Tarcza antykryzysowa: Kto może skorzystać ze 100 mld zł?

Gigantyczny zastrzyk pomocy skierowanej do firm będzie w dużej części bezzwrotny. Ma być dostępna jeszcze w kwietniu. Pomoc w ramach tarczy finansowej dla mikrofirm oraz małych i średnich firm będzie udzielana za pośrednictwem banków komercyjnych, które będą umożliwiały składanie wniosków w serwisach bankowości elektronicznej.

- Od dziś, po zatwierdzeniu  tego programu przez rząd od razu siadamy z bankami do rozmów i jak najszybszego uruchomienia tego programu- zapowiada Paweł Borys, prezes Polskiego Funduszu Rozwoju, który odpowiada za realizację tarczy finansowej.

Podkreśla, że to gigantyczne przedsięwzięcie. - Liczymy, że uda nam się je wdrożyć do 4. tygodnia tego miesiąca i banki wówczas będą umożliwiały wnioskowanie o tę pomoc. Firma będzie się mogła zgłosić po to finansowanie do swojego banku lub do innego, którego nie była wcześniej klientem - tłumaczy Paweł Borys, prezes PFR.

Dodaje, że ma nadzieję, że banki nie będą chciały z tego tytułu pobierać jakiegoś wynagrodzenia.

Podkreśla, że banki będą tylko biernymi pośrednikami w dystrybucji tych pieniędzy, a nie będą podejmowały decyzji o przyznaniu pomocy.

- Chcemy stworzyć platformę weryfikacji wniosków przez PFR i najprawdopodobniej we współpracy z Krajową Izbą Rozliczeniową oraz ZUS. Chodzi o sprawdzanie tego czy firma działa i czy rzeczywiście zatrudnia pracowników, tak żeby nie było nadużyć. Natomiast samo  składanie wniosków ma być szybkie, bo ma być składane oświadczenie i wypełniana krótka ankieta w bankowości elektronicznej.

Kwota pomocy zależy od liczby zatrudnionych oraz skali spadku przychodów. Po 12 miesiącach będą sprawdzane warunki do umorzenia części pomocy.

Szacuje się, że w przypadku mikrofirm (do 9 pracowników), biorąc pod uwagę, że średnio zatrudniają 3-4 pracowników, to przeciętna kwota pomocy wyniesie 70-90 tys. na jedną firmę, a maksymalnie 324 tys. zł.

W przypadku średnich firm kwota pomocy nie jest oparta na liczbę pracowników, ale o spadek przychodów. Biorąc pod uwagę średnie przychody w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw na poziomie około 31,3 mln zł szacowana średnia wysokość wsparcia finansowego wyniesie około 1,9 mln zł dla jednego przedsiębiorstwa oraz maksymalnie do 3,5 mln zł. Co ważne znaczna część pomocy jest bezzwrotna, przy spełnieniu podstawowych warunków.

Na jakich zasadach nastąpi umorzenie części subwencji w przypadku mikrofirm? - Po 12 miesiącach sprawdzamy warunki umorzenia, 25 proc. jest automatycznie umarzana, pod warunkiem kontynuowania działalności, a 50 proc. zależy od utrzymania zatrudnienia, każdy spadek  zatrudnienia o 10 proc.,  to mniejsza kwota umorzenia subwencji o 10 proc. - podkreśla Borys.

W przypadku średnich firm, umorzenie automatycznie obejmuje 25 proc. subwencji pod warunkiem prowadzenia działalności, a dodatkowe 25 proc. umarzane jest do wysokości skumulowanej straty netto na sprzedaży w ciągu kolejnych 12 miesięcy, a 25 proc. umorzenia zależy od utrzymania zatrudnienia.

Firmy przy ubieganiu się o wsparcie będą musiały zadeklarować jakiego spadku przychodów doświadczyły (oświadczenie). - Być może poprosimy, aby został do tego załączony jakiś prosty dokument księgowy, który to potwierdzi, ale chcemy żeby to głównie opierało się na ankiecie wypełnianej w kanałach elektronicznych - wyjaśniał Borys. 

Szef PFR mówi również, że jest możliwość wdrażania programów sektorowych, skierowanych na bardzo specyficzne sytuacje, których nie można uwzględnić w szerokim programie pomocowym.

