Kiedy dopłaty do wypoczynku dzieci bez składek ZUS?
Aby wspomóc pracowników, których dzieci wyjeżdżają w czasie wakacji na kolonie czy obozy, pracodawcy udzielają im różnego rodzaju pomocy finansowej. Najczęściej od takiego dofinansowania nie trzeba naliczać składek ZUS.
Dofinansowanie ze środków ZFŚS
Najpopularniejszym źródłem finansowania dopłat do letnich kolonii lub obozów dzieci pracowników jest niewątpliwie ZFŚS. W przypadku gdy pracownik otrzyma od pracodawcy dofinansowanie do wypoczynku swojego dziecka, pochodzące z takiego Funduszu, nie musi się martwić, że zostanie ono uszczuplone o składki ZUS. Tego typu pomoc korzysta bowiem ze zwolnienia ze składek ubezpieczeniowych (zarówno społecznych, jak i zdrowotnej). Zwolnienie ze składek wynika z § 2 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej określającego szczegółowe zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. W przepisie tym, jako przychód, którego nie wlicza się do podstawy wymiaru składek ubezpieczeniowych, wymienia się bowiem świadczenia finansowane ze środków przeznaczonych na cele socjalne w ramach zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.
Aby świadczenia udzielone z ZFŚS mogły korzystać ze zwolnienia ze składek ZUS, powinny przede wszystkim wchodzić w zakres działalności socjalnej. Za taką działalność uważa się m.in. usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku (zarówno krajowego, jak i zagranicznego), np. kolonie, zimowiska, obozy itp. (art. 2 pkt 1 ustawy o ZFŚS).
Przekazując pracownikowi świadczenia sfinansowane ze środków Funduszu pracodawca powinien też pamiętać, aby posiadały one cechy świadczeń socjalnych. Przyznawanie przez pracodawcę ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z ZFŚS powinno bowiem być uzależnione od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z tego Funduszu. Jest to zresztą podstawowa zasada dysponowania środkami ZFŚS, wynikająca z art. 8 ust. 1 ustawy o ZFŚS.
Jeśli wszystkie te warunki są spełnione, wówczas przekazanych pracownikom dopłat z ZFŚS na pokrycie wydatków związanych z letnim wypoczynkiem ich dzieci, pracodawca nie powinien uwzględniać w ich podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.
Przyznanie świadczeń z ZFŚS następuje w oparciu o kryterium socjalne. Tylko wtedy są one zwolnione z oskładkowania.
Wypoczynek zorganizowany przez rodziców
Niektóre dzieci nie mają możliwości wyjazdu na kolonię czy obóz. W takich sytuacjach najczęściej wypoczynek organizują im sami rodzice, korzystając jednocześnie z dofinansowania udzielonego przez pracodawcę z Funduszu. Wprawdzie ustawa o ZFŚS definiuje działalność socjalną, to jednak nie wskazuje jednocześnie, że wypoczynek powinien być zorganizowany. Generalnie nie ma żadnych przeciwwskazań, aby pracodawca wypłacał dofinansowanie do wypoczynku pracownikom, o ile tego rodzaju świadczenia zostaną przewidziane w regulaminie ZFŚS. Trzeba jednak pamiętać, aby pracownicy otrzymywali dofinansowanie po spełnieniu wszystkich kryteriów ustalonych w regulaminie ZFŚS. Tylko wówczas dofinansowanie nie będzie podlegało oskładkowaniu.
Bez ograniczeń
Przepis zwalniający z oskładkowania dopłaty do wypoczynku dzieci pracowników sfinansowane ze środków ZFŚS (art. 2 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia składkowego) nie wprowadza żadnego ograniczenia kwotowego co do zwolnienia ze składek. Nie określa też żadnych obostrzeń w kwestii momentu wypłaty dofinansowania oraz jego formy. Pracodawca może więc zrealizować dopłatę za pomocą bezpośredniego przelewu bankowego na konto organizatora wypoczynku, ale może również przelać pieniądze z dopłaty na konto pracownika albo wypłacić mu to dofinansowanie w gotówce.
Dla celów zwolnienia udzielonego świadczenia nie ma też znaczenia, kiedy pracodawca przekaże je pracownikowi - przed wyjazdem czy po powrocie dziecka pracownika z wypoczynku.
Dopłaty ze środków obrotowych
Niektórzy pracodawcy nie tworzą ZFŚS, ale jednak decydują się na dopłacanie pracownikom do wypoczynku ich dzieci. W takich przypadkach finansują dopłaty ze środków obrotowych firmy. Od wartości udzielonej tego typu pomocy pracodawca powinien jednak naliczyć pracownikom zarówno składki społeczne, jak i składkę zdrowotną. Świadczenia dla pracowników sfinansowane ze środków obrotowych firmy nie zostały bowiem wyłączone z podstawy wymiaru składek ani na podstawie przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, ani też na podstawie wymienionego wcześniej rozporządzenia regulującego zasady ustalania podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych.
|
Warunek |
Opis |
Podstawa prawna |
|
Udzielone świadczenie musi spełniać cechy świadczeń socjalnych |
Uzależnienie wysokości udzielonego świadczenia od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby obdarowanej |
art. 8 ust. 1 ustawy o ZFŚS |
|
Świadczenie powinno wchodzić w zakres działalności socjalnej prowadzonej przez pracodawcę |
Za działalność socjalną uważa się usługi świadczone przez pracodawców na rzecz: różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową |
art. 2 pkt 1 ustawy o ZFŚS |
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 4. 03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 2012 r. poz. 592)
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z nr 161, poz. 1106 ze zm.)
autor: Dorota Wyderska
Gazeta Podatkowa nr 49 (882) z dnia 2012-06-18