Wkrótce reforma rynku pracy. Rezygnacja z kar i darmowe auta
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS) przygotowuje reformę systemu funkcjonowania urzędów pracy. Zapowiada rezygnację z kar za odrzucenie oferty pracy, powstanie Centralnej Bazy Ofert, a także bezzwrotne pożyczki dla bezrobotnych na zakup pojazdów. Do urzędów pracy mają też zostać dopuszczeni rolnicy — informuje Business Insider Polska. Reforma miałaby wejść w życie 1 stycznia przyszłego roku.
Zmiany w funkcjonowaniu rynku pracy mają zostać wprowadzone na mocy przyjętego przed trzema laty Krajowy Plan Odbudowy (KPO). Zakłada on wprowadzenie nowych instrumentów wsparcia dla poszukujących pracy, m.in. dla biernych zawodowo, osób o niskich kwalifikacjach i niepełnosprawnych. Zapisy tego dokumentu stanowią realizację kamieni milowych wpisanych do KPO jako "Efektywne instytucje ma rzecz rynku pracy".
Jedno z założeń reformy zostało przeniesione wprost z unijnego kamienia milowego, mówiącego o utworzeniu Centralnej Bazy Ofert Pracy. Prowadzić ją będzie MRPiPS, a trafią do niej wszystkie oferty spółek Skarbu Państwa, instytucji publicznych, podmiotów wykonujących zadania publiczne lub dysponujących majątkiem publicznym. Co ważne, oferta pracy będzie jawnie informowała o wysokości wynagrodzenia.
Zgodnie z założeniami projektu ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia, które poznał Business Insider Polska, ma powstać system elektroniczny, w którym poszukujący pracy będą posiadać indywidualne konta online. Za ich pośrednictwem będą mogli nie tylko przeglądać oferty pracy, ale także kontaktować się z doradcą i umawiać wizyty.
Innym założeniem reformy ma być stworzenie mechanizmu pozwalającego na sfinansowanie zakupu przez osobę bezrobotną "środka transportu osobistego". Miałby nim być samochód, skuter lub rower. Zainteresowani mieliby otrzymywać od resortu pracy na ten cel pożyczki, które byłyby umarzane, o ile byli bezrobotni utrzymywaliby się na rynku pracy przez określony czas.
Autorzy projektu liczą, że inicjatywa wpłynie na podniesienie aktywności zawodowej. Zachęci osoby bez pracy do szukania zatrudnienia poza ich miejscem stałego zamieszkania. Pomysłodawcy przypominają, że tereny najwyższego odsetku bezrobocia, tzw. ciemne plamy na zatrudnieniowej mapie Polski, to rejony słabo zurbanizowane, odległe od dużych miast, gdzie brakuje zakładów pracy.
Kolejną, ważną decyzją jest zerwanie z obowiązującą obecnie zasadą powiązania urzędu pracy z miejscem zameldowania osoby bezrobotnej - informuje Business Insider. Po wprowadzeniu reformy poszukujący zatrudnienia będą mogli dowolnie wybrać urząd, z którym chcą współpracować. Projekt zakłada, że wraz z uwolnieniem urzędów pracy zostaną uwolnione pieniądze. Będą one podążały za bezrobotnym i przelewane do jednostki przez niego wybranej.
Urzędy pracy otrzymają też nowe zadania. Jednym z nich będzie prowadzenie akcji informacyjnych wśród osób biernych zawodowo. Resort liczy, że dzięki inicjatywie zostanie podniesiony współczynnik aktywności zawodowej i zmniejszą się też koszty pomocy społecznej. Projekt zrywa też z obowiązującą obecnie zasadą karania bezrobotnych odmawiających przyjęcia oferty pracy. W myśl aktualnych przepisów, osoba taka może nawet zostać wyrejestrowana z systemu.
Kolejnym pomysłem ma być otwarcie urzędów pracy dla rolników - grupy zawodowej, która jest dziś wykluczona z ich usług. Warunkiem korzystania z pomocy urzędów ma być posiadanie gospodarstwa o powierzchni nieprzekraczającej 2 ha. Składka zdrowotna będzie zaś finansowana z budżetu tym rolnikom, którzy nie posiadają więcej niż 6 ha.
Zgodnie z danymi MRPiPS, stopa bezrobocia rejestrowanego w końcu lutego 2024 r., liczona w oparciu o wstępne dane na temat liczby bezrobotnych, wyniosła 5,4 proc. Jest to o 0,2 pp. mniej niż w tym samym okresie minionego roku. Jest to też najniższa stopa bezrobocia zarejestrowana w lutym od 1990 r.
