Szef może odwołać urlop pracownika. Oto, kiedy ma do tego prawo
Urlop wypoczynkowy powinien być czasem spokoju i oderwania od zawodowych obowiązków. Nie zawsze jednak przebiega zgodnie z planem, ponieważ przepisy prawa pracy dopuszczają sytuacje, w których pracodawca może odwołać pracownika z trwającego urlopu. Kiedy ma do tego prawo i co grozi za odmowę powrotu do pracy?
Każdy pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę ma prawo do corocznego, nieprzerwanego i w pełni płatnego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 20 lub 26 dni, w zależności od stażu pracy. Z założenia jest to czas przeznaczony na odpoczynek i regenerację, a pracodawca ma obowiązek udzielić pracownikowi takiego urlopu.
Są jednak sytuacje, w których pracodawca, zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, może odwołać pracownika z trwającego już urlopu. Może to zrobić wyłącznie wtedy, gdy:
● wystąpią okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu,
● obecność pracownika w zakładzie jest niezbędna do zapewnienia prawidłowego toku pracy.
W praktyce chodzi więc o kryzysowe sytuacje, których wcześniej nie dało się przewidzieć, np. awaria, nagła kontrola czy konieczność pilnego działania, którą może podjąć tylko nieobecny pracownik.
Przepisy nie wskazują konkretnej formy, w jakiej powinno nastąpić odwołanie z urlopu. Oznacza to, że pracodawca może to zrobić np. telefonicznie, mailowo, SMS-em lub osobiście.
Odwołanie z urlopu przez pracodawcę w wyjątkowych, nieprzewidzianych sytuacjach wiąże się z obowiązkiem powrotu do pracy. Jeśli pracownik został skutecznie poinformowany o odwołaniu z urlopu, ma on obowiązek stawić się w zakładzie pracy, nawet jeśli miało to miejsce w trakcie trwania jego wypoczynku.
Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, odmowa powrotu z urlopu może natomiast zostać potraktowana jako naruszenie obowiązków pracowniczych. W takiej sytuacji pracodawca może nałożyć na pracownika m.in. karę upomnienia, nagany lub karę pieniężną. W skrajnych przypadkach pracodawca ma również możliwość rozwiązania z pracownikiem umowy o pracę w trybie dyscyplinarnym, czyli bez wypowiedzenia i z winy pracownika.
Jeśli zaś pracownik uważa, że pracodawca odwołał go z urlopu, nie mając do tego odpowiedniego uzasadnienia, to wówczas może on skierować sprawę do sądu pracy.
Jeśli pracodawca odwoła pracownika z trwającego urlopu wypoczynkowego, to właśnie na pracodawcy spoczywa obowiązek pokrycia kosztów powrotu do pracy. Dotyczy to wszelkich wydatków poniesionych przez pracownika bezpośrednio w związku z odwołaniem. Chodzi tu przede wszystkim o:
● koszty zakupu biletów powrotnych (np. lotniczych, kolejowych),
● utracone środki za niewykorzystany pobyt w hotelu, zarezerwowane atrakcje czy wycieczki,
● wydatki związane z osobami towarzyszącymi, np. dziećmi, jeśli pracownik przebywał z nimi na urlopie.
Aby jednak pracodawca zwrócił te koszty, pracownik musi je odpowiednio udokumentować np. w formie faktur, paragonów i przedstawić pracodawcy. Jeżeli pracodawca odmówi zwrotu tych wydatków, pracownik ma prawo dochodzić swoich roszczeń przed sądem pracy. W takim przypadku sąd rozstrzygnie, czy odwołanie z urlopu było uzasadnione i czy zwrot konkretnych kosztów jest należny.
WB