuczciwa - może ona wykorzystywać go do przeprowadzania dalszych czynności prawnych.
Jeśli chodzi o transakcję najmu, pełnomocnictwo na jej przeprowadzenie nie musi wymagać formy notarialnej, bowiem umowa najmu również takiej formy nie musi posiadać.
Wynajem konkretniej nieruchomości to tzw. pełnomocnictwo szczególne, które powinno się ograniczać do jednej transakcji. Jeśli z jakiejś przyczyny nie możemy na bieżąco monitorować naszego najmu, wtedy możemy powołać pełnomocnika, który zajmie się poszczególnymi sprawami, czyli np. będzie zarządzał wynajmem, pobierał czynsz itp.
W takiej sytuacji mamy możliwość ustanowienia dwóch odrębnych pełnomocnictw: rodzajowego - w którym określimy zakres czynności, do których pełnomocnik ma prawo, a które wykraczają poza zakres zwykłego zarządu (np. wynajmowanie nieruchomości mocodawcy i pobieranie z tego tytułu czynszów).
Można też zawrzeć pełnomocnictwo ogólne, którego zakresem jest zwykły zarząd nad daną rzeczą. Pojęcie zwykłego zarządu nie jest precyzyjnie określone w przepisach prawa, dlatego wybór formy pełnomocnictwa dla zarządzania wynajmem budzi pewne niejasności, jednak przyjmuje się, że i pełnomocnictwo ogólne może dawać umocowanie do wynajmowania mieszkań i pobierania czynszów.
Ostatecznie, w razie wątpliwości, o wszystkim decyduje potwierdzenie ze strony mocodawcy. Ważne, by w treści pełnomocnictwa był jak najbardziej szczegółowo określony zakres czynności, których ono dotyczy.
Teresa Michniak
