Po Iranie Trump zaatakuje Grenlandię? Hegseth wygadał się z planów USA
Grenlandia została włączona pod nadzór Dowództwa Północnego, które zajmuje się bezpieczeństwem Ameryki Północnej. Decyzję tę, jak również historię wyspy, w rozmowie z PAP, tłumaczy ekspert Ośrodka Studiów Wschodnich Piotr Szymański. Zaznacza też, że szef Pentagonu Pete Hegseth sugerował niedawno, że amerykańskie wojsko ma plany zbrojnego zajęcia wyspy.
Piotr Szymański, ekspert Ośrodka Studiów Wschodnich powiedział w rozmowie z PAP, że zainteresowanie Stanów Zjednoczonych Grenlandią wynika z polityki Donalda Trumpa. - To pomysł na zapisanie się w historii poprzez przejęcie największej wyspy świata.
- Aktualne zainteresowanie Stanów Zjednoczonych Grenlandią wynika, przede wszystkim, z polityki prezydenta Trumpa i jego agendy w zakresie bezpieczeństwa i polityki zagranicznej. Był to pomysł na zapisanie się w historii poprzez próbę przejęcia największej wyspy świata - zauważa ekspert.
- USA mają doświadczenie w zarządzaniu mniejszymi wyspiarskimi państwami stowarzyszonymi na Pacyfiku i rozważały zastosowanie tego modelu wobec Grenlandii. Grenlandczycy sprzeciwiają się jednak jakiejkolwiek formie związku ze Stanami Zjednoczonymi, patrząc raczej na poszerzanie autonomii w ramach unii z Danią - dodaje.
Jak zauważa Szymański, Grenlandczycy, chcąc zaznaczyć swoją odrębność od Danii, zdecydowani się na wystąpienie ze Wspólnot Europejskich, co formalnie nastąpiło w 1985 roku. Był to wyraz dążenia do większej samodzielności w decydowaniu o przyszłości wyspy - zwłaszcza w kontekście gospodarczym i politycznym.
- Grenlandia stopniowo zmieniała swój status z kolonii duńskiej na część administracyjną Danii, co ostatecznie nastąpiło po II wojnie światowej. W czasie wojny wyspa była przejściowo zajęta przez Stany Zjednoczone, za cichym przyzwoleniem Danii, by uniemożliwić jej wykorzystanie przez Niemców. Od lat 50. XX wieku Grenlandia była włączana do systemu administracyjnego Danii, a w 1979 r. uzyskała autonomię w ramach Królestwa Danii - przypomina Szymański.
- Umowa dotycząca statusu Grenlandii została zaktualizowana w 2009 r. Na jej podstawie Królestwo Danii składa się dziś z Danii właściwej, Wysp Owczych i Grenlandii. To pozostałość po dawnej potędze kolonialnej Danii, która niegdyś obejmowała także Islandię.
Prezydent USA Donald Trump wielokrotnie mówił o tym, że chce przejąć Grenlandię, ponieważ jest to konieczne dla bezpieczeństwa kraju. Nie wykluczał przy tym użycia siły. Szef Pentagonu Pete Hegseth sugerował podczas czerwcowego wysłuchania w Izbie Reprezentantów, że amerykańskie wojsko ma plany zbrojnego zajęcia wyspy.
Pentagon poinformował 17 czerwca o włączeniu Grenlandii w obszar odpowiedzialności Dowództwa Północnego (NORTHCOM), zajmującego się bezpieczeństwem Ameryki Północnej. Dotychczas wyspa pozostawała pod nadzorem Dowództwa Europejskiego (EUCOM).
