Jest decyzja ws. stóp procentowych. NBP boi się drugiej fali epidemii
Zgodnie z przewidywaniami Rada Polityki Pieniężnej na dzisiejszym posiedzeniu postanowiła utrzymać stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie - podał Narodowy Bank Polski w komunikacie. Zdaniem analityków Rada boi się wystąpienia drugiej fali epidemii COVID-19 i towarzyszącego jej wzrostu niepewności.
RPP już w tym roku trzykrotnie obniżała stopy procentowe: 17 marca, 8 kwietnia i 28 maja. Główna stopa referencyjna spadła do poziomu 0,1 proc. Na posiedzeniach w marcu, kwietniu i maju RPP obniżyła referencyjną stopę procentową łącznie o 140 pb., w krokach po 50, 50 i 40 pb., do 0,10 proc.
W czerwcu RPP pozostawiła stopy proc. na niezmienionym poziomie. Po żadnym z ww. posiedzeń nie odbyła się konferencja prasowa, ani w tradycyjnej formie, ani za pośrednictwem zdalnych środków komunikacji.
Zdaniem analityków DM PKO BP uwaga RPP obecnie skupi się na wynikach nowej projekcji NBP dla PKB i inflacji. Będzie to pierwsza od wybuchu pandemii wizja przyszłości zaprezentowana przez NBP.
Dzisiejszy komunikat powinien również pokazać, czy RPP zmieniła swój pogląd na złotego. W ostatnim czasie Rada wskazywała na to, że złoty powinien być jednak słabszy. Z drugiej strony słabszy złoty to oczywiście większa presja na wzrost cen, więc obecne poziomy złotego mogą być już akceptowalne dla polskich bankierów centralnych.
Rada postanowiła utrzymać stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie:
- stopa referencyjna 0,10% w skali rocznej;
- stopa lombardowa 0,50% w skali rocznej;
- stopa depozytowa 0,00% w skali rocznej;
- stopa redyskonta weksli 0,11% w skali rocznej;
- stopa dyskontowa weksli 0,12% w skali rocznej;
Po trzech tegorocznych obniżkach stóp, które sprowadziły stopę referencyjną do poziomu 0,1 proc., tym razem oczekiwania rynku koncentrują się wokół ewentualnych kolejnych niestandardowych instrumentów, które mogłaby wprowadzić Rada Polityki Pieniężnej. Jedną z rozpatrywanych możliwości jest forward guidance.
"Wprowadzenie do komunikatów RPP sformułowań, które odzwierciedlałyby aktualne podejście RPP do polityki monetarnej i pozwalały bardziej przewidywać, co może wydarzyć się w tej polityce w przyszłości, bardzo pomogłoby w przygotowaniu np. sektora bankowego na zmiany, ale z całą pewnością byłoby także istotną informacją dla szeroko rozumianych rynków finansowych.
Słowne zapewnienia prezesa co do ścieżki stóp procentowych, w przypadku braku forward guidance w komunikatach, są oczywiście zawsze +jakąś+ informacją, niemniej jednak są to zawsze słowa tylko samego prezesa, a nie Rady jako całości" - mówiła w rozmowie z PAP Biznes główna ekonomistka Banku Pocztowego Monika Kurtek.
Jednak dyskusje ekonomistów na temat ewentualnych dalszych posunięć RPP mają charakter nieco teoretyczny, bo Rada przestała komunikować się z rynkiem, poza oficjalnymi komunikatami po posiedzeniach.
PEŁNY KOMUNIKA NBP
NBP będzie nadal prowadził operacje zakupu skarbowych papierów wartościowych oraz dłużnych papierów wartościowych gwarantowanych przez Skarb Państwa na rynku wtórnym w ramach strukturalnych operacji otwartego rynku. Terminy oraz skala prowadzonych operacji będą uzależnione od warunków rynkowych.
NBP będzie także oferował kredyt wekslowy przeznaczony na refinansowanie kredytów udzielanych przedsiębiorcom przez banki.Napływające dane potwierdzają, że pandemia COVID-19 przyczyniła się do spadku aktywności gospodarczej na świecie, w tym recesji w gospodarkach będących głównymi partnerami handlowymi Polski.
Jednocześnie -wraz ze stopniowym łagodzeniem restrykcji związanych z pandemią-poprawiły się nastroje w wielu gospodarkach, czemu towarzyszyło ożywienie aktywności gospodarczej. Aktualne prognozy wskazują, że w II połowie br. nastąpi dalsza poprawa koniunktury w gospodarce światowej, choć poziom aktywności będzie niższy niż przed pandemią.
Utrzymuje się niepewność dotycząca tempa i trwałości poprawy koniunktury na świecie w kolejnych kwartałach.Dalszej poprawie światowej koniunktury sprzyjać będą podjęte działania fiskalne, a także towarzyszące im poluzowanie polityki pieniężnej, w tym poprzez obniżenie stóp procentowych oraz skup aktywów. Na światowych rynkach finansowych w ostatnich tygodniach nastąpiła pewna poprawa nastrojów.
Towarzyszył jej wzrost cen części surowców, które jednak pozostają wyraźnie niższe niż na początku roku. Wraz z obniżeniem aktywności gospodarczej oddziału jest to w kierunku utrzymywania się niskiej inflacji w wielu krajach, w tym u głównych partnerów handlowych Polski.
W Polsce napływające informacje sugerują stopniową poprawę nastrojów oraz ożywienie aktywności gospodarczej, która pozostaje jednak niższa niż przed pandemią. Towarzyszy temu dalszy, choć ograniczony spadek zatrudnienia i wyraźne obniżenie dynamiki wynagrodzeń w przedsiębiorstwach. Według wstępnego szacunku GUS inflacja w czerwcu wyniosła 3,3% r/r. Można oczekiwać, że w kolejnych miesiącach kontynuowane będzie ożywienie aktywności gospodarczej. Będzie temu sprzyjać poprawa koniunktury w otoczeniu polskiej gospodarki oraz działania ze strony polityki gospodarczej, w tym poluzowanie polityki pieniężnej NBP.
Jednocześnie skala oczekiwanego ożywienia aktywności może być ograniczana przez niepewność dotyczącą skutków pandemii, niższe dochody oraz słabsze niż w poprzednich latach nastroje podmiotów gospodarczych. Tempo ożywienia gospodarczego może być także ograniczane przez brak wyraźnego dostosowania kursu złotego do globalnego wstrząsu wywołanego pandemią oraz poluzowania polityki pieniężnej NBP. Rada zapoznała się z wynikami lipcowej projekcji inflacji i PKB przygotowanej przy założeniu niezmienionych stóp procentowych NBP. Lipcowa projekcja uwzględnia dane i informacje opublikowane do 30 czerwca br.
Zgodnie z lipcową projekcją z modelu NECMOD roczna dynamika cen znajdzie się z 50-procentowym prawdopodobieństwem w przedziale 2,9-3,6% w 2020 r. (wobec 3,1-4,2% w projekcji z marca 2020 r.), 0,3-2,2% w 2021 r. (wobec 1,7-3,6%) oraz 0,6-2,9% w 2022 r. (wobec 1,3-3,4%). Z kolei roczne tempo wzrostu PKB według tej projekcji znajdzie się z 50-procentowym prawdopodobieństwem w przedziale -7,2 --4,2% w 2020 r. (wobec 2,5-3,9% w projekcji z marca 2020r.), 2,1-6,6% w 2021 r. (wobec 2,1-3,9%) oraz 1,9-6,0% w 2022 r. (wobec 1,8-3,7%).
NBP będzie nadal prowadził operacje zakupu skarbowych papierów wartościowych i dłużnych papierów wartościowych gwarantowanych przez Skarb Państwa na rynku wtórnym w ramach strukturalnych operacji otwartego rynku. Celem tych operacji jest zmiana długoterminowej struktury płynności w sektorze bankowym, zapewnienie płynności rynku wtórnego skupowanych papierów wartościowych oraz wzmocnienie oddziaływania obniżenia stóp procentowych NBP na gospodarkę, tj. wzmocnienie mechanizmu transmisji monetarnej. Terminy oraz skala prowadzonych operacji będą uzależnione od warunków rynkowych. NBP będzie także nadal oferował kredyt wekslowy przeznaczony na refinansowanie kredytów udzielanych przedsiębiorcom przez banki. Poluzowanie polityki pieniężnej NBP łagodzi negatywne skutki pandemii, ograniczając skalę spadku aktywności gospodarczej oraz wspierając dochody gospodarstw domowych i firm.
W efekcie, przyczynia się do ograniczenia spadku zatrudnienia oraz pogorszenia sytuacji finansowej firm, oddziałując w kierunku szybszego ożywienia gospodarczego po zakończeniu pandemii. Działania NBP ograniczają ryzyko obniżenia się inflacji poniżej celu inflacyjnego NBP w średnim okresie oraz -poprzez pozytywny wpływ na sytuację finansową kredytobiorców -oddziałują w kierunku wzmocnienia stabilności systemu finansowego.
Rada przyjęła Raport o inflacji -lipiec2020.
Lipcowa projekcja NBP: silny spadek PKB w 2020 r., wyraźny wzrost aktywności w latach 2021-2022
Przewidywana w lipcowej projekcji NBP ścieżka inflacji w latach 2020-2022 została - w porównaniu z projekcją marcową - zrewidowana w dół. Zgodnie z projekcją - przygotowaną przy założeniu niezmienionych stóp procentowych NBP - inflacja znajdzie się z 50-procentowym prawdopodobieństwem w przedziale 2,9-3,6% w 2020 r. (wobec 3,1-4,2% w projekcji marcowej), 0,3-2,2% w 2021 r. (wobec 1,7-3,6%) oraz 0,6-2,9% w 2022 r. (1,3-3,4%).
Oznacza to, że zgodnie z projekcją inflacja znajdzie się w latach 2021-2022 poniżej celu inflacyjnego RPP. W związku z silnym negatywnym wpływem pandemii COVID-19 na aktywność gospodarczą w Polsce w projekcji lipcowej znacząco zrewidowano trajektorię tempa wzrostu PKB. Oczekiwane w projekcji tempo wzrostu PKB znajdzie się z 50-procentowym prawdopodobieństwem w przedziale -7,2 - -4,2% w 2020 r. (wobec 2,5-3,9%w projekcji marcowej), 2,1-6,6% w 2021 r. (2,1-3,9%) oraz 1,9-6,0% w 2022 r. (1,8-3,7%). Taka ścieżka dynamiki PKB w latach 2020-2022 sugeruje, że polska gospodarka powróci do stanu równowagi makroekonomicznej (pełnego wykorzystania mocy wytwórczych) w 2022 r.
Kontynuacja strukturalnych operacji otwartego rynku
Zgodnie z komunikatem NBP będzie kontynuował skup skarbowych papierów wartościowych i dłużnych papierów wartościowych gwarantowanych przez Skarb Państwa na rynku wtórnym w ramach strukturalnych operacji otwartego rynku (wartość dotychczas skupionych obligacji wyniosła 101,3 mld zł). Jest to zgodne z naszym scenariuszem, w którym prowadzone przez NBP operacje, zapewniające finansowanie rządowych programów "tarczy antykryzysowej" i "tarczy finansowej", będą stabilizować rentowności obligacji skarbowych w warunkach silnego wzrostu potrzeb pożyczkowych ze strony skarbu państwa, Polskiego Funduszu Rozwoju oraz Banku Gospodarstwa Krajowego. W konsekwencji, operacje te będą również czynnikiem stabilizującym kurs złotego, co jest zgodne z naszą prognozą spadku kursu EURPLN do poziomu 4,37 na koniec 2020 r.
