Opodatkowanie świadczeń za okres choroby

Świadczenia przysługujące pracownikowi przebywającemu na zwolnieniu lekarskim określone zostały w art. 92 Kodeksu pracy (Dz. U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.). Powołany przepis wskazuje, że pracownik ma prawo do wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną, jeżeli trwa ona łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego. Natomiast w przypadku pracownika, który ukończył 50. rok życia, wynagrodzenie przysługuje za okres niezdolności trwającej łącznie do 14 dni w ciągu roku kalendarzowego. Jeżeli natomiast niezdolność do pracy trwa łącznie dłużej niż wskazana ilość dni - wtedy pracownikowi przysługuje zasiłek chorobowy na zasadach określonych w odrębnych przepisach.

Wynikające z powołanych uregulowań świadczenia pracownicze za czas choroby ustawa o pdof zalicza do dwóch różnych źródeł przychodów. Wynagrodzenie za czas choroby stanowi dla pracownika przychód ze stosunku pracy (art. 12 ust. 1 ustawy o pdof). Natomiast zasiłek chorobowy, niezależnie od podmiotu dokonującego jego wypłaty (organ rentowy czy zakład pracy), zaliczany jest do przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 i 2 tej ustawy.

Jednak bez względu na to, czy przysługującym pracownikowi świadczeniem jest wynagrodzenie za czas choroby, czy też zasiłek chorobowy, dokonujący ich wypłaty pracodawca każdorazowo występuje w roli płatnika. Z tego względu ciąży na nim obowiązek obliczania i poboru w ciągu roku zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych zarówno od wynagrodzeń wypłacanych ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy jak również od wypłacanych przez siebie zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego.

W podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników nie uwzględnia się wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków (w tym zasiłków chorobowych). Wynika to z uregulowań ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Natomiast podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe po pomniejszeniu jej o składki finansowane przez pracownika i potrącone z jego środków przez pracodawcę. Przy ustalaniu podstawy wymiaru składki zdrowotnej nie stosuje się jednak wyłączeń wynagrodzeń za czas choroby.

Podsumowując: pracodawca wypłacający pracownikowi wynagrodzenie za czas choroby powinien naliczyć składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Natomiast nie nalicza żadnych składek od zasiłku chorobowego.

W praktyce w jednym miesiącu chorujący pracownik może mieć wypłacone należności z różnych tytułów.

Przykład 1

W październiku 2010 r. pani Teresa zatrudniona na podstawie umowy o pracę otrzymała wynagrodzenie za czas choroby w wysokości 3.000 zł oraz zasiłek chorobowy w wysokości 850 zł. Pracodawca dysponuje złożonym przez nią oświadczeniem upoważniającym go do pomniejszania zaliczek na podatek o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, czyli 46,33 zł.

Ustalając zaliczkę na podatek dochodowy pracodawca dokonał następujących obliczeń:

Przykład 2

W październiku 2010 r. pan Maciej, zatrudniony na umowę o pracę, otrzymał wyłącznie zasiłek chorobowy w kwocie 1.800 zł, wypłacony przez pracodawcę. Wcześniej upoważnił go do pomniejszania zaliczki na podatek dochodowy o kwotę 46,33 zł.

Pracodawca ustalając wysokość zaliczki na podatek dokonał następujących obliczeń:

Przykład 3

Przyjmijmy, że pani Teresa z przykładu 1 otrzymała w październiku 2010 r. wynagrodzenie za pracę (za nadgodziny przepracowane w poprzednich miesiącach) - 1.000 zł, wynagrodzenie za czas choroby - 800 zł oraz zasiłek chorobowy w kwocie - 400 zł.

Zaliczka od wskazanych świadczeń powinna zostać obliczona następująco:

Podstawa prawna: ustawa z dnia 26.07.1991 r. o pdof (Dz. U. z 2010 r. nr 51, poz. 307 ze zm.).

autor: Agata Cieśla
Gazeta Podatkowa Nr 716 z dnia 2010-11-18

GOFIN podpowiada