Główne założenia projektu noweli przedstawił na posiedzeniu komisji wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej Stanisław Szwed. Przypomniał, że celem zmian jest zapewnienie bardziej przejrzystego kształtu minimalnego wynagrodzenia za pracę. Chodzi o bardziej sprawiedliwy sposób wynagradzania pracowników otrzymujących najniższe wynagrodzenie.
Wiceminister wskazał, że dodatek za staż pracy zostaje wyłączony z katalogu składników wynagrodzenia, które są uwzględniane przy obliczaniu wysokości wynagrodzenia pracownika, porównywanego z wysokością minimalnego wynagrodzenia za pracę.
- Wyłączenie dodatku stażowego z minimalnego wynagrodzenia to społeczne oczekiwana zmiana. Projekt ma na celu poprawę sytuacji dochodowej najniżej zarabiających pracowników. Przywróci także odpowiednią funkcję dodatkowi za staż pracy - uzasadniał Szwed.
Teraz do minimalnego wynagrodzenia za pracę wliczane są różne składniki wynagrodzenia, w tym dodatek stażowy, wraz z wynagrodzeniem zasadniczym. Rok 2019 ma być ostatnim, kiedy dodatek stażowy będzie wliczany do minimalnego wynagrodzenia za pracę. Dodatek stażowy nie jest powszechny.
- Wyłączenie dodatku za staż pracy z minimalnego wynagrodzenia za pracę, będzie dotyczył przede wszystkim pracowników sektora publicznego, oraz pracodawców tego sektora, którzy z obowiązującym stanem prawnym mają obowiązek wypłacania dodatku - mówił wiceminister.
Według szacunków, na które wskazał Szwed, przeciętny wzrost dochodu pracownika sektora publicznego objętego projektowaną zmianą wyniesie ok. 206 zł miesięcznie.
Wiceminister zwrócił uwagę, że obecnie pracownik z dłuższym stażem pracy, otrzymujący wynagrodzenie na poziomie minimalnym, może mieć niższe wynagrodzenie zasadnicze niż osoba nowo zatrudniona (bez stażu pracy lub z krótkim stażem pracy). Dotyczy to sytuacji, gdy wynagrodzenie zasadnicze osób nieuprawnionych do dodatku za staż pracy, czyli pracujących stosunkowo krótko, kształtuje się na poziomie minimalnego wynagrodzenia za pracę, i jest corocznie podwyższane.
Jednocześnie pracownicy z wieloletnim doświadczeniem zawodowym otrzymują wynagrodzenie w takiej samej wysokości, bo wlicza się do niego wynagrodzenie zasadnicze i dodatek za staż pracy. W takich przypadkach dodatek stażowy przestaje pełnić funkcję nagrody i uznania pracownika za posiadane przez niego doświadczenie zawodowe, związane z długotrwałym zatrudnieniem.
Aby wyeliminować wątpliwości interpretacyjne związane z nazewnictwem, wprowadzono definicję "dodatku za staż pracy" - jest to dodatek do wynagrodzenia przysługujący pracownikowi z tytułu osiągnięcia ustalonego okresu zatrudnienia, na zasadach określonych w odrębnych przepisach, układzie zbiorowym pracy, innym opartym na ustawie porozumieniu zbiorowym, regulaminie wynagradzania, statucie określającym prawa i obowiązki stron stosunku pracy, umowie o pracę lub spółdzielczej umowie o pracę.
Taki zapis oznacza wyłączenie z minimalnego wynagrodzenia za pracę dodatku przysługującego pracownikowi - bez względu na przyjętą u danego pracodawcy nazwę tego dodatku (np. samorządowcom przysługuje dodatek za wieloletnia pracę, członkom korpusu służby cywilnej - dodatek za wieloletnią pracę w służbie cywilnej, nauczycielom - dodatek za wysługę lat, pracownikom uczelni publicznych - dodatek za staż pracy).
Nowe rozwiązania mają wejść w życie 1 stycznia 2020 r., z wyjątkiem przepisów przejściowych, które zaczną obowiązywać od 1 września 2019 r.
Teraz minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 2250 zł, a minimalna stawka 14,50 zł za godzinę pracy. Na początku czerwca rząd zaproponował Radzie Dialogu Społecznego, aby minimalne wynagrodzenie za pracę w 2020 r. wynosiło 2450 zł, a minimalna stawka godzinowa 16 zł.
