Ważny meldunek, a nie zakup mieszkania

Z ulgi meldunkowej można skorzystać nawet w sytuacji, gdy ktoś nie był właścicielem mieszkania, ale był w nim zameldowany przez okres co najmniej 12 miesięcy przed datą zbycia. Nie trzeba już zatem liczyć 12 miesięcy od daty nabycia mieszkania czy domu. Taką decyzję wydała Izba Skarbowa w Szczecinie 15 października 2007 r. (nr DPB-2.35-416003-19/07). Gazecie Prawnej udało się dotrzeć do uzasadnienia tej decyzji. To przełomowe rozstrzygnięcie fiskusa. Do tej pory organy podatkowe na czele z Ministerstwem Finansów stały na stanowisku, że okres 12-miesięcznego meldunku należy liczyć od momentu nabycia nieruchomości, a nie od momentu faktycznego zameldowania. Decyzja szczecińskiej izby skarbowej oznacza spore korzyści dla podatników. Jest bowiem wiele osób, które zameldowane są w domu czy mieszkaniu np. od urodzenia, ale dopiero staną się właścicielami nieruchomości, czy to poprzez otrzymanie darowizny od rodziców czy wykup jej od spółdzielni. Dla wielu osób oznacza to możliwość sprzedania wykupionego na własność mieszkania bez podatku już następnego dnia po podpisaniu aktu notarialnego.

O tym, że taka interpretacja przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jakiego dokonała Izba Skarbowa w Szczecinie, jest właściwa, GP pisała już w marcu 2007 r. Nasi eksperci wskazywali wtedy, że z żadnego przepisu ustawy o PIT nie wynika prezentowany przez MF sposób liczenia okresu zameldowania. Liczyć powinien się łączny okres zameldowania, niezależnie od tego, kiedy podatnik się zameldował. Ważne, by od zameldowania do sprzedaży upłynęło 12 miesięcy. Taka interpretacja jest korzystna dla podatników.

Obawa przed WSA

Wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane m.in. z odpłatnego zbycia nieruchomości, jeżeli podatnik był zameldowany na pobyt stały na okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą zbycia. Z zacytowanych regulacji nie wynika, od którego momentu liczyć zameldowanie przy tej uldze. Problem jest ważny, bo wiele osób mieszka i jest zameldowanych w mieszkaniach lub domach, które dopiero mają zamiar nabyć. Wątpliwości spotęgowało stanowisko Ministerstwa Finansów, które w odpowiedzi na interpelację poselską stwierdziło, że okres 12-miesięcznego zameldowania może być liczony jedynie od 1 stycznia 2007 r.

Jednak 15 października 2007 r. nastąpił przełom w kwestii ulgi meldunkowej. Podatnik mieszka z rodzicami w spółdzielczym lokatorskim mieszkaniu od 1979 roku i jest w nim zameldowany. Rodzice planują przekształcić spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu w spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a następnie dokonać darowizny tego prawa na rzecz syna. Podatnik po otrzymaniu praw do lokalu chce go sprzedać. Zainteresowany skorzystaniem z ulgi meldunkowej wystąpił do naczelnika Urzędu Skarbowego w Świnoujściu z wnioskiem o wydanie wiążącej interpretacji podatkowej, od kiedy należy liczyć okres zameldowania - od faktycznego meldunku czy od nabycia nieruchomości. Urząd uznał, że od nabycia nieruchomości. Podatnik odwołał się więc do Izby Skarbowej w Szczecinie, która podtrzymała stanowisko urzędu. W związku z tym podatnik postanowił wejść na drogę sądową i napisał w tej sprawie skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie. W tym momencie - prawdopodobnie z obawy przed uchyleniem decyzji przez sąd - Izba Skarbowa w Szczecinie uchyliła swoją poprzednią decyzję. Do podatnika przesłała nową, przychylając się w niej do stanowiska wnioskodawcy - meldunek należy liczyć od momentu faktycznego zameldowania, a nie nabycia nieruchomości.