PFR może obejmować udziały czy brać udział w emisjach akcji.

- Ale nie jest naszym celem występowania jako podmiot, który nacjonalizuje spółki - zastrzega Borys. - Widzimy, że w związku z tym, że występują zakłócenia rynku kapitałowego i takie instrumenty są potrzebne. Chcemy głównie wchodzić razem z inwestorami prywatnymi, a nasze zaangażowanie wyniosłoby do 50 proc. - dodaje prezes PFR.

PFR będzie na bazie nowych przepisów skupował także obligacje korporacyjne zwiększając płynność TFI. - Będziemy się skupiać na papierach wysokiej jakości, bo traktujemy to jako instrument płynnościowy a nie rodzaj bailoutu niektórych funduszy inwestycyjnych - zastrzega Paweł Borys. - Raczej będziemy się skupiali na dużych emitentach, którzy posiadają rating i dobrą wiarygodność kredytową- dodaje.

Borys nie wyklucza zmian w programie wsparcia firm. - Będziemy monitorowali program i patrzyli jak wygląda realne zapotrzebowanie w różnych segmentach rynku. Gdyby się okazało, że to finansowanie w jednym segmencie jest większe, a w drugim mniejsze, to będziemy występowali z wnioskiem do rządu o ewentualną realokację tych instrumentów. Jeśli chodzi o instrumenty dla dużych firm, to program daje tu dużą swobodę i mamy możliwość prostej realokacji - mówi Paweł Borys.

- Zakładamy, że kwota programu jest właściwie obliczona i dopasowana do potrzeb i te 100 mld zł jest w pełni adekwatne do potrzeb finansowych przedsiębiorstw z perspektywy najbliższych miesięcy, zwłaszcza w połączeniu z około 100 mld zł gwarancji kredytów na bazie gwarancji BGK. Mówimy więc o finansowaniu z PFR i z BGK na łącznie 200 mld zł - dodaje szef PFR.

Monika Krześniak-Sajewicz

Rodzaj wsparcia

Finansowanie

Dla kogo

Dla firm zatrudniających od 1 do 9 pracowników

Kwota wsparcia

Do maksymalnej kwoty 324 tys zł (średnio ok 70-90 tys. zł) na 3 lata

Zasięg terytorialny

Cała Polska

Co zyskujesz

Środki bezzwrotne do 75 proc. subwencji po 12 miesiącach pod warunkiem prowadzenia działalności i utrzymania poziomu zatrudnienia w ciągu 12 miesięcy.

• Dla przedsiębiorcy, którzy zatrudnia co najmniej 1 pracownika z wyłączeniem właściciela oraz nie więcej niż 9 pracowników, a jego roczny obrót lub suma bilansowa nie przekracza 2 mln euro;
• Dla przedsiębiorcy, którzy odnotowuje spadek obrotów gospodarczych (przychodów ze sprzedaży) o co najmniej 25 proc. w dowolnym miesiącu po 1 lutego 2020 r. w porównaniu do poprzedniego miesiąca lub analogicznego miesiąca ubiegłego roku w związku zakłóceniami w funkcjonowaniu gospodarki na skutek COVID-19 (spadek sprzedaży towarów lub usług w rozumieniu art. 15g ust. 9 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. poz. 374, 567 i 568);
• Wobec przedsiębiorstwa nie zostało otwarte postępowanie upadłościowe lub likwidacyjne albo nie zostało otwarte postępowanie restrukturyzacyjne.
• Beneficjent rzeczywisty korzystający ze wsparcia finansowego w ramach Programu posiada rezydencję podatkową na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej i rozliczał podatki za ostatnie 2 lata obrotowe (jeżeli dotyczy) na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Odejście od tej zasady możliwie jest wyłącznie w sytuacji zobowiązania Beneficjenta Programu do przeniesienia rezydencji podatkowej na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej w terminie do 9 miesięcy od udzielenia pożyczki.
• Przedsiębiorca prowadził działalność na dzień 31 grudnia 2019 r.
• Przedsiębiorca na dzień 31 grudnia 2020 r. lub na dzień udzielenia finansowania nie zalegał z płatnościami podatków i składek na ubezpieczenia społeczne, przy czym rozłożenie płatności na raty lub jej odroczenie nie jest uznawane za zaległość.

Instrumentem finansowym programu są subwencje zwrotne Polskiego Funduszu Rozwoju, przeznaczone na:

• pokrycie kosztów prowadzonej działalności gospodarczej, z wyłączeniem przeznaczenia środków na nabycie (przejęcie) w sposób bezpośredni lub pośredni innego przedsiębiorcy (zakaz akwizycji)
• dopuszczalna spłata kredytów: możliwość wykorzystania subwencji na przedterminową spłatę kredytów do maksymalnej wysokości 25% wartości pożyczki
• rozliczenia z podmiotami powiązanymi: zakaz przeznaczania środków z subwencji na płatności do właściciela, do osób lub podmiotów powiązanych z właścicielem przedsiębiorstwa
• zwrot: na warunkach określonych w Programie i umowie subwencji

Szczegółowe warunki wsparcia finansowego oraz zobowiązania beneficjenta programu określać będzie umowa subwencji.

Polski Fundusz Rozwoju stosować będzie możliwie uproszczoną procedurę przyznawania finansowania, a procedura przyznawania wsparcia finansowego będzie możliwie automatyczna i w szczególności realizowana za pośrednictwem kanałów elektronicznych (np. banków) z wykorzystaniem oświadczeń składanych przez Beneficjenta Programu.

Maksymalna kwota subwencji zwrotnej w ramach programu wsparcia finansowego Tarcza Finansowa PFR dla mikrofirm obliczana jest jako iloczyn liczby zatrudnionych oraz kwoty bazowej subwencji.

Bazowa kwota subwencji zwrotnej w przeliczeniu na zatrudnionego uzależniona jest od wielkości spadku przychodów mikroprzedsiębiorcy. Takie rozwiązanie ma na celu dopasowanie wielkości wsparcia finansowego do skali potencjalnej utraty dochodu w związku ze spadkiem przychodów na skutek COVID-19.

Biorąc pod uwagę średnie zatrudnienie w sektorze mikroprzedsiębiorstw na poziomie około 3 pracowników zakłada się, że średnia wysokość wsparcia

Otrzymana przez mikroprzedsiębiorcę pożyczka preferencyjna może być umorzona do wysokość 75 proc. na koniec 12 miesiąca kalendarzowego od dnia wypłaty pożyczki na następujących zasadach:

• 25 proc. wartości subwencji jest bezzwrotna pod warunkiem kontynuowania działalności w ciągu 12 miesięcy od jej udzielenia
• dodatkowe 50 proc. subwencji jest bezzwrotne w zależności od poziomu utrzymania średniego zatrudnienia w okresie 12 miesięcy. W przypadku zmniejszenia zatrudnienia procent zwrotu subwencji jest odpowiednio wyższy, co stanowi silny bodziec dla beneficjentów do utrzymywania miejsc pracy.

Szczegółowe zasady zwrotu określi umowa pomiędzy Polskim Funduszem Rozwoju a Ministerstwem Rozwoju.

Tarcza Finansowa PFR dla Mikrofirm zostanie uruchomiona w kwietniu br., i będzie obsługiwana w ramach bankowości elektronicznej przez wybrane banki, których lista będzie udostępniona na stronie www.pfr.pl.

Rodzaj wsparcia

Finansowanie

Dla kogo

Dla firm zatrudniających od 10 do 250 pracowników

Kwota wsparcia

Do 3,5 mln zł (średnio 1,9 mln zł) na 3 lata

Zasięg terytorialny

Cała Polska

Co zyskujesz

Środki bezzwrotne do 75 proc. subwencji po 12 miesiącach pod warunkiem prowadzenia działalności, utrzymania poziomu zatrudnienia w ciągu 12 miesięcy oraz zanotowania straty na sprzedaży. Dla kogo?

