RPP: Gorsza wizja gospodarki, wyższa inflacja
Rada Polityki Pieniężnej na jednodniowym posiedzeniu, nie zmieniła podstawowych stóp procentowych w Polsce. Podstawowa stopa procentowa Narodowego Banku Polskiego wynosi nadal 0,1 procent.
Rada postanowiła utrzymać stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie: stopa referencyjna 0,10 proc. w skali rocznej, stopa lombardowa 0,50 proc. w skali rocznej, stopa depozytowa 0,00 proc. w skali rocznej, stopa redyskonta weksli 0,11 proc. w skali rocznej, stopa dyskontowa weksli 0,12 proc. w skali rocznej.
Na trzech posiedzeniach między 17 marca a 28 maja 2020 r. RPP trzykrotnie obniżyła stopę referencyjną, łącznie o 140 pb., w krokach po 50, 50 i 40 pb., do poziomu 0,10 proc.
Po obradach RPP w dn. 6 listopada ponownie nie odbędzie się konferencja prasowa. Jest to siódme z rzędu decyzyjne posiedzenie RPP, po którym Rada nie będzie oficjalnie komunikować się z rynkiem ani w tradycyjnej formie, ani za pośrednictwem zdalnych środków komunikacji.
Według regulaminu RPP, w terminach określonych przez Radę jej przewodniczący albo prowadzący posiedzenie, przy udziale dwóch członków Rady, przekazuje środkom masowego przekazu komunikat o ustaleniach podjętych na jej posiedzeniu.
Ostatnia konferencja prasowa po posiedzeniu RPP miała miejsce 4 marca 2020 r. (247 dni temu, czyli 8 miesięcy i 2 dni).
NBP poinformował w czerwcu Ministerstwo Finansów, że w związku ze skróceniem posiedzeń decyzyjnych RPP do jednego dnia i ograniczeniem liczby posiedzeń Rady do jednego w miesiącu, ze względu na poświęcanie dużej ilości czasu na odbycie posiedzenia zrezygnowano z przeprowadzania konferencji prasowych bezpośrednio po decyzjach Rady. Informacje te MF zamieścił w odpowiedzi na interpelację poselską.
Do końca bieżącego roku RPP ma obradować, według aktualnego harmonogramu, jeden dzień w miesiącu na posiedzeniu decyzyjnym - kolejne zaplanowano na 2 grudnia.
NBP będzie nadal prowadził operacje zakupu skarbowych papierów wartościowych oraz dłużnych papierów wartościowych gwarantowanych przez Skarb Państwa na rynku wtórnym w ramach strukturalnych operacji otwartego rynku. Terminy oraz skala prowadzonych operacji będą uzależnione od warunków rynkowych. NBP będzie także oferował kredyt wekslowy przeznaczony na refinansowanie kredytów udzielanych przedsiębiorcom przez banki.
Napływające dane potwierdzają, że po silnym spadku globalnego PKB w II kw. br., w III kw. nastąpiło ożywienie aktywności gospodarczej. Poprawie koniunktury sprzyjało dokonane wcześniej poluzowanie restrykcji epidemicznych, podjęte działania fiskalne, a także towarzyszące im poluzowanie polityki pieniężnej, w tym obniżenie stóp procentowych oraz skup aktywów przez banki centralne. Mimo poprawy koniunktury, aktywność gospodarcza w większości krajów pozostała poniżej poziomu sprzed wybuchu pandemii.W ostatnim okresie odnotowano jednak silny wzrost liczby zakażeń COVID-19.
W efekcie wiele państw ponownie zaostrzyło restrykcje epidemiczne, jednocześnie wzrosła niepewność dotycząca dalszego przebiegu pandemii, a także perspektyw globalnej koniunktury.Wzrost liczby zakażeń przyczynił się także do pogorszenia nastrojów na międzynarodowych rynkach finansowych, co znalazło odzwierciedlenie między innymi w osłabieniu walut gospodarek wschodzących.
Ceny surowców na rynkach światowych pozostają wyraźnie niższe niż na początku bieżącego roku.
Wraz z obniżoną aktywnością gospodarczą oddziałuje to w kierunku utrzymywania się niskiej dynamiki cen w wielu krajach, w tym u głównych partnerów handlowych Polski.W Polsce napływające dane także potwierdzają, że w III kw. nastąpiło wyraźne ożywienie aktywności gospodarczej po silnym spadku PKB w II kw. Wskazują na to w szczególności dane o sprzedaży detalicznej i produkcji przemysłowej we wrześniu.