Uzasadnienie izby

Dyrektor Izby Skarbowej w Szczecinie jako organ, którego rozstrzygnięcie zaskarżono, korzystając z uprawnienia do uwzględnienia skargi w całości do dnia rozpoczęcia rozprawy, uwzględnił w całości skargę wniesioną przez podatnika, uchylając jednocześnie swoją poprzednią decyzję w tej sprawie.

Izba w uzasadnieniu do swojej nowej decyzji wyjaśniła, że wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z odpłatnego zbycia:

budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie- jeżeli podatnik był zameldowany w wymienionym budynku lub lokalu na pobyt stały przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą zbycia.

Wskazane zwolnienie dotyczy uzyskanego przychodu ze zbycia określonych nieruchomości i innych praw majątkowych i ma zastosowanie do nieruchomości i praw nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) po 31 grudnia 2006 r., a ponadto warunkiem umożliwiającym zastosowanie tego zwolnienia jest zameldowanie podatnika w budynku lub lokalu na pobyt stały przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą zbycia. Określony zatem w ustawie o PIT okres zameldowania odnosi się wyłącznie do daty zbycia nieruchomości, a nie daty jej nabycia czy daty wejścia w życie przepisu regulującego tę zasadę. Zatem nie jest konieczne, by podatnik był właścicielem nieruchomości mieszkalnej przez ten okres, istotny jest natomiast fakt zameldowania na pobyt stały w danym lokalu mieszkalnym czy budynku. Stosunki własnościowe przypadające na okres 12 miesięcy pozostają bez wpływu na możliwość skorzystania ze zwolnienia.

Skutki dla podatników

Takie rozstrzygnięcie szczecińskiej izby przyniesie wiele korzyści dla podatników. Daje ono wielu osobom, które otrzymają teraz mieszkania w drodze darowizny lub wykupią mieszkania spółdzielcze (a byli w nich wcześniej zameldowani), prawo do skorzystania z ulgi meldunkowej od razu. Nie będą oni musieli już czekać kolejnych 12 miesięcy, liczonych od dnia nabycia własności, aby skorzystać z ulgi podatkowej.

Postulujemy

Ministerstwo Finansów powinno wydać ogólną interpretację podatkową, w której potwierdzi stanowisko zaprezentowane przez Izbę Skarbową w Szczecinie - przy uldze meldunkowej ważny jest moment zameldowania, a nie kupna nieruchomości.

Opinia

Mariusz Mincewicz
doradca podatkowy z firmy Polaudit

Stanowisko szczecińskiej Izby Skarbowej ma istotne znaczenie dla osób nabywających na własność nieruchomość, w której byli dotychczas zameldowani, a którzy chcą ją w krótkim czasie sprzedać. Dotyczy to sporej grupy osób nabywających nieruchomość w drodze spadku lub darowizny, a także przekształcających swoje spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego we własność. Zgodnie z wyrażonym wcześniej stanowiskiem Ministerstwa Finansów musieli oni czekać przynajmniej 12 miesięcy od daty nabycia nieruchomości, aby skorzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego. Sprzedając ją wcześniej, byli zobowiązani do zapłaty 19-proc. podatku. Z uwagi na niewielkie koszty nabycia przy tego typu transakcjach było to faktycznie 19 proc. ceny sprzedaży. Należy się spodziewać, że obecnie fiskus uzna okres zameldowania także sprzed daty nabycia nieruchomości. Dotyczy to np. dzieci zameldowanych w mieszkaniu rodziców, właścicieli mieszkań spółdzielczych, a nawet osób zameldowanych w mieszkaniu wynajętym. W konsekwencji taka osoba, planująca w tej chwili sprzedaż mieszkania, będzie zwolniona z zapłaty podatku dochodowego od tej sprzedaży, jeżeli jest w nim zameldowana co najmniej od 12 miesięcy.

Ewa Matyszewska