• Dla przedsiębiorcy, który zatrudnia od 10 do 249 pracowników, a jego roczny obrót nie przekracza 50 mln euro lub suma bilansowa nie przekracza 43 mln euro
• Dla przedsiębiorcy, którzy odnotowuje spadek obrotów gospodarczych (przychodów ze sprzedaży) o co najmniej 25 proc. w dowolnym miesiącu po 1 lutego 2020 r. w porównaniu do poprzedniego miesiąca lub analogicznego miesiąca ubiegłego roku w związku zakłóceniami w funkcjonowaniu gospodarki na skutek COVID-19 (spadek sprzedaży towarów lub usług w rozumieniu art. 15g ust. 9 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. poz. 374, 567 i 568);
• Wobec przedsiębiorstwa nie zostało otwarte postępowanie upadłościowe lub likwidacyjne albo nie zostało otwarte postępowanie restrukturyzacyjne.
• Beneficjent rzeczywisty korzystający z wsparcia finansowego w ramach Programu posiada rezydencję podatkową na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej i rozliczał podatki za ostatnie 2 lata obrotowe (jeżeli dotyczy) na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Odejście od tej zasady możliwie jest wyłącznie w sytuacji zobowiązania Beneficjenta Programu do przeniesienia rezydencji podatkowej na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej w terminie do 9 miesięcy od udzielenia pożyczki.
• Przedsiębiorca prowadził działalność na dzień 31 grudnia 2019 r.
• Przedsiębiorca na dzień 31 grudnia 2020 r. lub na dzień udzielenia finansowania nie zalegał z płatnościami podatków i składek na ubezpieczenia społeczne, przy czym rozłożenie płatności na raty lub jej odroczenie nie jest uznawane za zaległość.

Instrumentem finansowym programu są subwencje zwrotne Polskiego Funduszu Rozwoju, przeznaczone na:

• pokrycie kosztów prowadzonej działalności gospodarczej, z wyłączeniem przeznaczenia środków na nabycie (przejęcie) w sposób bezpośredni lub pośredni innego przedsiębiorcy (zakaz akwizycji)
• dopuszczalna spłata kredytów: możliwość wykorzystania subwencji na przedterminową spłatę kredytów do maksymalnej wysokości 25 proc. wartości pożyczki
• rozliczenia z podmiotami powiązanymi: zakaz przeznaczania środków z subwencji na płatności do właściciela, do osób lub podmiotów powiązanych z właścicielem przedsiębiorstwa
• zwrot: na warunkach określonych w programie i umowie subwencji

Szczegółowe warunki wsparcia finansowego oraz zobowiązania beneficjenta programu określać będzie umowa subwencji.

Polski Fundusz Rozwoju stosować będzie możliwie uproszczoną procedurę przyznawania finansowania, a procedura przyznawania wsparcia finansowego będzie możliwie automatyczna i w szczególności realizowana za pośrednictwem kanałów elektronicznych (np. banków) z wykorzystaniem oświadczeń składanych przez beneficjenta programu.

Maksymalna kwota subwencji zwrotnej w ramach Programu wsparcia finansowego Tarcza Finansowa PFR dla MŚP obliczana jest jako % wartości przychodów ze sprzedaży przedsiębiorcy za rok obrotowy 2019. Wysokość wsparcia wyrażona % przychodów ze sprzedaży zależy dodatkowo od skali spadku obrotów w związku z COVID-19.

Biorąc pod uwagę średnie przychody w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw na poziomie około 31,3 mln zł szacowana średnia wysokość wsparcia finansowego wyniesie około 1,9 mln zł dla jednego przedsiębiorstwa oraz maksymalnie do 3,5 mln zł.

Otrzymana przez przedsiębiorcę pożyczka preferencyjna może być umorzona do wysokości 75 proc. na koniec 12 miesiąca kalendarzowego od dnia wypłaty pożyczki na następujących zasadach:

• 25 proc. pod warunkiem kontynuacji działalności;
• 25 proc. w zależności od poniesionej przez przedsiębiorstwo straty na sprzedaży;
• Dodatkowo 25 proc. w zależności od utrzymania średniego zatrudnienia w okresie 12 miesięcy.

W przypadku zmniejszenia zatrudnienia procent zwrotu subwencji jest odpowiednio wyższy, co stanowi silny bodziec dla beneficjentów do utrzymywania miejsc pracy.

Szczegółowe zasady zwrotu określi umowa pomiędzy Polskim Funduszem Rozwoju a Ministerstwem Rozwoju.

