Dni opieki nad dzieckiem a urlop wypoczynkowy
Czytelnik pyta: Czy można nieudzielenie urlopu z art. 188 KP uzasadnić tym, że nie wykorzystałam całego swojego urlopu? Przecież ten urlop jest niezależny od mojego należnego mi urlopu i gdy nie wykorzystam go do końca roku, to ten na dziecko przepadnie.
Pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy na 2 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.
Zwolnienie to dotyczy pracowników wychowujących zarówno dziecko własne (biologiczne), jak też dziecko przysposobione. Prawo do tego zwolnienia przysługuje pracownikowi od dnia podjęcia pracy. Nie ma przy tym znaczenia ani to, w jakim miesiącu pracownik rozpoczął pracę, ani wymiar jego czasu pracy czy też rodzaj umowy o pracę.
Wymiar dwóch dni jest niezależny od liczby dzieci. Pracownik, który wychowuje przykładowo dwójkę dzieci w wieku do 14 lat, ma nadal prawo do dwóch dni zwolnienia rocznie. Zwolnienie od pracy może być wykorzystane przez pracownika łącznie lub rozdzielnie.
Rzeczywiście, niewykorzystane w roku kalendarzowym zwolnienie przeznaczone na opiekę nad dzieckiem nie "przechodzi" na rok następny - wygasa z końcem roku. Z początkiem kolejnego roku pracownik ma prawo do dwóch dni zwolnienia z tego tytułu (oczywiście o ile dziecko nie ukończyło jeszcze wskazanego wieku).
Zwolnienie na opiekę nad dziećmi nie ma jakiegokolwiek związku z urlopem wypoczynkowym. Nie jest to urlop; te dwa dni wolne w roku mają inny charakter. Uprawnienie to ma na celu wsparcie rodziców w związku np. z pewnymi sytuacjami, przy których ich obecność jest niezbędna albo chociaż pożądana (np. rozpoczęcie roku szkolnego pierwszaków, obecność przy wręczeniu nagrody dziecku, ale także zaplanowane badania itp.).
Absolutnie nie można kwestionować tego uprawnienia wskazując, że pracownica (pracownik) nie wykorzystała jeszcze urlopu wypoczynkowego. Tego rodzaju działanie pracodawcy uniemożliwiające skorzystanie z tego zwolnienia może zostać uznane za naruszenie przez pracodawcę przepisów związanych z rodzicielstwem.
Pracodawca nie może także domagać się dokładnych informacji o tym, w jakim konkretnie celu zwolnienie ma być wykorzystane. Istotne jest tylko to, by było wykorzystywane na opiekę nad dzieckiem (co wykluczałyby skrajne przypadki, np. gdyby w tym czasie jedyne dziecko pracownicy było na dłuższym obozie, rejsie itp.), przy przyjęciu bardzo szerokiego rozumienia tego określenia.
Marek Rotkiewicz
Podstawa prawna:
- art. 188 KP
