Ostatni rozbiór OFE - co wybrać?
Długo zapowiadana końcowa reforma OFE zaczyna wreszcie nabierać kształtów. Jeśli planowana przez rząd likwidacja otwartych funduszy emerytalnych (OFE) stanie się faktem, wszyscy uczestnicy funduszy będą musieli wybrać, czy zgromadzone w nich oszczędności ulokować w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych czy na indywidualnych kontach emerytalnych.
Długo zapowiadany rozbiór OFE zbliżą się do końca . Dla 16 mln członków funduszy emerytalnych to prawdziwe wyzwanie. Możliwości są dwie:
- pierwsza to przeniesienie środków w całości do ZUS,
- druga to przeniesienie środków na specjalne "naznaczone"(IKE).
Zanim jednoznacznie ocenimy możliwe warianty, warto przypomnieć, że OFE powstało w ramach reformy emerytalnej w 1999 r. Wcześniejszy repartycyjny system emerytalny, w którym składki osób pracujących finansują bieżące wypłaty emerytur, byłby nie do utrzymania w długim terminie.
Celem reformy emerytalnej była naprawa istniejącego systemu.
Konsekwencją reformy był m.in. drastyczny spadek stopy zastąpienia (przyp. Relacja między wypłaconą emeryturą a ostatnią wypłaconą pensją).
Szacunki mówiły o spadku stopy zastąpienia z poziomu ok. 60% na poziom ok. 30%. Celem wprowadzenia OFE jako dodatkowej części kapitałowej w ramach reformy emerytalnej była m.in. częściowa rekompensata drastycznego spadku stopy zastąpienia.
Pomimo reformy i wprowadzenia OFE ogromna większość systemu emerytalnego wciąż bazuje na ZUS. Bieżące składki emerytalne płacone przez pracodawców trafiają bezpośrednio do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (FUS) w ZUS.
Fundusz natomiast bieżące wpłaty wypłaca bezpośrednio emerytom. Przez lata w FUS nie zakumulowały się żadne środki. ZUS, który obsługuje fundusz wypłat, zapisuje jedynie informacje dotyczące wysokości wpłat przez każdego podatnika i waloryzuje je raz do roku (co znamy z corocznych listów przesyłanych z ZUS).
W 2014 roku mieliśmy do czynienia z pierwszą reformą OFE, która przesunęła do ZUS 51,5% środków zgromadzonych w OFE. W ramach przesunięcia środki każdego uczestnika OFE zapisano na indywidualnym subkoncie w ZUS.
Pierwsza reforma OFE została okrzyknięta przez media rozbiorem OFE i wzbudziła ogromne kontrowersje. Aktualnie jesteśmy świadkami drugiego i ostatniego rozbioru OFE. Los OFE jest m.in. konsekwencją opinii Sądu Najwyższego i Trybunału Konstytucyjnego, mówiącej, że aktywa zgromadzone w OFE są częścią finansów publicznych, a nie prywatnymi pieniędzmi uczestników.
Zgodnie z zapowiadanymi zmianami staniemy niedługo przed decyzją co wybrać, ZUS czy IKE? W podanej tabeli zaprezentowano koszty i konsekwencje każdego z wyborów.
Jan Karczewski, Ekspert Michael / Ström Dom Maklerski