Tarcza Finansowa PFR dla małych i średnich firm zostanie uruchomiona w kwietniu br., i będzie obsługiwana w ramach bankowości elektronicznej przez wybrane banki, których lista będzie udostępniona na stronie www.pfr.pl.

Rodzaj wsparcia

Finansowanie

Dla kogo

Dla firm zatrudniających od 250 pracowników

Kwota wsparcia

W zależności od formy finansowania

Zasięg terytorialny

Cała Polska

Co zyskujesz

Finansowanie udzielane przez PFR na bazie indywidualnej analizy finansowej. Opis dostępnych instrumentów oraz zasady przyznawania finansowania znajdziesz w opisie poniżej. 

• Dla przedsiębiorstw, w których zatrudnienie wynosi co najmniej 250 pracowników, obrót przekracza 50 mln euro lub suma bilansowa przekracza 43 mln euro.
• Dla przedsiębiorców, którzy:
  • odnotowują spadek obrotów gospodarczych (przychodów ze sprzedaży) o co najmniej 25 proc. w dowolnym miesiącu po 1 lutego 2020 r. w porównaniu do poprzedniego miesiąca lub analogicznego miesiąca ubiegłego roku w związku zakłóceniami w funkcjonowaniu gospodarki na skutek COVID-19 (spadek sprzedaży towarów lub usług w rozumieniu art. 15g ust. 9 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. poz. 374, 567 i 568);
  • utracili zdolność produkcji lub świadczenia usług albo odbioru produktów lub usług przez zamawiających w związku z brakiem dostępności komponentów lub zasobów w związku z COVID-19;
  • nie otrzymują płatności z tytułu sprzedaży na skutek COVID-19 w kwocie przekraczającej 25 proc. należności;
  • w związku z zakłóceniami w funkcjonowaniu rynku finansowego nie mają dostępu do rynku kapitałowego lub limitów kredytowych w związku z nowymi kontraktami;
  • są uczestnikami Programów Sektorowych.

• Wobec przedsiębiorstwa nie zostało otwarte postępowanie upadłościowe lub likwidacyjne albo nie zostało otwarte postępowanie restrukturyzacyjne.
• Beneficjent rzeczywisty korzystający z wsparcia finansowego w ramach Programu posiada rezydencję podatkową na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej i rozliczał podatki za ostatnie 2 lata obrotowe (jeżeli dotyczy) na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Odejście od tej zasady możliwie jest wyłącznie w sytuacji zobowiązania Beneficjenta Programu do przeniesienia rezydencji podatkowej na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej w terminie do 9 miesięcy od udzielenia pożyczki.
• Przedsiębiorca prowadził działalność na dzień 31 grudnia 2019 r.
• Przedsiębiorca na dzień 31 grudnia 2020 r. lub na dzień udzielenia finansowania nie zalegał z płatnościami podatków i składek na ubezpieczenia społeczne, przy czym rozłożenie płatności na raty lub jej odroczenie nie jest uznawane za zaległość.

Finansowanie Polskiego Funduszu Rozwoju dostępne dla dużych firm może mieć formę:

• Finansowanie płynnościowe w postaci pożyczek lub obligacji na okres 2 lat z opcją przedłużenia o rok o wartości nawet do 1 mld zł.
• Finansowanie preferencyjne w postaci pożyczek preferencyjnych na okres 3 lat częściowo bezzwrotnych i uzależnionych od straty finansowej oraz utrzymania zatrudnienia o wartości do 750 mln zł na podmiot.
• Finansowanie inwestycyjne w postaci obejmowanych instrumentów kapitałowych (udziałów lub akcji) na zasadach rynkowych lub w ramach pomocy publicznej o wartości do 1 mld zł na podmiot.

Szczegółowe warunki wsparcia finansowego oraz zobowiązania beneficjenta programu określać będzie umowa.

Beneficjent programu ma prawo przyznania mu wsparcia finansowego z Polskiego Funduszu Rozwoju na warunkach w nim określonych, pod warunkiem złożenia stosownego wniosku o udzielenie finansowania bezpośrednio do Polskiego Funduszu Rozwoju lub za pośrednictwem formularza aplikacyjnego.