Towarzyszyła temu pewna poprawa sytuacji na rynku pracy, w tym wzrost dynamiki wynagrodzeń w sektorze przedsiębiorstw. Jednocześnie inflacja w październiku -według szybkiego szacunku GUS -obniżyła się do 3,0 proc. r/r (wobec 3,2 proc. r/r we wrześniu).
Silny wzrost liczby zakażeń COVID-19 w ostatnim czasie oraz zaostrzenie restrykcji epidemicznych przyczynią się do ponownego wyraźnego osłabienia koniunktury w IV kw. br. W szczególności negatywnie na krajową koniunkturę wpływać będzie obniżenie aktywności w sektorze usług, wprowadzone ograniczenia w handlu, zwiększona niepewność dotycząca dalszego przebiegu i skutków pandemii oraz pogorszenie nastrojów podmiotów gospodarczych. Krajowa aktywność gospodarcza może być także ograniczania przez pogorszenie koniunktury w otoczeniu polskiej gospodarki oraz brak wyraźnego i trwalszego dostosowania kursu złotego do globalnego wstrząsu wywołanego pandemią oraz poluzowania polityki pieniężnej NBP.
Spadek aktywności gospodarczej będzie natomiast ograniczany przez działania ze strony polityki gospodarczej, w tym dokonane poluzowanie polityki pieniężnej NBP. Rada zapoznała się z wynikami listopadowej projekcji inflacji i PKB z modelu NECMOD. Zgodnie z projekcją - przygotowaną przy założeniu niezmienionych stóp procentowych NBP oraz uwzględniającą dane dostępne do 4 listopada 2020 r. -roczna dynamika cen znajdzie się z 50-procentowym prawdopodobieństwem w przedziale 3,4-3,5 proc. w 2020 r. (wobec 2,9-3,6 proc. w projekcji z lipca 2020 r.), 1,8-3,2 proc. w 2021 r. (wobec 0,3-2,2 proc.) oraz 1,6-3,6 proc. w 2022 r. (wobec 0,6-2,9 proc).
Z kolei roczne tempo wzrostu PKB według tej projekcji znajdzie się z 50-procentowym prawdopodobieństwem w przedziale -4,1 --3,0 proc. w 2020 r. (wobec -7,2 --4,2 proc. w projekcji z lipca 2020 r.), 0,8-4,5 proc. w 2021 r. (wobec 2,1-6,6 proc.) oraz 3,8-7,8 proc. w 2022 r. (wobec 1,9-6,0 proc.).
NBP będzie nadal prowadził operacje zakupu skarbowych papierów wartościowych i dłużnych papierów wartościowych gwarantowanych przez Skarb Państwa na rynku wtórnym w ramach strukturalnych operacji otwartego rynku. Celem tych operacji jest zmiana długoterminowej struktury płynności w sektorze bankowym, zapewnienie płynności rynku wtórnego skupowanych papierów wartościowych oraz wzmocnienie oddziaływania obniżenia stóp procentowych NBP na gospodarkę, tj. wzmocnienie mechanizmu transmisji monetarnej. Terminy oraz skala prowadzonych operacji będą uzależnione od warunków rynkowych.
NBP będzie także nadal oferował kredyt wekslowy przeznaczony na refinansowanie kredytów udzielanych przedsiębiorcom przez banki.Polityka pieniężna NBP łagodzi negatywne skutki pandemii, wspiera aktywność gospodarczą oraz stabilizuje inflację na poziomie zgodnym ze średniookresowym celem inflacyjnym NBP. Poprzez pozytywny wpływ na sytuację finansową kredytobiorców oddziałuje także w kierunku wzmocnienia stabilności systemu finansowego.
Treść komunikatu po listopadowym posiedzeniu RPP oraz zarys najnowszej projekcji sprzyjają scenariuszowi stabilizacji stóp procentowych, przy czym istnieje prawdopodobieństwo dalszego luzowania innymi kanałami, np. poprzez skup aktywów lub instrumentami refinansowymi - uważają ekonomiści.
EKONOMIŚCI BANKU MILLENNIUM
"W naszej ocenie komunikat i zawarte w nim wyniki projekcji NBP wspierają oczekiwania stabilizacji stóp procentowych. Polityka pieniężna już w Polsce jest bardzo łagodna. Ewentualne wsparcie, w sytuacji, kiedy skutki ekonomiczne lockdownu będą głębsze niż obecnie szacowane, powinno się koncentrować na instrumentach niestandardowych, w tym modyfikacjach programu skupu aktywów. Obecnie nie jest on ograniczony co do kwoty i czasu trwania, więc ewentualne modyfikacje mogą dotyczyć skupowanych aktywów.
