Zmiany w termomodernizacji. Premia kompensacyjna bardziej dostępna
Rada Ministrów przyjęła z początkiem sierpnia projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu termomodernizacji. Chodzi np. o "zmianę sposobu naliczania premii termomodernizacyjnej, czyli premiowanie kompleksowej modernizacji i wsparcie montażu mikroinstalacji OZE". Nowela zakłada poprawę dostępności premii kompensacyjnej.
Nowe regulacje przewidują m.in. pomoc dla samorządów w prowadzeniu remontów mieszkalnych budynków komunalnych oraz wsparcie dla właścicieli budynków powstałych w technologii prefabrykowanej wielkopłytowej.
Wskazano, że nowelizacja służy zwiększeniu efektywności interwencji publicznych realizowanych ze środków Funduszu Termomodernizacji i Remontów, funkcjonującego na obecnych zasadach od 2009 r. Zgodnie z Narodowym Programem Mieszkaniowym Fundusz jest jednym z instrumentów finansowych wspierających poprawę stanu technicznego istniejących zasobów mieszkaniowych i warunki zamieszkiwania. Ma również pomóc w realizacji zintegrowanych projektów rewitalizacji, przywracających funkcje mieszkaniowe na obszarach zurbanizowanych i zdegradowanych społecznie.
Inicjatorzy nowelizacji przekonują, że umożliwi ona poprawa warunków mieszkaniowych społeczeństwa, stanu technicznego zasobów mieszkaniowych oraz zwiększenie efektywności energetycznej, w taki sposób, że do 2030 r. planuje się zmniejszenie liczby osób mieszkających w warunkach substandardowych o ok. 2 mln osób (z 5,3 do 3,3 mln).
Potrzeba przeprowadzenia proponowanej nowelizacji wynika z oceny skutków funkcjonowania w okresie ostatnich 10 lat zasad udzielania wsparcia na termomodernizację i remonty oraz ich wpływu na poprawę stanu technicznego budynków. Na konieczność tę wskazuje, w szczególności, Raport z przeglądu funkcjonowania ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów w latach 2009-2016, przygotowany w 2017 r. w dawnym Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa, a także opublikowany w 2019 r. przez Instytut Techniki Budowlanej dokument Budownictwo wielkopłytowe.
Autorzy noweli podkreślili, że działania mające na celu poprawę stanu technicznego zasobów mieszkaniowych i poprawę warunków mieszkaniowych społeczeństwa przyczyniają się równocześnie do realizacji innych priorytetów rządu, takich jak: poprawa efektywności energetycznej, walka ze zjawiskiem smogu, czy walka z ubóstwem energetycznym.
"W Polsce ponad 80 proc. budynków jednorodzinnych ogrzewanych jest paliwami stałymi, w tym 3 mln z użyciem przestarzałych technologicznie kotłów na węgiel i drewno, emitujących znaczne ilości zanieczyszczeń" - napisano. "Ponad 70 proc. domów jednorodzinnych nie ma żadnej izolacji cieplnej lub jest słabo ocieplona. Polska ma od lat ma najbardziej zanieczyszczone powietrze w całej Unii Europejskiej" - dodano.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, w odniesieniu do budynku mieszkalnego albo części budynku mieszkalnego premia kompensacyjna przysługuje jeden raz. BGK przekazuje premię kompensacyjną po wykorzystaniu kwoty kredytu w wysokości nie niższej niż wysokość przyznanej premii kompensacyjnej lub po poniesieniu przez inwestora wydatków na realizację przedsięwzięcia lub remontu zgodnie z zakresem rzeczowym, określonym w dokumentach dołączonych do wniosku o przyznanie premii kompensacyjnej, w wysokości nie niższej niż wysokość przyznanej premii kompensacyjnej.
Przeciętna wysokość premii kompensacyjnej wyniosła w 2018 roku ok 125,6 tys. zł. Pozyskanie źródła finansowania w wysokości nawet kilkudziesięciu tysięcy zł okazuje się jednak zbyt trudne dla części inwestorów uprawnionych do premii kompensacyjnej, stanowiąc dla nich niemożliwą do pokonania barierę w skorzystaniu z przysługującego im uprawnienia.
Proponowane wprowadzenie możliwości wypłaty premii kompensacyjnej w ratach, wraz z postępami przedsięwzięcia remontowego, poprawi dostępność premii kompensacyjnej, gdyż pozwoli na realizację przedsięwzięcia przy istotnie niższym zaangażowaniu środków finansowych.
Przykładowo, gdyby inwestor miał możliwość uzyskania wypłaty premii kompensacyjnej w ratach wynoszących co najmniej 25 proc. wysokości tej premii, to posiadając dostęp do źródła finansowania w wysokości np. 30 tys. zł, będzie mógł zrealizować przedsięwzięcie uprawniające do premii kompensacyjnej w wysokości 120 tys. zł, a więc w wysokości czterokrotnie wyższej niż obecnie.
CIR podało, że znowelizowana ustawa weszła z życie po 30 dniach od dnia jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem pakietu rozwiązań, które zaczną obowiązywać w innych terminach.