UOKiK w 2017 roku wszczął 96 postępowań wyjaśniających oraz antymonopolowych. Najgłośniejszym i zarazem zakończonym wydaniem najwyższej kary było rozbicie kartelu producentów płyt drewnopochodnych, gdzie urząd nałożył łączne kary na przedsiębiorców w wysokości 135mln zł.
Po rozbitym kartelu producentów cementu jest to jedna z najwyższych kar nałożonych przez UOKiK. Wysokość została obniżona w wyniku zastosowania programu łagodzenia kar (leniency) w wyniku, czego jeden z przedsiębiorców biorących udział w kartelu ujawnił proceder.
Statycznie ilość nałożonych na przedsiębiorców kar wzrosła dwukrotnie w stosunku do 2016 roku (106,8 mln zł i 47mln w 2015 roku). Wnika z tego, że polityka Prezesa UOKiK konsekwentnie nastawiona jest na surowe karanie przedsiębiorców łamiących prawo konkurencji.
Z drugiej jednak strony można zauważyć jednocześnie tendencję do korzystania z tzw. wystąpień miękkich, czyli wezwania UOKiK do udzielenia wyjaśnień lub wezwania do zaprzestania naruszeń. Tego typu podejście jest bardzo pomocne zwłaszcza w przypadku małych firm lub dopiero zaczynających, które muszą konkurować z dużymi korporacjami, a nałożenie kary mogłoby doprowadzić do zakończenia działalności.
UOKiK korzystał również z przeszukań, jako narzędzia postępowania antymonopolowego znacznie częściej niż w latach ubiegłych (2 - 2015, 5 - 2016, 9 - 2017). Cały czas można również zauważyć, że jest duża tendencja do ochrony najsłabszych, czyli konsumentów.
Po aferze Amber Gold, UOKiK cały czas monitoruje przedsiębiorstwa udzielające tzw. szybkich pożyczek oraz parabanki. Tylko w październiku br. można wyczytać na stronie urzędu, że Prezes przedstawił zarzuty firmie Złotówka oraz Euroexpert za tzw. rolowanie pożyczek, co jest sprzeczne z ustawą o kredycie konsumenckim (W 2017 r. Prezes UOKiK wydał 9 decyzji z tej branży na 60 wszczętych postępowań - Net Credit, Meritum Polska, Incredit, Provident Polska, Wonga.pl, Compass Money, EGF Council, Council, For you).
UOKiK również w 2018 będzie kontynuował weryfikowanie działań banków w zakresie informowania konsumentów o zmianach regulaminów czy cenników za pośrednictwem trwałych nośników. Kontrolowane były również banki, które udzielają kredytów hipotecznych pod kątem wzorców umów, regulaminów i aneksów do umów kredytów.
Można zatem zauważyć, że UOKiK konsekwentnie dąży do zwiększenie ilości kontroli i świadomości zarówno przedsiębiorców jak i konsumentów. W ramach Krajowego Programu Nadzoru Rynku przyjętego przez Komitet ds. Europejskich Rady Ministrów Działania w 2018 roku nie odbiegają od tych z lat ubiegłych i skupiać się będą na ochronie konsumentów oraz zwiększania świadomości przedsiębiorców.
Autor: Krzysztof Borżoł, adwokat, senior associate w Kancelarii Taylor Wessing w Warszawie
