Pandemia mocno zachwieje kondycją naszych banków
Jak wskazuje NBP, pandemia SARS-CoV-2 to kolejny na przestrzeni ostatnich miesięcy cios dla sektora bankowego, po procesach o kredyty frankowe czy tzw. małym TSUE, regulującym zwroty prowizji za wcześniejszą spłatę kredytów konsumpcyjnych. Teraz nałożyły się na nie dodatkowe problemy - obniżki stóp procentowych, niska aktywność klientów i wzrost kosztów ryzyka, co z pewnością odbija się na kondycji finansowej sektora.
- Banki żyją z kontrolowanego ryzyka. Pandemia była takim czarnym łabędziem, który skokowo podniósł ryzyko kredytowe, co oznacza, że w bankach pojawiają się bardzo duże rezerwy na kredyty. Ten rok na pewno będzie trudniejszy, tworzenie rezerw oznacza ograniczenie środków pod nowe kredyty i wymaga zrównoważenia tych dwóch elementów - mówi agencji Newseria Biznes Mariola Szymańska-Koszczyc, prezes EFPA Polska - Fundacji na rzecz Standardów Doradztwa Finansowego, wiceprezes Warszawskiego Instytutu Bankowości.
Pandemia SARS-CoV-2 to kolejny na przestrzeni ostatnich miesięcy cios dla sektora bankowego, po procesach o kredyty frankowe czy tzw. małym TSUE, regulującym zwroty prowizji za wcześniejszą spłatę kredytów konsumpcyjnych. Teraz nałożyły się na nie dodatkowe problemy - obniżki stóp procentowych, niska aktywność klientów i wzrost kosztów ryzyka, co z pewnością odbija się na kondycji finansowej sektora.
- Z pewnością wyniki sektora bankowego na koniec tego roku będą słabsze od poprzedniego, ale za wcześnie jeszcze prognozować, o ile. Prognozy, które się pojawiają, mają duży rozstrzał, mówimy o kilku do nawet kilkudziesięciu miliardów złotych różnicy w wyniku netto sektora bankowego na koniec roku wobec poprzedniego. To są poważne różnice. Wszystko zależy od tego, jak szybko będziemy odmrażać gospodarkę i jak będzie wyglądała jesień - mówi Mariola Szymańska-Koszczyc.
Według NBP w nadchodzącym okresie trzeba spodziewać się znacznego spadku przeciętnej zyskowności sektora bankowego oraz wzrostu liczby i udziału w aktywach banków ponoszących straty. Wpłynie na to m.in. spadek marży odsetkowej (obniżenie stopy referencyjnej NBP (o 1,4 pkt proc.) spowoduje spadek marży odsetkowej netto rzędu 15-30 proc.), wzrost odpisów na oczekiwane straty kredytowe, spadek przychodów banków z prowizji i opłat wskutek mniejszego popytu na usługi bankowe oraz możliwy wzrost odpisów portfelowych na ryzyko związane z kredytami frankowymi.
Polskie banki mają tymczasem niewielki potencjał do głębszego obniżania kosztów.
- Polski sektor bankowy jest bardzo silny kapitałowo i to jest powszechna opinia wśród polskich i międzynarodowych instytucji. Polskie banki mają też mocną pozycję płynnościową, w związku z czym nie widzę dla nich fundamentalnych zagrożeń. Co nie zmienia faktu, że ten rok będzie dla nich bardzo trudny, podobnie jak i dla całego sektora finansowego - mówi prezes EFPA Polska.
Także Narodowy Bank Polski w "Raporcie o stabilności systemu finansowego. Wydanie specjalne: skutki pandemii COVID-19" wskazuje, że polski system finansowy wszedł w okres pandemii w dobrej kondycji, odporny na szoki i bez znaczących nierównowag. Siła i charakter szoku wywołanego pandemią sprawiły jednak, że ryzyko kredytowe znacznie wzrosło, a prawdopodobieństwo wystąpienia problemów z obsługą długu jest znaczne w większości kategorii kredytów.
