Jakie zmiany w podatkach wejdą w życie od 1 stycznia 2023 roku?

Na liście zmian z zakresu prawa podatkowego, które zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2023 r., znalazły się m.in. nowe-stare regulacje stawek VAT powiązane z zakończeniem obowiązywania tarcz antyinflacyjnych, wprowadzenie nowego wzoru PIT-2 dla pracowników czy zmiany w odpisach amortyzacyjnych od nieruchomości. Poniżej przybliżamy poszczególne przykłady, które mogą wypłynąć na portfele Polaków.

Od 1 stycznia 2023 r. na nowo zaczną obowiązywać podstawowe stawki VAT, które wynoszą od 8 do 23 proc. dla poszczególnych produktów. Zmiana ta zachodzi na skutek zakończenia obowiązywania tzw. tarcz antyinflacyjnych, których termin upłynie wraz z 31 grudnia 2022 r.  

Stawkami VAT ponownie objęte zostaną m.in. nawozy, środki ochrony roślin oraz nośniki energii takie jak gaz ziemny, prąd i ciepło systemowe. 

Wyjątkiem ma być przedłużenie tarczy antyinflacyjnej na żywność, którą najprawdopodobniej utrzyma rząd. W 2023 r., a przynajmniej przez jego część (do połowy roku), stawka VAT dla produktów spożywczych nadal będzie wynosić 0 proc.  

Kolejną zmianą, która zacznie obowiązywać od początku 2023 r., będzie nowy formularz PIT-2. Dokument ten składany jest przez pracownika u pracodawcy w celu poinformowania go o chęci przesunięcia środków pobieranych w ramach zaliczki od podatku dochodowego na comiesięczne wypłaty. W przypadku niezadeklarowania takiej chęci, kwota do 3600 zł wypłacana będzie po rozliczeniu się z fiskusem z poprzedniego roku podatkowego.

Nowy formularz niesie ze sobą kilka istotnych zmian. Pierwszą z nich będzie objęcie deklaracją PIT-2 nie tylko etatowców, ale również osoby pracujące w oparciu o umowę zlecenie. Jednocześnie pracownik będzie mógł złożyć taką deklarację u trzech pracodawców, a nie, jak to miało miejsce do tej pory, tylko u jednego.  

Złożenie deklaracji przełoży się na otrzymanie środków potrącanych w ramach zaliczki od podatku dochodowego wcześniej. Mowa tu o kwocie do 300 zł miesięcznie (3600 zł w skali roku), choć nowy formularz PIT-2 umożliwia rozbicie tych kwot również na 100 lub 150 zł miesięcznie.  

Nowej deklaracji nie będą musiały składać osoby, które zrobiły to w roku ubiegłym i które nie zmieniły w 2022 r. pracy. Natomiast złożenie nowego formularza może przydać się w przypadku osób, które nie tylko zmieniły pracę, ale również zmianie uległa ich sytuacja rodzinna lub finansowa - mowa tu o wzięciu ślubu, narodzinach dziecka lub sytuacji, w której roczne zarobki przekroczyły 120 tys. zł.  

Estoński CIT obowiązuje w polskim prawie od 2021 r. Jest to rozwiązanie skierowane do spółek z o.o. oraz spółek akcyjnych. Umożliwia ono nie opłacenie podatku dochodowego od niewypłacanych zysków spółki. Pomaga to np. w reinwestowaniu zarobionych pieniędzy.

Od początku 2022 r. zostało zwiększone grono beneficjentów, którzy mogą skorzystać z estońskiego CIT-u. A to za sprawą m.in. zniesienia limitu przychodowego, który w 2021 r. wynosił 100 mln zł oraz poszerzenia kategorii podmiotów, które mogą z niego skorzystać.  

Jednak zmiany zaplanowane na 2023 r. nie wydają się być aż tak rewolucyjne jak poprzednie. Od stycznia wejdą w życie trzy nowe regulacje:   

- będzie obowiązywał nowy termin, do którego podatnik będzie zobowiązany poinformować urząd skarbowy o zastosowaniu estońskiego CIT-u, a dokładnie do końca pierwszego roku podatkowego, w którym chciałby skorzystać z tego rozwiązania; 

- dodatkowo będzie nowy warunek wygaśnięcia zobowiązania podatkowego z tytułu korekty wstępnej. Oznacza to, że zobowiązanie wygaśnie po upływie minimum jednego pełnego okresu opodatkowania ryczałtem, czyli po czterech latach podatkowych; 

- jednocześnie będzie nowa data zapłaty ryczałtu od podzielonego zysku i rozdysponowanego dochodu z tytułu zysku netto.  

W przypadku składek na ubezpieczenie społeczne dojdzie do ujednolicenia terminu, w którym owe składki można zaliczyć do kosztów podatkowych. 

Od 1 stycznia 2023 r. składki społeczne wynikające ze stosunku pracy w części finansowanej przez płatnika składek, składki na Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych zostaną zakwalifikowane jako koszty podatkowe w miesiącu, za który są one wymagane, jednak tylko w przypadku, w którym zostaną opłacone w terminie wynikającym z odrębnych przepisów.

Wraz z 2023 r. podatnicy utracą możliwość dokonania odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej budynków i lokali mieszkalnych oraz zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów. Regulacje będą dotyczyć nieruchomości nabytych przed 1 stycznia 2022 roku. 

W praktyce oznacza to, że od nadchodzącego roku będzie obowiązywał zakaz obejmujący odliczenie od podatku takich kosztów jak: odsetki od kredytu, opłaty notarialne czy wydatki na remont. Taką możliwość tracą zarówno osoby prywatne, jak i przedsiębiorcy, którzy kupili nieruchomość w celu jej wynajmowania. Zmiana ta została wprowadzona wraz z poprawką do "Polskiego Ładu" uchwaloną 18 sierpnia 2022 r. (art. 71).

Podatnicy rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej oraz tzw. mali podatnicy będą mogli od nowego roku dokonać jednorazowego odpisu amortyzacyjnego od środków trwałych od wyższej kwoty. Wzrośnie ona z 230 tys. zł w 2022 r. do 241 tys. zł w 2023 r.

Status małego podatnika należy się tym podmiotom, które w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyły przychodu ze sprzedaży przewyższającego 9 654 000 zł.  

Pozostałe zmiany w prawie podatkowym, na które warto zwrócić uwagę: 

• uproszczenie w uldze na "złe długi" - zmiana od 1 stycznia 2023 r.; 
• uproszczenie procedury zwrotu podatku od przychodów z budynków; 
• zwolnienie z CIT dochodów przedsiębiorstw społecznych; 
• minimalny podatek dochodowy CIT - będzie naliczany od 2024 r. oraz rozszerzono katalog podmiotów zwolnionych z obowiązku płacenia; 
• zmiany w SLIM VAT 3; 
• obowiązek ewidencjonowania obrotów przez myjnie samochodowe, w tym samoobsługowe. 

Alan Bartman