W budownictwie jednorodzinnym wykorzystuje się jedynie wylewane (czasem prefabrykowane) fundamenty betonowe lub żelbetowe.
Ławy fundamentowe - ich długość jest wielokrotnie większa od szerokości. Stosuje się je pod ścianami i wykonuje z betonu (z reguły zbrojonego). Wylewane są w odpowiednich wykopach bezpośrednio w gruncie (wykop na wymiar ławy) lub w deskowaniu (wykop szerszy o 20-30 cm na deskowanie wysokości 30-40 cm). Grubość ław zbrojonych może wynosić 30-40 cm, natomiast szerokość jest obliczana pod kątem obciążeń konstrukcją budynku - z reguły wynosi 60-80 cm. Ława niezbrojona powinna być zdecydowanie grubsza i szersza.
Płyty fundamentowe - niezbyt popularny dotychczas w Polsce sposób fundamentowania, nadający się głównie do domów niepodpiwniczonych, choć można go stosować również do domów podpiwniczonych. Niemal bezpośrednio na gruncie układa się płytę żelbetową, pogrubianą w miejscach oparcia ścian. Z płyt fundamentowych korzysta się najczęściej wtedy, gdy grunt jest niepewny lub ma bardzo słabą nośność.
Stopy fundamentowe - długość i szerokość mają bardzo podobną. Stosowane są najczęściej pod słupami i kominami, a wykonywane są podobnie jak ławy fundamentowe.
Fundamenty domów niepodpiwniczonych powinny być posadowione głębiej, niż poziom przemarzania gruntu. W Polsce jest kilka stref, dla których ustalono różne poziomy przemarzania - od 0,8 m do 1,4 m. W przypadku domu podpiwniczonego zagłębienie fundamentów określa wysokość piwnicy.
Konstrukcja fundamentów i materiały użyte do ich wykonania muszą być odpowiednio dobrane do nośności gruntu. W związku z tym dobrze jest wykonać badania geotechniczne podłoża, na którym ma stanąć dom - dobra nośność gruntu to przynajmniej 150 kPa. Nie jest to konieczne, o ile w pobliżu stoją już domy i możemy skorzystać z wiedzy przyszłych sąsiadów. Jeśli nośność terenu jest bardzo słaba, można stosować fundamenty posadowione pośrednio na palach lub studniach.
Ściany fundamentowe
Ściany fundamentowe, stosowane w domach niepodpiwniczonych, są elementami konstrukcji, na których opiera się cały dom. Łączą ławy fundamentowe ze ścianami parteru, a ich podstawowym zadaniem jest przenoszenie wszystkich obciążeń, na które narażony jest dom (wiatr, śnieg), na fundament. Dlatego też materiały do ich budowy muszą być odpowiednio dobrane - muszą się charakteryzować właściwą wytrzymałością, mrozoodpornością i nie mogą być przy tym zbyt nasiąkliwe.
Więcej porad budowlanych znajdziesz tutaj.
Ściany fundamentowe mogą być monolityczne lub murowane. Do budowy ścian monolitycznych stosuje się beton lub żelbet - ich solidność i prostota wykonania powodują, że są najczęściej stosowane w budownictwie jednorodzinnym.
Murowane ściany fundamentowe mają wielowiekową tradycję. Jeszcze niedawno do ich budowy używano cegły lub kamienia, w tej chwili najczęściej stosowanym materiałem są pełne bloczki betonowe, nieco rzadziej beton komórkowy, pustaki ceramiczne i betonowe (kiedy mają odpowiednie certyfikaty oraz przy zabezpieczeniu przeciwwilgociowym).
Izolacja przeciwwilgociowa i termiczna
Z reguły ściany fundamentowe trzeba zabezpieczyć przed wilgocią i ocieplić. Jedynie jeśli ściany są zrobione z kamienia lub wodoszczelnego betonu, izolacja przeciwwilgociowa nie jest konieczna.
Izolację przeciwwilgociową układa się w trzech miejscach - poziomo na styku z ławami fundamentowymi i ścianami parteru oraz pionowo od zewnątrz na całej powierzchni ścian fundamentowych.
Izolacja termiczna najczęściej stosowana jest na całej powierzchni ścian fundamentowych oraz podłogi na gruncie, choć według obowiązujących norm konieczne jest ocieplenie ścian do 1 m poniżej poziomu gruntu lub jednometrowego pasa podłogi przylegającego do ścian zewnętrznych. Całościowa izolacja jednak jest znacznie skuteczniejsza, a różnica kosztów stosunkowo niewielka.
Grubość warstwy izolacyjnej zależy od materiału, z którego się ją wykonuje. Stosuje się pianki poliuretanowe, polistyren ekstrudowany, styropian, wełnę mineralną, keramzyt (w postaci sypkiej lub bloczków z keramzytobetonu).
Czytaj również:
