Ancyparowicz: Inflacja przebije 3,5 proc., ale nie trzeba interweniować

Może się zdarzyć, że inflacja przebije 3,5 proc., ale z uwagi na charakter czynników, które podbijają CPI, nie będzie trzeba interweniować instrumentami monetarnymi - powiedziała we wtorek w telewizji Biznes24 członkini RPP Grażyna Ancyparowicz.

 - Musimy się liczyć, że przez jakiś okres inflacja może być bardzo wysoka, nie tylko bazowa (...). Mogą się zdarzyć miesiące, że inflacja przebije ten magiczny pułap 3,5 proc.

Nie widzę jednak możliwości interweniowania narzędziami polityki monetarnej, bo działają zupełnie inne czynniki kosztowe i związane z popytem, który tak czy inaczej będzie fluktuował i zmieniał swoją strukturę, więc czynniki monetarne niewiele mogą zdziałać - powiedziała Ancyparowicz.

Zdaniem ekonomistki, inflację podbijać będą w najbliższych miesiącach czynniki o charakterze podatkowym, administracyjnym oraz dostosowania cen usług związane z epidemią.

- Poza relatywnie niskimi cenami cen ropy naftowej nie ma żadnych czynników, które tłumiłyby inflację - dodała.

Najczęściej wykorzystywaną miarą inflacji jest zmiana wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych, tak zwanego wskaźnika CPI (Consumer Price Index). Jego popularność wynika przede wszystkim z tego, że dotyczy on cen towarów i usług konsumpcyjnych, a więc kategorii stanowiącej największą część PKB. Ponadto, jest on publikowany z dużą częstotliwością (zazwyczaj co miesiąc) i relatywnie szybko (w Polsce ok. 15 dni po zakończeniu każdego miesiąca).

W Polsce pomiarem wskaźnika inflacji zajmuje się Główny Urząd Statystyczny, który robi to w oparciu o wyniki badania cen towarów i usług konsumpcyjnych na rynku detalicznym oraz o wyniki badania budżetów gospodarstw domowych, dostarczającego danych o przeciętnych wydatkach na towary i usługi konsumpcyjne.

Aby policzyć ten wskaźnik, co miesiąc zbierane są ceny ok. 1400 towarów (takich jak pieczywo, mięso, owoce, gazety, środki do prania, meble, sprzęt komputerowy) i usług (internetowych, transportowych, turystycznych) z ok. 35 tysięcy punktów handlowych i usługowych. Lista tych towarów i usług jest corocznie weryfikowana, a jej zmiany odzwierciedlają zmiany w strukturze konsumpcji gospodarstw domowych.

Aby policzyć zmianę przeciętnego poziomu cen - oprócz znajomości cen poszczególnych kategorii towarów i usług - konieczna jest także znajomość udziału tych kategorii w wydatkach konsumentów. Zmiana cen produktów, które mają znaczny udział w wydatkach w większym stopniu wpływa na ogólny poziom cen, niż zmiana cen produktów o niskim udziale. Wspomniane udziały służą jako wagi przy wyliczaniu ogólnego poziomu cen.

Pomiaru zmian cen towarów i usług konsumpcyjnych w gospodarce dokonuje także bank centralny, który stosuje w tym celu tzw. inflację bazową. Jest ona tworzona poprzez wyłączenie cen określonych towarów i usług z koszyka.

Od 2009 r. NBP stosuje cztery miary inflacji bazowej:

- inflację po wyłączeniu cen administrowanych,

- inflację po wyłączeniu cen najbardziej zmiennych,

- inflację po wyłączeniu cen żywności i energii,

- 15% średnią obciętą.

Inflacja bazowa służy przede wszystkim do wyznaczania kierunku zmian cen towarów i usług konsumpcyjnych w średnim i długim terminie. Może służyć także jako podstawa oceny realizacji polityki pieniężnej banku centralnego w średnim okresie (uwzględniając w szczególności czynniki, na które bank centralny miał pośredni wpływ i te wynikające z przyjętych regulacji prawnych oraz wystąpienia różnego rodzaju szoków gospodarczych, szczególnie zewnętrznych).

Centralna ścieżka listopadowej projekcji NBP zakłada, że inflacja CPI w 2020 r. wyniesie 3,4 proc., w 2021 r. znajdzie się na poziomie 2,6 proc., a w 2022 r. wyniesie 2,7 proc. Centralna ścieżka projekcji zakłada dynamikę PKB w 2020 r. na poziomie -3,5 proc., w 2021 r. na poziomie 3,1 proc., a w 2022 r. na poziomie 5,7 proc