Do rozważenia są też instrumenty ukierunkowane na pobudzenie akcji kredytowej. Dostępny obecnie kredyt wekslowy jest bowiem narzędziem martwym, a jego upowszechnienie wymagałoby modyfikacji. Podtrzymujemy nasze zdanie, że dalsze obniżki stóp procentowych nie przyniosą pożądanego skutku w postaci wzrostu finansowania"
ADAM ANTONIAK, BANK PEKAO
"Cześć rynku spekulowała, że zmiana terminu posiedzenia RPP mogła być sygnałem gotowości do wprowadzenia zmian w polityce pieniężnej. Scenariusz ten nie zmaterializował się, a Rada najprawdopodobniej oceniła, że dalsze obniżki stóp procentowych będą mało skuteczne w stymulowaniu gospodarki. Głównym narzędziem RPP pozostają instrumenty niestandardowe (skup aktywów).
Biorąc pod uwagę nakreśloną ścieżkę inflacji na lata 2021-2022 (okolice celu) i wydźwięk komunikatu (po raz kolejny nie odbyła się konferencja prasowa) zakładamy, że do końca kadencji obecnej Rady stopy procentowe prawdopodobnie pozostaną bez zmian.
W komunikacie po posiedzeniu Rady stwierdzono, że +polityka pieniężna NBP łagodzi negatywne skutki pandemii, wspiera aktywność gospodarczą oraz stabilizuje inflację na poziomie zgodnym ze średniookresowym celem inflacyjnym NBP+. Fragment ten uległ dwóm modyfikacjom.
Po pierwsze Rada nie pisze już o +wspieraniu ożywienia+, ale wspieraniu aktywności gospodarczej, co wskazuje na zmianę w ocenie obecnych procesów gospodarczych (pogorszenie koniunktury) względem poprzedniego miesiąca (+ożywienie+). Po drugie, obecnie decydenci piszą o +stabilizacji inflacji+, gdyż nie obawiają się już jej spadku poniżej celu NBP. Nie zmienił się istotnie fragment nawiązujący do kursu walutowego. Ponadto bank centralny będzie kontynuował skup obligacji skarbowych oraz obligacji gwarantowanych przez Skarb Państwa oraz na rynku wtórnym. Nie pojawiła się sugestia o ewentualnym zintensyfikowaniu tych działań"
RAFAŁ BENECKI, ING
"Rewizje projekcji pokazują niższe tempo PKB w przyszłym roku przy znacznie wyższej inflacji. Korekta w górę ścieżki CPI mogła mieć jakiś wpływ na powstrzymanie Rady przed decyzją o dalszym obniżaniu stóp. Z drugiej strony Rada nie wykorzystała okazji, by poszukać alternatywnych rozwiązań wspierania gospodarki. Skup aktywów stabilizuje wprawdzie rynek obligacji przy zwiększonych potrzebach pożyczkowych, jednak kredyt wekslowy nie działa.
Naszym zdaniem dalsze poluzowanie jest kwestią czasu. Widzimy bardzo wysokie ryzyko narodowego lockdownu. Kolejne kroki RPP mogą przyjąć różne formy, dalszego skupu długu - program pozostaje otwarty, wzmocnienia instrumentów kreacji kredytu, ewentualnie symbolicznego cięcia stóp, jeżeli odbicie EUR/USD po wyborach w USA dalej będzie umacniać PLN.
Symboliczne cięcie stopy referencyjnej o 10 bps, pomimo ograniczonego bezpośredniego wpływu na gospodarkę (i 180 mld płynności zgromadzonej w bonach pieniężnych NBP), podkreśliłoby preferencję RPP na słabszego złotego jako instrument wspierający konkurencyjność eksportu.
Rada może także wzmocnić instrumenty mające na celu wsparcie akcji kredytowej. Te działania mogą przyjąć różną formę, np. modyfikacji kredytu wekslowego (obecnie jest martwy, pomogłoby wydłużenie terminu i niższe koszty), wprowadzenia operacji typu TLTRO (taki instrument był już rozważany przez rząd wiosną, część członków Rady zgłasza jednak zastrzeżenia zgodności z przepisami) lub jakaś forma refinansowania kredytów gwarantowanych przez państwo, które sektor bankowy mógłby udzielać przedsiębiorstwom. Celem byłoby pobudzenie akcji kredytowej i inwestycji przedsiębiorstw po zniesieniu lockdownu"
"Krajowa aktywność gospodarcza może być także ograniczana przez pogorszenie koniunktury w otoczeniu polskiej gospodarki oraz brak wyraźnego i trwalszego dostosowania kursu złotego do globalnego wstrząsu wywołanego pandemią oraz poluzowania polityki pieniężnej NBP" - napisano w komunikacie.