9637 zł przekażesz dziecku bez podatku

Wysokość obciążenia uzależniona jest przede wszystkim od wartości majątku i stopnia pokrewieństwa lub powinowactwa istniejącego między stronami. Warto pamiętać o tym, że w niektórych przypadkach prawo podatkowe przewiduje możliwość skorzystania z różnego rodzaju zwolnień oraz ulg. Jednakże, aby uniknąć obciążenia podatkowego, podatnik musi spełniać określone warunki.

Pierwszą grupę podatkową tworzą osoby najbliższe i to dla nich przewidziane zostało zwolnienie nabycia w drodze darowizny pieniędzy lub innych rzeczy przez osobę zaliczoną do I grupy podatkowej w wysokości nieprzekraczającej 9637 zł od jednego darczyńcy nie będzie wiązać się z zapłatą podatku. Jeżeli jest wielu darczyńców trzeba pilnować, czy przez pięć lat wszystkie darowizny nie przekroczą 19 274 zł. Pieniądze te lub rzeczy obdarowany musi przeznaczyć w okresie 12 miesięcy od dnia ich otrzymania na cele mieszkaniowe.

Ze zwolnienia można skorzystać także w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia praw do wkładu mieszkaniowego w spółdzielni mieszkaniowej przez osobę zaliczoną do I lub II grupy podatkowej. Warunkiem jest by spółdzielcze prawo do tego lokalu przysługiwało nabywcy wkładu przez co najmniej pięć lat od dnia jego ustanowienia. Podatnik powinien pamiętać, że warunek ten uważa się za zachowany również w przypadku przeniesienia przez spółdzielnię własności tego lokalu na nabywcę.

Kolejnym przykładem zwolnienia przysługującego podatnikowi jest wyłączenie nabycia w drodze darowizny praw do rachunku oszczędnościowo-kredytowego w kasie mieszkaniowej przez osobę pozostającą faktycznie we wspólnym pożyciu małżeńskim z jego posiadaczem, pod warunkiem przeznaczenia zgromadzonych tam pieniędzy na cele mieszkaniowe. Podatnik powinien także wiedzieć, że nabycie własności fizycznie wydzielonych części nieruchomości w drodze zasiedzenia przez osoby będące współwłaścicielami ułamkowych części nieruchomości , w zależności do wysokości udziału we współwłasności podlega zwolnieniu z obowiązku podatkowego.

Istotnym wydaje się wspomnienie o najnowszej zmianie wprowadzonej do ustawy, na mocy której nabycie w drodze spadku lub zapisu windykacyjnego przedmiotu użytku osobistego, wyposażenie mieszkania jak również dzieł sztuki i rękopisów, stanowiących twórczość spadkodawcy podlegają ustawowemu zwolnieniu z opodatkowania. Warunkiem jest tutaj stopień pokrewieństwa, ponieważ wymienione wyżej przedmioty mogą dziedziczyć tylko i wyłącznie podatnicy zaliczani do I lub II grupy podatkowej. Nowym zapisem jest również adnotacja dotycząca nabycia w drodze dziedziczenia lub darowizny przez osoby tworzące rodzinę zastępczą lub prowadzącego rodzinny dom dziecka pieniędzy lub innych rzeczy pod warunkiem, że pieniądze te lub rzeczy w okresie 12 miesięcy od dnia ich otrzymania zostaną przeznaczone na cele bezpośrednio związane ze sprawowaniem pieczy zastępczej.

Skorzystanie z omawianych zwolnień uwarunkowane jest spełnieniem określonych wymogów. Zostały one szczegółowo przedstawione w artykule 4a wspomnianej ustawy. Są to przede wszystkim wymóg więzi rodzinnych, związany z klasyfikacją do odpowiedniej grupy podatkowej. Ze zwolnienia mogą bowiem skorzystać małżonek, zstępni, wstępni, pasierbowie, rodzeństwo, ojczym oraz macocha, pod warunkiem złożenia odpowiedniej dokumentacji do organu podatkowego w wyznaczonym terminie. Wzór zgłoszenia, które należy dostarczyć do właściwego urzędu skarbowego określa rozporządzenia Ministra właściwego do spraw finansów publicznych. Powinno ono zawierać w szczególności dane podatników wraz z danymi stanowiącymi podstawę do zaliczenia ich do I grupy podatkowej, dane i adres spadkodawcy lub darczyńcy, a także informacje na temat rzeczy lub praw majątkowych, będących przedmiotem nieodpłatnego przekazania, a także określenie ich wartości.

Warto zaznaczyć, ze obowiązkowi zgłoszenia nie podlega nieodpłatne nabycie majątku na podstawie zawartej umowy w form aktu notarialnego.

Omawiając zagadnienia dotyczące podatku od spadku i darowizn nie sposób pominąć tematu ulg od tego podatku. Najważniejszą, a zarazem najczęściej wykorzystywaną ulgą, związaną z podatkiem od spadków i darowizn jest ulga mieszkaniowa. Została ona szczegółowo opisana w artykule 16 wspomnianej ustawy. Polega ona na wyłączeniu z podstawy opodatkowania wartości budynku mieszkalnego lub jego części, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych prawa do domu jednorodzinnego lub też prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym, nabytego nieodpłatnie przez osoby najbliższe, pod warunkiem spełnienia przez nie określonych w ustawie wymagań.

Należy przy tym pamiętać, że ulga ta dotyczy tylko i wyłącznie nieruchomości, których powierzchnia nie przekracza 110 m kw. Podstawowym warunkiem skorzystania z ulgi mieszkaniowej jest kryterium osobistego stosunku łączącego nabywcę ze spadkodawcą lub darczyńcą. W przypadku darowizny, prawo do skorzystania z niej mają tylko osoby należące do pierwszej grupy podatkowej, przy spadku natomiast krąg podatników zwolnionych od podatku jest znacznie szerszy, gdyż składa się z osób zaliczanych do pierwszej i drugiej grupy podatkowej. Podatnik powinien pamiętać, że także osoby z trzeciej grupy podatkowej mogą skorzystać z ulgi w związku z otrzymanym spadkiem, pod warunkiem, że przez okres co najmniej 2 lat sprawowali osobistą opiekę nad spadkodawcą. Odziedziczony majątek w postaci własności lub praw do nieruchomości nie może zostać zbyty w ciągu pięciu lat od momentu otrzymania, inaczej podatnik traci prawo do ulgi i jest zobowiązany do opłacenia podatku od spadku i darowizn wraz z odsetkami za zwłokę.

Elżbieta Węcławik, Adam Bujalski