Czy umowa zlecenie liczy się do emerytury i czym różni się od umowy o pracę?

• Umowa zlecenie bywa nadużywana przez pracodawców, którzy z różnych powodów nie chcą zatrudniać pracowników u oparciu o umowę o pracę. 
• Jednak czy naprawdę ten rodzaj kontraktu zawsze jest mniej korzystny dla osoby zatrudnionej? Oto najważniejsze różnice między umową zleceniem a umową o pracę.  

Umowa zlecenie to umowa cywilnoprawna, która często bywa określana również jako umowa o świadczeniu usług, z uwagi na to, że zostaje zawarta w celu wykonania określonych zadań.

Umowa zlecenie zostaje zawarta pomiędzy dowolnymi osobami, które posiadają zdolność do czynności prawnych. Są to: 

• zleceniodawca - osoba, która zleca wykonanie danych czynności
• zleceniobiorca - osoba, która wykonuje zlecenie

Jak wynika z artykułu 734 Kodeksu cywilnego, "przez umowę zlecenie przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie". 

Umowa zlecenie nie musi być zawarta na piśmie, jednak lepiej udokumentować ją po to, aby żadna ze stron, nie miała wątpliwości co do charakteru czynności prawnej i poszczególnych ustaleń. 

Osoba zatrudniona powinna informować szefa o przebiegu prac, za które zleceniobiorcy należy się wynagrodzenie, chyba że w umowie zlecenie znajduje się zapis, że dana czynność jest wykonywana nieodpłatnie. 

Kwota wynagrodzenia powinna zostać ustalona na podstawie czasu poświęconego na wykonanie pracy, jej poziomu trudności oraz przygotowania zawodowego zleceniobiorcy. 

Czy różnic pomiędzy umową zlecenie a umową o pracę naprawdę jest tak dużo? Okazuje się, że te dwie formy zatrudnienia znacznie się od siebie różnią. 

Przede wszystkim umowa o pracę jest stosunkiem pracy, uregulowanym w przepisach Kodeksu pracy. Nie tak jak umowa zlecenie, o której już wcześniej powiedzieliśmy, że opiera się na stosunku cywilnoprawnym, uregulowanym Kodeksem cywilnym. 

Osoba zatrudniona w oparciu o umowę o pracę posiada liczne prawa pracownicze, które niekoniecznie przysługują w przypadku umów zlecenie. 

• W przeciwieństwie osób zatrudnionych na umowę zlecenie pracownikom, którzy są zatrudnieni w oparciu o umowę o pracę, przysługuje co najmniej minimalne wynagrodzenie. Otrzymują oni również dodatkowe dni wolne, w tym urlop na żądanie. Przysługują im dodatki za pracę w niedziele i święta oraz pracę w godzinach nocnych.

• Pracownicy zatrudnieni na umowę zlecenie powinni otrzymywać minimalną stawkę godzinową w wysokości 19,70 zł brutto za każdą godzinę wykonanego zlecenia, jednak nie mogą liczyć na żadne dodatki.

• Osobom na umowie zleceniu nie przysługuje płatny urlop wypoczynkowy, opieka nad dzieckiem, urlop okolicznościowy ani prawo do przerwy w pracy. Nie mają one zapewnionej odprawy ani świadczeń socjalnych. Nie mogą też liczyć na dodatkowe wynagrodzenie w przypadku przekroczenia norm czasu pracy. Chyba że zapis w umowie zleceniu stanowi inaczej. 

• Nie oznacza to jednak, że umowa zlecenie nie ma żadnych zalet. Dla niektórych osób może być ona nawet bardziej atrakcyjna, ponieważ jednocześnie można zawierać nawet kilka takich kontraktów. 

• Ponadto, praca w oparciu o umowę zlecenie może być wykonywana z dowolnego miejsca, o dowolnym czasie, bez ciągłego nadzoru pracodawcy. Może być również tymczasowo realizowana przez osobę trzecią. 

Oprócz zaliczki na podatek dochodowy, która odprowadzana jest od wynagrodzenia brutto, w przypadku umowy zlecenie uiszczane są również obowiązkowe: 

• składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, (chyba że osoba zatrudniona ma status studenta)

• składki na ubezpieczenie wypadkowe

• składki na ubezpieczenie zdrowotne

Ubezpieczenie chorobowe jest natomiast dobrowolne. 

I tak, i nie. Czas przepracowany na umowie zlecenie nie wlicza się do stażu pracy, na podstawie którego przyznaje się prawo do pobierania świadczenia emerytalnego. Trzeba jednak pamiętać, że na takim kontrakcie i tak opłacane są składki na ubezpieczenia społeczne (w tym również składki emerytalne).

Okres pracy na umowie zlecenie ma więc wpływ na wysokość emerytury, na którą mogą przejść: 

• kobiety po ukończeniu 60. roku życia z 20-letnim stażem pracy
• mężczyźni po ukończeniu 65. roku życia z 25-letnim stażem pracy

Umowę zlecenie można wypowiedzieć w dowolnym czasie, chyba że w kontrakcie podpisanym zawartym pomiędzy zleceniodawcą i zleceniobiorcą znajdują się zapisy co do okresu wypowiedzenia.

Nie warto jednak wypowiadać umowy zlecenie z dnia na dzień bez powodu, ponieważ w przypadku bezzasadnego zerwania kontraktu przed wykonaniem zlecenia określonego w umowie zlecenia, szef może domagać się od pracownika zwrotu wydatków poniesionych w związku z realizacją umowy. 

Zleceniobiorca chroniony jest jednak przed tym, jeżeli w umowie jasno zostały określone sytuacje, gdy może zostać ona wypowiedziana ze skutkiem natychmiastowym i osoba zatrudniona udowodni ich zaistnienie. 

W przypadku wątpliwości, jak wypowiedzieć umowę zlecenie, warto sięgnąć do Kodeksu Cywilnego, ponieważ w tym przypadku nie mają zastosowania przepisy Kodeksu Pracy. 

Czytaj również:

Nie tylko 13. i 14. emerytura. Oto wszystkie ulgi dla seniorów

Jakie wypowiedzenie umowy o pracę jest najkorzystniejsze dla pracownika?

WORD-y mają zarabiać, a nie egzaminować? "To kolesiostwo i partyjniactwo"

Zobacz także: