Jak wyliczyć podatek od spadku? Niektórzy nie zapłacą wcale, niezależnie od kwoty

Wysokość podatku zależy przede wszystkim od tego, do jakiej grupy podatkowej zalicza się nabywca spadku. Zaliczenie do konkretnej grupy podatkowej związane jest z osobistą relacją nabywcy do spadkodawcy lub osoby przekazującej rzeczy czy prawa majątkowe.

Grupa I obejmuje małżonków, zstępnych (czyli dzieci i wnuki), wstępnych (rodziców - również przysposabiających, dziadków), pasierbów, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma i macochę oraz teściów. W obrębie tej grupy wyróżniamy jeszcze tzw. grupę 0 - małżonek, zstępni (dzieci), wstępni (rodzice, dziadkowie), rodzeństwo, pasierbowie, ojczym i macocha - którzy są zwolnieni z konieczności płacenia podatku z racji bycia najbliższą rodziną.

Do grupy II zaliczani są zstępni rodzeństwa, a także rodzeństwo rodziców. Oprócz tego zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków.

W grupie III znajdują się wszyscy pozostali.

Opodatkowaniu zgodnie z prawem podlega nabycie od jednej osoby rzeczy lub praw majątkowych, których wartość przekracza:

• 36 120 zł - w przypadku, gdy nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej. W obrębie tej grupy wyróżnia się jeszcze tzw. grupę 0 (małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierbów, rodzeństwo, ojczyma i macochę), którzy mogą być zwolnieni z konieczności odprowadzenia podatku. Należy jednak maksymalnie do 6 miesięcy od otrzymania darowizny zgłosić ją do urzędu skarbowego i powołać się na przynależność do grupy 0.
• 27 090 zł - jeśli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;
• 5 733 zł - jeśli nabywcą jest osoba należąca do III grupy podatkowej.

Musisz mieć na uwadze, że jeśli otrzymasz kilka darowizn od jednej osoby, powinieneś zsumować ich wartość z ostatnich 5 lat poprzedzających rok ostatniego nabycia. Jeśli suma przekroczy wymienione wyżej kwoty, może pojawić się obowiązek zapłacenia podatku.

Podatek oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku. Do każdej grupy podatkowej przypisana jest odpowiednia skala.

W przypadku I grupy podatkowej wartości procentowe prezentują się następująco:

• do 11 833 zł podatek wynosi 3 proc.
• od kwoty 11 833 zł zł do 23 665 zł podatek wynosi 355 zł plus 5 proc. nadwyżki ponad 11 833 zł
• od kwoty 23 665 zł podatek wynosi 946,60 zł plus 7 proc. nadwyżki ponad kwotę 23 665 zł.

Dla II grupy podatkowej:

• do kwoty 11 883 zł podatek wynosi 7 proc.
• od kwoty 11 883 zł do 23 665 zł podatek wynosi 828,40 zł plus 9 proc. nadwyżki ponad kwotę 11 833 zł.
• od kwoty 23 665 podatek wynosi 3313,20 zł i 20 proc. nadwyżki ponad 23 665 zł.

W przypadku III grupy podatkowej mówimy o następujących kwotach:

• do 11 833 zł podatek wynosi 12 proc.
• od kwoty 11 833 zł do 23 665 zł podatek wynosi 1 420 zł plus 16 proc. nadwyżki ponad 11 833 zł.
• od kwoty 23 665 zł podatek wynosi 3313,20 zł plus 20 proc. nadwyżki ponad 23 665 zł.

Wszystkie powyższe skale obowiązują osoby, które samodzielnie i we właściwym czasie skontaktują się z fiskusem celem zgłoszenia nabycia własności rzeczy oraz praw majątkowych.

Jeśli jednak ktoś zaniecha tego obowiązku i Urząd Skarbowy rozpocznie kontrolę podatkową na okoliczność dokonania darowizny, to będzie ona podlegać opodatkowaniu w wysokości stawki 20 proc.

Warto zatem dbać o dopełnienie obowiązku zgłoszenia w odpowiednim czasie - jeśli mamy wątpliwości względem obliczenia wysokości podatku, warto skonsultować się z pracownikiem Urzędu Skarbowego lub księgowym specjalizującym się w tej tematyce.

KO