Składki ZUS po zakończeniu ulgi na start
Jeśli osoba rozpoczynająca prowadzenie działalności gospodarczej spełnia określone warunki, może skorzystać z tzw. ulgi na start i przez pierwsze pół roku prowadzenia firmy nie płacić za siebie do ZUS składek społecznych. Po upływie tego okresu przedsiębiorca zostaje objęty obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi. Może jednak skorzystać z kolejnej preferencji, tzw. obniżonych składek ZUS, o ile oczywiście spełni ku temu wymagane warunki. Niezależnie jednak od tego, czy ją zastosuje, czy nie, będzie musiał przekazać do ZUS odpowiednie dokumenty.
Czas trwania ulgi na start
Z ulgi na start może korzystać przedsiębiorca będący osobą fizyczną prowadzący działalność gospodarczą na podstawie wpisu do CEIDG. Polega ona na tym, że przez okres 6 miesięcy kalendarzowych liczonych od dnia podjęcia działalności przedsiębiorca nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym (emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu). Nie ma więc obowiązku opłacania składek na te ubezpieczenia. Aby móc skorzystać z tej preferencji, przedsiębiorca powinien:
- podjąć działalność gospodarczą po raz pierwszy albo ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia oraz
- nie wykonywać działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, u którego przed dniem jej rozpoczęcia w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres obecnie wykonywanej działalności gospodarczej.
Od dnia dokonania wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, przedsiębiorca ma jednak obowiązek zgłosić się do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego (na druku ZUS ZZA z kodem tytułu ubezpieczenia 05 40 X X) i opłacać za siebie składkę zdrowotną.
Z ulgi na start przedsiębiorca spełniający wskazane warunki może korzystać maksymalnie przez 6 miesięcy kalendarzowych. W przypadku gdy dzień faktycznego rozpoczęcia wykonywania działalności przypada pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, miesiąc ten wlicza się do 6 miesięcy trwania ulgi. Jeśli natomiast rozpoczęcie wykonywania działalności nastąpiło w trakcie miesiąca kalendarzowego, tego miesiąca nie wlicza się do okresu trwania ulgi na start.
Zakończenie ulgi na start
Jeżeli po upływie pierwszych 6 miesięcy prowadzenia firmy przedsiębiorca jej nie zlikwiduje i nadal będzie ją prowadził, obowiązkowe będą już dla niego ubezpieczenia społeczne (tj. emerytalne, rentowe i wypadkowe). Dobrowolnie może przystąpić tylko do ubezpieczenia chorobowego.
Po zakończeniu ulgi na start przedsiębiorca może jednak skorzystać z kolejnej preferencji, tzw. obniżonych składek ZUS. Przedsiębiorca opłaca wtedy za siebie składki społeczne od niższej podstawy wymiaru, wynoszącej 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia (w 2019 r. - 675 zł). Korzystanie z niej jest możliwe, o ile spełni warunki określone w art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 300 ze zm.), tj.:
- nie prowadzi lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania obecnej działalności nie prowadził innej pozarolniczej działalności,
- nie wykonuje na rzecz byłego pracodawcy takich samych czynności wchodzących w zakres obecnie wykonywanej działalności gospodarczej, jakie przed dniem jej rozpoczęcia wykonywał w ramach stosunku pracy (lub spółdzielczego stosunku pracy) w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym.
Gdyby przedsiębiorca nie spełniał tych warunków, składki na ubezpieczenia społeczne musiałby wówczas opłacać od zadeklarowanej podstawy, nie niższej jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego (w 2019 r. - 2.859 zł).
Trzeba przekazać zgłoszenie
O tym, że okres ulgi na start dobiegł końca przedsiębiorca powinien poinformować ZUS poprzez przekazanie do organu rentowego:
- wyrejestrowania z ubezpieczenia zdrowotnego na druku ZUS ZWUA, z kodem tytułu ubezpieczenia 05 40 X X,
- zgłoszenia do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych (ewentualnie dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego) oraz zdrowotnego na druku ZUS ZUA, z nowym kodem tytułu ubezpieczenia (patrz tabela).
Kod |
Opis |
05 70 |
przedsiębiorca bez prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, dla którego najniższą podstawę wymiaru składek społecznych stanowi 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia |
05 72 |
przedsiębiorca z prawem do renty z tytułu niezdolności do pracy, dla którego najniższą podstawę wymiaru składek społecznych stanowi 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia |
05 10 |
przedsiębiorca bez prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, dla którego najniższą podstawę wymiaru składek społecznych stanowi 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego |
05 12 |
przedsiębiorca z prawem do renty z tytułu niezdolności do pracy, dla którego najniższą podstawę wymiaru składek społecznych stanowi 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego |
Przykład Pan Robert (nie jest rencistą) prowadzi działalność gospodarczą od 2 stycznia 2019 r. Spełnia warunki do korzystania z ulgi na start, więc nie podlega ubezpieczeniom społecznym w okresie od 2 stycznia do 31 lipca 2019 r. W jego przypadku upływ 6 miesięcy kalendarzowych należy liczyć od 1 lutego do 31 lipca 2019 r. Po zakończeniu korzystania z ulgi na start pan Robert będzie nadal prowadził firmę. W związku z tym od 1 sierpnia 2019 r. zacznie podlegać obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. Zakładamy, że będzie spełniał warunki określone w art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, więc od 1 sierpnia 2019 r. będzie mógł przez 24 miesiące (do 31 lipca 2021 r.) opłacać za siebie składki społeczne od 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Od 1 sierpnia 2019 r. powinien dokonać wyrejestrowania z ubezpieczenia zdrowotnego na druku ZUS ZWUA z kodem tytułu ubezpieczenia 05 40 0 0 i następnie zgłosić na druku ZUS ZUA do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego z kodem 05 70 0 0. |
autor: Dorota Wyderska
Gazeta Podatkowa nr 59 (1621) z dnia 2019-07-25