Jak zatrudnić Ukraińca? Umowa zlecenie czy umowa o pracę?

Grupa Polsat Plus i Fundacja Polsat razem dla dzieci z Ukrainy

W związku z toczącą się u naszych wschodnich sąsiadów wojną, coraz więcej Ukraińców przybywa do Polski i szuka tutaj pracy. Przedsiębiorcy natomiast często mają problem z określeniem, na jakich zasadach powinni ich zatrudniać.

Cudzoziemcy posiadający prawo do legalnego pobytu i zatrudnienia w Polsce mogą nawiązać współpracę z pracodawcą zarówno na czas określony, jak i nieokreślony na podstawie UoP, umowy zlecenie czy umowy o dzieło.

Najpowszechniejszym wyborem jest umowa zlecenie. Zasady jej podpisywania są takie same w przypadku osób posiadających obywatelstwo polskiej, jak i cudzoziemców i są określone przez art. 734 § 1 Kodeksu cywilnego.

Przedsiębiorca oferujący pracę dla Ukraińców musi pamiętać, że zawarcie umowy zlecenie wiąże się z obowiązkiem odprowadzania składek ubezpieczeniowych. Wyjątek stanowią pracownicy, którzy nie ukończyli jeszcze 26. roku życia lub posiadają status studenta. 

Umowa zlecenie jest często wybierana przez pracodawców ze względu na mniejsza ilość formalności i niższe koszty. Dodatkowo może ona zostać wypowiedziana w dowolnym momencie.

Z punktu widzenia pracownika, jest to bardzo elastyczna forma zatrudnienia, dająca prawo do wykonywania pracy w dowolnym miejscu, zlecania jej osobom trzecim i posiadająca z góry ustaloną, rosnącą z roku na rok stawką godzinową.

Ma ona jednak swoje wady, do których można zaliczyć:

•  brak ochrony przez Kodeks pracy,
•  brak płatnego urlopu wypoczynkowego,
•  brak świadczenia chorobowego,
•  niewliczanie się okresu pracy na podstawie umowy zlecenia do stażu pracy,

Z pewnością jest to mniej stabilna forma zatrudnienia niż umowa o pracę, daje zapewnia jednak dużą elastyczność i swobodę.

Wydaje się być bardzo korzystna w przypadku uchodźców z Ukrainy, którzy nie wiedzą, jak dużo czasu spędzą w naszym kraju, nie planują zostać tutaj na stałe (nie zależy im więc na odprowadzaniu składek oraz stażu pracy)  i szukają pracy doraźnej.

Wysokość wynagrodzenia za pracę powinna być ustalona pomiędzy zleceniodawcą a zleceniobiorcą przed podpisaniem umowy i zawarta w jej treści. 

Obowiązuje jednak minimalne wynagrodzenie godzinowe, które w 2022 roku wynosi 19,70 brutto.

W związku z trwającą wojną i ogromną liczbą uchodźców z Ukrainy przybywających do Polski, rząd postanowił ułatwić i przyspieszyć procedurę otrzymywania prawa do pobytu i zatrudnienia.

Na mocy Ustawy z 12 marca 2022 roku pracę na terytorium Polski może podjąć każdy obywatel Ukrainy, który po 24 lutego legalnie przekroczył granicę polsko-ukraińską i deklaruje chęć przynajmniej czasowego pozostania w kraju.

Specustawa gwarantuje czasową ochronę. Ukraińcy mogą liczyć na legalny pobyt przez następnych 18 miesięcy od dnia przybycia. Są również zwolnieniu z konieczności starania się o pozwolenie na pracę. Niezbędne jest jednak otrzymanie numeru PESEL. 

Przedsiębiorca decydujący się na zatrudnienie pracownika z Ukrainy powinien zgłosić ten fakt do urzędu pracy. Ma na to 14 dni od momentu podpisania umowy. Można to zrobić online za pośrednictwem strony praca.gov.pl. W oświadczeniu należy wyszczególnić:

•  rodzaj podpisywanej umowy,
•  zajmowane przez pracownika stanowisko,
•  miejsce wykonywania pracy.

Konieczne jest również zgłoszenie pracownika do ubezpieczenia zdrowotnego w ciągu 7 dni od zatrudnienia.

Należy pamiętać, że w przypadku uchodźców z Ukrainy, którzy nie znają języka polskiego, niezbędne jest przetłumaczenie umowy na ich język ojczysty, tak by jej zapisy były w pełni zrozumiałe.

Czytaj również:

ZUS pomoże uchodźcom. Uruchamia specjalną stronę

Zandberg przestrzega przed falą eksmisji i bankructw. "Państwo powinno reagować"

Zobacz także: