Jak ustalić wymiar urlopu wypoczynkowego w razie zmiany etatu w trakcie miesiąca?

Regulacje kodeksowe nie przewidują szczególnych rozwiązań prawnych w kwestii ustalania wymiaru urlopu wypoczynkowego w przypadku zmiany w ciągu roku wymiaru czasu pracy danego pracownika. W praktyce stosuje się zasadę proporcjonalności, wzorowaną na określonej w art. 155¹ K.p. Polega ona na ustaleniu liczby dni urlopu przysługującej pracownikowi w każdym wymiarze etatowym z osobna za okres pracy w danym wymiarze. Stosując tę metodę należy pamiętać, że:

• wymiar urlopu wypoczynkowego pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika, przy czym podstawą obliczeń jest wymiar urlopu, do którego pracownik miałby prawo, gdyby był zatrudniony na cały etat, czyli 20 dni przy krótszym niż 10-letni ogólnym stażu pracy albo 26 dni jeśli pracownik posiada co najmniej 10-letni staż (art. 154 § 2 K.p.),
  
  
• wynikający z wyliczeń niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia (art. 154 § 2 zdanie 2 i art. 155³ K.p.),
  
  
• kalendarzowy miesiąc pracy odpowiada 1/12 wymiaru urlopu (art. 155^2a § 1 K.p.),
  
  
• niepełny kalendarzowy miesiąc pracy zaokrągla się w górę do pełnego miesiąca (art. 155^2a § 2 K.p.).

W razie zmiany wielkości etatu danego pracownika w trakcie roku kalendarzowego uprawnienia urlopowe ustala się odrębnie za okres pracy w różnych wymiarach czasu pracy, proporcjonalnie do tych wymiarów.
 

Przykład

Pracownik w okresie od 1 stycznia do 31 sierpnia 2010 r. był zatrudniony na pełen etat, a od 1 września 2010 r. świadczy pracę w wymiarze 1/2 etatu. Jako pracownik pełnoetatowy miał w ciągu roku prawo do 26 dni urlopu wypoczynkowego, a przy zatrudnieniu na 1/2 etatu do 13 dni (26 dni x 1/2). Pracownikowi w 2010 r. przysługują 23 dni urlopu, w tym:

• za okres od 1 stycznia do 31 sierpnia (8 m-cy): 18 dni (26 dni x 8/12 = 17,33 dnia, po zaokrągleniu 18 dni),
  
  
• za okres od 1 września do 31 grudnia (4 m-ce): 5 dni (13 dni x 4/12 = 4,33 dnia, po zaokrągleniu 5 dni).

W analogiczny sposób należy postąpić obliczając liczbę dni należnego pracownikowi urlopu wypoczynkowego, jeśli do zmiany etatu dochodzi w trakcie miesiąca. Wątpliwości mogą jednak dotyczyć ustalenia jaki wymiar czasu pracy przyjąć za ten miesiąc. Kwestii tej również nie regulują przepisy prawa urlopowego. W praktyce przyjmuje się taki wymiar czasu pracy, w którym pracownik przepracuje większość dni. Można również spotkać pogląd, że zaokrąglenia do pełnego miesiąca dokonuje się zaliczając niepełny miesiąc do okresu sprzed zmiany wielkości wymiaru czasu pracy, stosując odpowiednio art. 155^2a § 2 i 3 K.p. Podobne stanowisko prezentowane w literaturze nakazuje przyjąć wymiar czasu obowiązujący pracownika pierwszego dnia miesiąca, w którym doszło do zmiany etatu. Jest to naszym zdaniem zasadny pogląd praktyki oparty na założeniu, że jednostką czasu, w oparciu o którą rozlicza się proporcjonalny urlop wypoczynkowy jest miesiąc kalendarzowy (art. 155^2a § 2 K.p.).
 

Przykład

Pracownik legitymuje się 10-letnim stażem urlopowym. Do 3 października 2010 r. będzie pracował w pełnym wymiarze czasu pracy, a od następnego dnia na 1/2 etatu. Za 2010 r. pracownikowi przysługuje urlop w wymiarze 24 dni, w tym:

• za okres od 1 stycznia do 30 września: 20 dni (26 dni x 9/12 = 19,5 dnia, po zaokrągleniu 20 dni),
  
  
• za okres od 1 października (w tym miesiącu większą część przepracuje jako półetatowiec) do 31 grudnia: 4 dni (13 dni x 3/12 = 3,25 dnia, po zaokrągleniu 4 dni).

Gdyby przyjąć za październik 2010 r. wymiar czasu pracy obowiązujący pracownika przed zmianą etatu (lub obowiązujący pierwszego dnia miesiąca), to za bieżący rok miałby prawo do 25 dni urlopu, w tym:

• za okres od 1 stycznia do 31 października: 22 dni (26 dni x 10/12 = 21,66 dnia, po zaokrągleniu 22 dni),
  
  
• za okres od 1 listopada do 31 grudnia: 3 dni (13 dni x 2/12 = 2,16 dnia, po zaokrągleniu 3 dni).

Ubezpieczenia i Prawo Pracy Nr 19 z dnia 2010-10-01

GOFIN podpowiada