Samochód prywatny na cele firmowe
Sytuacje, kiedy przedsiębiorcy decydują się wykorzystywać swoje prywatne pojazdy w swojej działalności zdarzają się w praktyce bardzo często.
Przedsiębiorca może podjąć decyzję, że pierwotnie kupiony na prywatne potrzeby samochód będzie przeznaczony do celów prowadzonej działalności gospodarczej. W takim przypadku zakupiony samochód może zostać wprowadzony do ewidencji środków trwałych. Nie ma przeszkód, aby w działalności gospodarczej wykorzystywać składnik majątku zakupiony przed rozpoczęciem działalności gospodarczej i uznać go za środek trwały. Problemem może być jednak ustalenie wartości początkowej samochodu będącego środkiem trwałym. Ma to zasadnicze znaczenie z punktu widzenia podatku dochodowego.
Jak wynika z art. 22g ust. 1 pkt. ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.) - dalej jako ustawa o PIT, za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w razie nabycia w drodze kupna uważa się cenę ich nabycia.
Z przepisów wskazanego artykułu przede wszystkim można stwierdzić, że środki trwałe mogą powiększyć majątek firmy w wyniku:
- kupna,
- częściowo odpłatnego nabycia,
- wytworzenia we własnym zakresie,
- nabycia w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób,
- nabycia w postaci wkładu niepieniężnego (aportu) wniesionego do spółki cywilnej lub osobowej spółki handlowej,
- otrzymania w związku z likwidacją osoby prawnej
Definicja ceny nabycia uregulowana jest w art. 22g ust. 3 ustawy o PIT. Za cenę nabycia wymieniony artykuł uznaje kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego do używania. Zgodnie z dalszym brzmieniem tego przepisu wartość początkową obniża się o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.
Przepis art. 22g ust. 1 nie rozróżnia przy tym środków trwałych nowych i środków trwałych używanych, wprowadzonych do ewidencji jakiś czas po ich zakupie.
Wyjątek od tej zasady przewidziany w art. 22g ust. 8 Ustawy o PIT dotyczy sytuacji, gdy nie można ustalić ceny nabycia środków trwałych lub ich części nabytych przez podatników przed dniem założenia ewidencji lub sporządzenia wykazu, o którym mowa w art. 22n ustawy o PIT. Wówczas wartość początkową przyjmuje się na podstawie wyceny podatnika z uwzględnieniem cen rynkowych środków trwałych tego samego rodzaju z grudnia roku poprzedzającego rok założenia ewidencji lub sporządzenia wykazu.
Oznacza to, iż w wypadku, gdy cena nabycia pojazdu jest wskazana na posiadanej fakturze zakupu, jako wartość początkową należy przyjąć kwotę brutto wynikającą z faktury. Wobec tego środek trwały, którego nabycie jest udokumentowane dowodem zakupu np. fakturą wprowadza się do ewidencji środków trwałych w cenie nabycia, nawet jeśli zakup miał miejsce jakiś czas temu, a cena nie odzwierciedla aktualnej wartości rynkowej tego środka trwałego.
Powyższe stanowisko znajduje odzwierciedlenie w interpretacjach indywidualnych organów podatkowych, które uznają, że do ustalenia wartości początkowej środka trwałego należy przyjąć cenę jego nabycia, a dopiero gdy nie jest to możliwe - wartość rynkową z grudnia roku poprzedniego (np. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy interpretacji z dnia 17 czerwca 2009 r., nr ITPB1/415-266/09/PSZ i z 6 stycznia 2010 r. (ITPB1/415-857/09/PSZ), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 22 maja 2009 r., nr IPPB1/415-176/09-2/EC i z 15 września 2010r., nr IPPB1/415-604/10-3/KS.
Jarosław Włoch
Aplikant radcowski, konsultant podatkowy w Departamencie Doradztwa Podatkowego Małopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych w Krakowie