Bank centralny wskazał, że jednocześnie z uwagi na spodziewane straty kredytowe pojawiło się też ryzyko nadmiernego ograniczenia dostępności kredytu w gospodarce, co będzie mieć na nią niekorzystny wpływ.
- Największym wyzwaniem będą odroczone konsekwencje lockdownu: potrzeby kredytowe klientów i wzrost ryzyka kredytowego - mówi Mariola Szymańska-Koszczyc.
- Dzisiejsza sytuacja postepidemiczna wymaga współpracy i ogromnej odpowiedzialności pomiędzy sektorem prywatnym a rządem i instytucjami publicznymi. Sektor finansowy dostarcza finansowanie dla gospodarki, przez co powinien być sektorem specjalnej troski, ważnym partnerem w znajdywaniu rozwiązań na optymalne wychodzenie z bardzo trudnej sytuacji, w której się znaleźliśmy.
Już w I kwartale tego roku banki zaostrzyły warunki udzielania kredytów we wszystkich segmentach rynku. W przypadku kredytów dla przedsiębiorstw skala tego zjawiska była największa od 2009 roku. Mimo że w nadchodzących miesiącach banki spodziewają się dużego spadku popytu na kredyty (zwłaszcza mieszkaniowe, konsumpcyjne i kredyty długoterminowe dla MŚP), to nadal zamierzają zaostrzać politykę kredytową. Jak wskazał bank centralny, skala tego zaostrzenia będzie znacząca, co może negatywnie odbić się na całej gospodarce ("Sytuacja na rynku kredytowym II kwartał 2020 r.").
- Dziś sektor bankowy jest tym, który, mimo że wychodzi proaktywnie i pomaga przedsiębiorcom z różnych branż, powinien sam zostać otoczony publiczną opieką jako część krwiobiegu gospodarki oraz jako źródło finansowania i wychodzenia z kryzysu wszystkich przedsiębiorstw w Polsce - wskazuje wiceprezes Warszawskiego Instytutu Bankowości.
Jak podkreśla, banki odegrały istotną rolę w transferowaniu rządowej pomocy z kolejnych tarcz antykryzysowych. Z kolei pod względem środowiska pracy bardzo dobrze poradziły sobie ze stress-testem, jakim okazała się pandemia SARS-CoV-2 i trzymiesięczny lockdown.
- Gdy spojrzymy na giełdę, ceny akcji banków mocno spadały, ale jeśli chodzi o ciągłość ich działania, ten egzamin zdały na piątkę. Nie było żadnych większych zawirowań związanych z serwisowaniem bieżących potrzeb klientów. Sektor bankowy jako mocno zinformatyzowany bardzo dobrze poradził sobie też z przejściem na pracę zdalną - mówi Mariola Szymańska-Koszczyc.
Prezes Fundacji EFPA Polska ocenia też, że pandemia dodatkowo napędzi w sektorze bankowym szersze wykorzystanie automatyzacji, procesów zdalnych i sztucznej inteligencji.
- Jednocześnie sektor finansowy jest jedną z najbardziej uregulowanych branż. Wchodząc w obszar, w którym ważną rolę odgrywają technologie takie jak sztuczna inteligencja, trzeba na nowo się temu przyjrzeć. W wielu obszarach te regulacje nie nadążają za rzeczywistością. Potrzebny jest okrągły stół, przy którym zostanie dokonany przegląd istniejących regulacji, oraz starania, żeby znaleźć równowagę pomiędzy oczekiwaniami klientów co do nowego modelu funkcjonowania instytucji finansowej a regulacyjnym zachowaniem bezpieczeństwa i stabilności sektora. Regulacje powinny przeciwdziałać i zabezpieczać, ale i ułatwiać zmianę modeli biznesowych tak, aby dostarczać usługę w takim formacie i jakości, jakich potrzebują klienci - mówi.
WIG-BANKI
- Otwarcie 12 332,89
- Max (czas) 12 435,21(18.11.2024 09:29)
- Min (czas) 12 215,71(18.11.2024 12:04)
- Wartość odniesienia 12 286,00
- Suma obrotów 83 846 263,26
- Liczba akt. instr. 13/13
- Waga akt. instr. % 100,00
- Poziom indeksu RZECZYWISTY