Wyniki lipcowej projekcji NBP wsparciem dla naszej prognozy stóp procentowych
Lipcowa projekcja inflacji kreśli scenariusz wyraźnie głębszego od oczekiwań rynkowych i naszej prognozy spadku PKB w 2020 r. (ścieżka centralna wskazuje na spadek o 5,7%). Przypuszczamy, że główną przyczyną tak głębokiego spadku PKB w 2020 r. jest oczekiwane w projekcji NBP załamanie aktywności inwestycyjnej sektora publicznego i przedsiębiorstw w II kw. i II poł. 2020 r. Pełniejsza ocena struktury prognozowanego przez NBP wzrostu gospodarczego będzie możliwa po publikacji lipcowego Raportu o inflacji. Jednocześnie oczekiwana w projekcji ścieżka inflacji wskazuje, że w 2021 r. tempo wzrostu cen spadnie znacząco poniżej celu inflacyjnego RPP (2,5%) i utrzyma się wyraźnie poniżej tego celu w 2022 r. Uzasadnia to utrzymywanie łagodnej polityki pieniężnej przez dłuższy czas. Wyniki lipcowej projekcji inflacji stanowią zatem silne wsparcie dla naszej prognozy, zgodnie z którą pierwsza podwyżka stóp procentowych nastąpi w listopadzie 2022 r.
Niekonwencjonalne narzędzia polityki pieniężnej wciąż na stole
Powstaje pytanie, dlaczego mimo wyraźnie niższej od celu RPP inflacji oczekiwanej w latach 2021-2022 Rada nie zdecydowała się dziś na dalsze łagodzenie polityki pieniężnej z wykorzystaniem narzędzi niekonwencjonalnych. Pytanie to jest szczególnie zasadne w kontekście treści komunikatu po dzisiejszym posiedzeniu Rady, zgodnie z którym "działania NBP ograniczają ryzyko obniżenia się inflacji poniżej celu inflacyjnego NBP w średnim okresie".
Sugeruje to, że większość członków RPP nie utożsamia się z wynikami lipcowej projekcji, a przyczyną takiej sytuacji może być niepewność dotycząca skali presji inflacyjnej w dłuższej perspektywie. Alternatywnym wyjaśnieniem braku reakcji RPP na wyniki projekcji może być niechęć do dalszego niekonwencjonalnego łagodzenia polityki pieniężnej bez mocnych sygnałów napływających z realnej sfery gospodarki i potwierdzających załamanie aktywności inwestycyjnej firm. Mimo braku złagodzenia polityki pieniężnej przez RPP na dzisiejszym posiedzeniu podtrzymujemy nasz scenariusz, zgodnie z którym w najbliższych miesiącach RPP zdecyduje się na zastosowanie niekonwencjonalnych narzędzi polityki monetarnej.
Za najbardziej prawdopodobne uznajemy obecnie wprowadzenie przez RPP tzw. forward guidance we wrześniu br., a więc zapowiedzi utrzymywania stopy referencyjnej NBP na poziomie zbliżonym do zera przez dłuższy czas. W przypadku wystąpienia drugiej fali epidemii COVID-19 i towarzyszącego jej wzrostu niepewności oraz pogorszenia klimatu inwestycyjnego Rada może również zdecydować się na działania zmierzające do pobudzenia akcji kredytowej i popytu zbliżone do tych, które podejmowały w ostatnich latach banki centralne realizujące politykę pieniężną w warunkach zbliżonych do zera stóp procentowych.
Treść komunikatu po dzisiejszym posiedzeniu Rady oraz wyniki lipcowej projekcji inflacji są naszym zdaniem lekko negatywne dla kursu złotego.
Jakub Borowski
Główny Ekonomista
Credit Agricole Bank Polska S.A.