Zmiany w VAT od 1 kwietnia 2013 r.: Zmiany w definicji importu i eksportu w ustawie o VAT
Bieżący rok z pewnością nie jest łatwy dla podatników, którzy muszą nadążyć za pojawiającymi się co chwila nowymi pomysłami ustawodawcy. Mimo że większość nie zdążyła jeszcze przyswoić zmodyfikowanych z początkiem stycznia przepisów, to musi się już teraz przygotować na kolejne zmiany, gdyż 1 kwietnia br. weszły w życie kolejne części nowelizacji ustawy o VAT. Powinny one w szczególności zainteresować podatników zajmujących się m.in. eksportem lub importem, gdyż nowelizacja zakłada zmianę definicji tych terminów.
Warto wyjaśnić, że nowelizacja w tym przedmiocie była niezbędna z uwagi na konieczność dostosowania przepisów polskiej ustawy do unijnej dyrektywy 2006/112 WE. Stosowana do tej pory terminologia przysparzała podatnikom wielu problemów natury praktycznej, bowiem dla prawidłowego określenia, kiedy występuje eksport lub import na gruncie ustawy o VAT, musieli posiłkować się przepisami unijnymi lub sięgać do orzecznictwa sądów administracyjnych. Zmiana obu definicji ma zlikwidować trudności interpretacyjne w tym aspekcie.
Dotychczas przez import towarów, o którym mowa w art. 2 pkt 7 ustawy o VAT, ustawodawca rozumiał przywóz towarów z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju. Z początkiem kwietnia import towarów będzie oznaczał "przywóz towarów z terytorium państwa trzeciego na terytorium Unii Europejskiej". Przy czym przez terytorium państwa trzeciego należy rozumieć terytorium niewchodzące w skład terytorium UE, natomiast terytorium kraju to Rzeczpospolita Polska.
Jednocześnie zmianie uległ również art. 5 ust 1 pkt 3 ww. ustawy określający zakres opodatkowania podatkiem VAT. Zgodnie z wprowadzoną nowelizacją opodatkowaniu będzie podlegał import towarów na terytorium kraju, a nie jak uprzednio import towarów. Wobec takiego sformułowania przepisów, od 1 kwietnia podatek VAT należy wiązać wyłącznie z przywozem towarów z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju, a zatem przywóz towarów z terytorium państwa trzeciego na terytorium innego niż Rzeczpospolita Polska, państwa członkowskiego nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem VAT.
W celu lepszego dostosowania polskiej ustawy do przepisów unijnych, uchylony zostanie także art. 36 omawianej ustawy, a nowym przepisem określającym w sposób precyzyjny miejsce świadczenia przy imporcie towarów, będzie nowo dodany art. 26a. Zgodnie z nową regulacją miejscem importu towarów jest terytorium państwa członkowskiego, na którym towary znajdują się w momencie ich wprowadzenia na terytorium Unii Europejskiej.
Jeżeli jednak towar ten w momencie wprowadzenia na terytorium UE, zostałby objęty jedną z enumeratywnie wyliczonych w przepisie procedur lub przeznaczeń celnych (np. procedurą składu celnego, procedurą tranzytu, w tym także składowaniem czasowym przed nadaniem przeznaczenia celnego), miejscem importu będzie terytorium państwa członkowskiego, na którym towary te przestaną podlegać tym procedurom i przeznaczeniom. W praktyce, jeżeli towar z terytorium państwa niewchodzącego w skład Unii Europejskiej zostanie wprowadzony na przykład do Niemiec i zostanie objęty tam procedurą tranzytu do Polski to import nie wystąpi w Niemczech ale w Polsce, a więc tam gdzie zakończy się procedura tranzytu.
W zakresie nowej definicji eksportu towarów jest to niewątpliwie zmiana, która ucieszy wielu podatników. Spór jaki wywiązał się na tle definicji eksportu dotyczył oczywiście możliwości zastosowania stawki 0% podatku VAT. Organy podatkowe stały na stanowisku, że aby uznać dostawę za eksport i tym samym skorzystać z możliwości opodatkowania takiej transakcji stawką 0%, należało nie tylko wysłać towar z Polski, ale również rozpocząć procedurę celną wywozu na terytorium Rzeczpospolitej. W wyniku rozbieżności pojawiających się w orzeczeniach sądów administracyjnych wydana została w tym przedmiocie uchwała NSA z dnia 25 czerwca 2012 r. (sygn. I FPS 3/12), negująca interpretacje organów podatkowych i jednocześnie aprobująca stanowisko korzystne dla podatników.
Nowe ujęcie pojęcia eksportu, jest zgodne z tezą powyższej uchwały i przynajmniej w założeniu nie powinno powodować już problemów interpretacyjnych. Zgodnie bowiem z nową definicją eksportu towarów, zawartą w art. 2 pkt 8 ustawy o VAT, przez eksport towarów należy rozumieć "dostawę towarów wysyłanych lub transportowanych z terytorium kraju poza terytorium Unii Europejskiej przez dostawcę lub na jego rzecz, lub nabywcę mającego siedzibę poza terytorium kraju lub na jego rzecz, z wyłączeniem towarów wywożonych przez samego nabywcę do celów wyposażenia lub zaopatrzenia statków rekreacyjnych oraz turystycznych statków powietrznych lub innych środków transportu służących do celów prywatnych - jeżeli wywóz towarów poza terytorium Unii Europejskiej jest potwierdzony przez urząd celny określony w przepisach celnych".
Oznacza to, iż eksport towarów będzie występował również w sytuacji, gdy towary będą objęte procedurą celną wywozu w innym niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej, oczywiście po spełnieniu pozostałych warunków określonych w tym przepisie.
Justyna Zając-Wysocka, radca prawny, dyrektor Departamentu Doradztwa Podatkowego Małopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych w Krakowie
Artykuł ma charakter jedynie informacyjny i stanowi publikację zainspirowaną treścią artykułów prasowych, interpretacji organów podatkowych i orzeczeń sądów administracyjnych. Nie stanowi porady ani opinii podatkowej czy prawnej w rozumieniu art. 2 ust. 1 i art. 31 ustawy o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 1996 r. Nr 102, poz. 475, ze zm.) i jest odzwierciedleniem poglądów wyrażanych przez autorów publikacji. Małopolski Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o. nie bierze odpowiedzialności za ewentualne skutki podejmowanych decyzji na ich podstawie.
Pobierz: program PIT 2012
