Sankcje w VAT za błędne rozliczanie podatku

Dodatkowe zobowiązanie w wysokości 30%

Jeżeli organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej stwierdzi, że podatnik:

1) w złożonej deklaracji podatkowej wykazał kwotę:

• zobowiązania podatkowego niższą od kwoty należnej,
   
• zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego wyższą od kwoty należnej,
   
• różnicy podatku do odliczenia za następne okresy rozliczeniowe wyższą od kwoty należnej,
   
• zwrotu różnicy podatku, zwrotu podatku naliczonego lub różnicę podatku do odliczenia za następne okresy rozliczeniowe, zamiast wykazania kwoty zobowiązania podatkowego podlegającej wpłacie do urzędu skarbowego,
Reklama

2) nie złożył deklaracji podatkowej oraz nie wpłacił kwoty zobowiązania podatkowego,

wówczas organ ten określi odpowiednio wysokość tych kwot w prawidłowej wysokości oraz ustali dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 30% kwoty zaniżenia zobowiązania podatkowego albo kwoty zawyżenia zwrotu różnicy podatku, zwrotu podatku naliczonego lub różnicy podatku do odliczenia za następne okresy rozliczeniowe.

Określa to art. 112b ustawy o VAT.

Przepisy przewidują także przypadki, gdy dodatkowe zobowiązanie podatkowe nie będzie ustalane. Będzie tak wówczas, jeżeli przed dniem wszczęcia kontroli podatnik złoży odpowiednią deklarację podatkową lub korektę deklaracji z wykazanymi kwotami podatku oraz wpłaci na rachunek urzędu skarbowego kwotę wynikającą ze złożonej deklaracji albo korekty deklaracji podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę (przykład 1).

Ponadto dodatkowe zobowiązanie nie będzie ustalane, jeżeli zaniżenie czy zawyżenie kwoty VAT będzie wiązało się z:

• popełnionymi w deklaracji błędami rachunkowymi lub oczywistymi omyłkami,
   
• nieujęciem podatku należnego lub podatku naliczonego w rozliczeniu za dany okres rozliczeniowy, gdy podatek należny lub podatek naliczony zostanie ujęty w poprzednich okresach rozliczeniowych lub w okresach następnych po właściwym okresie rozliczeniowym, pod warunkiem że nastąpi to przed dniem wszczęcia kontroli podatkowej przez naczelnika urzędu skarbowego lub postępowania kontrolnego przez organ kontroli skarbowej.

Organ podatkowy nie będzie także ustalał dodatkowego zobowiązania podatkowego w stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe (przykład 2).

Przepisów dotyczących sankcji nie stosuje się do okresów rozliczeniowych przypadających przed dniem 1 stycznia 2017 r.

Sankcja w wysokości 20%

W niektórych przypadkach organ podatkowy może ustalić preferencyjną wysokość dodatkowego zobowiązania podatkowego w wysokości 20% kwoty zaniżenia (zawyżenia) VAT. Niższa stawka sankcji ma zachęcać podatników do samodzielnego korygowania deklaracji podatkowych w związku z kontrolą. Jest ona ustalona w niższej wysokości, jeżeli po zakończeniu kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej albo w trakcie kontroli celno-skarbowej podatnik skoryguje dokonane pierwotnie rozliczenie podatku poprzez złożenie korekt deklaracji uwzględniających stwierdzone w toku kontroli nieprawidłowości i jednocześnie wpłaci kwotę zobowiązania podatkowego wynikającą ze skorygowanej deklaracji lub zwróci nienależnie otrzymaną kwotę zwrotu podatku lub różnicy podatku. Tak samo traktowane będą sytuacje, gdy podatnik po zakończeniu kontroli podatkowej lub w trakcie prowadzonego postępowania kontrolnego złoży deklarację (której nie złożył w obowiązującym terminie) i wpłaci jednocześnie kwotę zobowiązania podatkowego.

100% sankcja

W przypadku świadomego uczestnictwa podatnika w oszustwach podatkowych i osiągania nieuprawnionych korzyści majątkowych kosztem budżetu państwa, organ podatkowy ustali podwyższoną do 100% sankcję (art. 112c ustawy o VAT). Będzie ona miała zastosowanie wtedy, gdy zaniżona kwota zobowiązania podatkowego lub zawyżona kwota VAT naliczonego wykazana przez podatnika w deklaracji podatkowej będzie wynikała z faktur:

• wystawionych przez podmiot nieistniejący,
   
• stwierdzających czynności, które nie miały miejsca,
   
• podających kwoty niezgodne z rzeczywistością - w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,
   
• potwierdzających czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i art. 83 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2017 r. poz. 459 ze zm.), np. czynności pozorne, mające na celu obejście przepisów - w części dotyczącej tych czynności.

Taki podwyższony wymiar sankcji dotyczy tej części zaniżenia (zawyżenia) kwoty VAT, która będzie dotyczyła kwot zawyżonego podatku naliczonego wynikającego z tych faktur.

Przy czym należy podkreślić, że w przypadku odliczenia VAT z tych faktur, sankcja będzie wynosiła 100% kwoty zawyżenia (zaniżenia), bez względu na to, czy podatnik sam skoryguje deklarację. Ustawodawca nie przewiduje tu bowiem żadnych wyjątków od zastosowania sankcji w wysokości 100%.

Zmiany w przepisach

Od 1 lipca 2018 r. wprowadzony zostanie zupełnie nowy mechanizm płatności podatku VAT, tzw. split payment. W nowo dodanym do ustawy o VAT artykule 108d przewidziano system zachęt dla tych podatników, którzy podejmą decyzję o dobrowolnym stosowaniu mechanizmu podzielonej płatności. W przypadku podatników, którzy będą korzystać z tej metody płatności VAT, nie będą miały zastosowania regulacje związane z ustaleniem sankcji, określonych w art. 112b i art. 112c ustawy o VAT.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221 ze zm.)

autor: Aleksandra Węgielska
Gazeta Podatkowa nr 28 (1485) z dnia 2018-04-05

GOFIN podpowiada