Towarowa Giełda Energii na wysokich obrotach

TGE podała, że całkowity wolumen wszystkich transakcji zawartych w lipcu wyniósł 15 917 398 MWh. W porównaniu do czerwca wzrost wyniósł ponad 124 proc.

"Na rynku terminowym w lipcu odnotowano wolumen obrotu na poziomie 15 418 773 MWh. W porównaniu do analogicznego okresu w roku ubiegłym, obroty gazem na RTT wzrosły ponad 3-krotnie, natomiast w odniesieniu do czerwca br. wzrosły o 140,82 proc." - dodano.

Na rynku spot obroty paliwem osiągnęły wartość 498 625 MWh, wzrost o ponad 240 proc. w skali roku. Towarowa Giełda Energii S.A. (TGE) powstała pod koniec 1999 roku. Jest jedyną licencjonowaną giełdą energii w Polsce. Od lutego 2012 r. TGE jest własnością Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie.

_ _ _ _

Komitet Sterujący Multi-Regional Coupling potwierdził w lipcu br. pełne członkostwo TGE w rynku MRC.

TGE podpisała Umowę Akcesyjną do umowy Multi-Regional Market Coupling Day Ahead Operations Agreement (DAOA) - Umowy Operacyjnej Rynku Dnia Następnego, która zapewnia współpracę 10 giełd energii i 21 operatorów systemów przesyłowych oraz jest warunkiem niezbędnym dla uczestnictwa TGE w budowie rynku europejskiego w modelu opracowanym w Projekcie Price Coupling of Regions (PCR)

Status członka rynku MRC i udział w Projekcie PCR, to dla TGE możliwość aktywnego i pełnowymiarowego uczestnictwa w projektach rynków regionalnych oraz implementacji unijnych mechanizmów rynku energii elektrycznej we współpracy z giełdami Europy Zachodniej

Multi-Regional Coupling (MRC) to paneuropejski projekt integracji rynków spot energii elektrycznej w Europie funkcjonujący na obszarze o zapotrzebowaniu na energię elektryczną wynoszącym obecnie ok. 2800 TWh, co stanowi 85% wielkości europejskiej. Dzienny obrót energią wynosi ok. 4 TWh o wartości ok. 150 mln Euro.

Obecnie działają dwa obszary rynkowe w modelu Price Coupling of Regions - rynek MRC, obejmujący praktycznie całą Unię Europejską, z wyjątkiem Europy Centralno-Wschodniej i Południowo-Wschodniej, oraz rynek czterech krajów określany jako 4MMC (Czechy, Słowacja, Węgry, Rumunia). Oba obszary stosują bardzo podobne rozwiązania technicznie, które docelowo mają się połączyć, po zrealizowaniu Projektu Rynku CEE.

"Nasze działania w zakresie aktywnego udziału w wewnętrznym europejskim rynku energii wynikają ze strategii rozwoju TGE jako wiarygodnej i profesjonalnej giełdy towarowej w Polsce oraz zapewnienia możliwości skutecznego działania TGE jako giełdy energii na rynku europejskim. Po wejściu w życie tzw. Kodeksu Sieciowego - Rozporządzenia CACM w dniu 14 sierpnia br. będziemy działać w warunkach konkurencji między giełdami. Naszym celem jest powołanie TGE przez regulatora do pełnienia funkcji krajowego Nominowanego Operatora Rynku Energii Elektrycznej - NEMO" - powiedział Ireneusz Łazor, Prezes Zarządu TGE.

Rynek Multi-Regional Coupling realizuje wymagania Komisji Europejskiej i Regulatorów UE, a stosowany model działania rynku jest traktowany jako wzorcowy dla europejskiego Rynku Dnia Następnego. W związku z tym, Komisja Europejska przewiduje, że wszyscy europejscy Operatorzy Sieci i Giełdy Energii docelowo przyłączą się do rynku MRC i będą prowadzić wspólnie trans-graniczny obrót energią elektryczną, podpisując stosowne umowy członkowskie i operacyjne.

MRC polega na wdrożeniu mechanizmu market coupling dla transgranicznych rynków dnia następnego, przy współpracy giełd energii i operatorów systemu przesyłowego. W mechanizmie łączenia rynków - obszarów działania giełd, wykorzystywany jest wspólny algorytm kalkulacji cen energii elektrycznej przy jednoczesnej alokacji mocy przesyłowych.

Podpisanie umowy akcesyjnej Day-Ahead Operations Agreement przez TGE i zaakceptowanie przystąpienia przez Komitet Sterujący MRC to dla TGE formalny krok potwierdzający pełne członkostwo w rynku MRC, którego Giełda jest fizycznym uczestnikiem od lutego 2014 r. tj. od dnia jego powołania. Wynika to również z faktu prowadzenia Rynku Dnia Następnego w modelu PCR MC we współpracy z giełdą Nord Pool Spot na połączeniu kablowym SwePol Link ze Szwecją od 15 grudnia 2010 r.

Członkostwo w rynku MRC zapewnia TGE bezpośredni udział w zarządzaniu rozwojem oraz procesami i procedurami działania rynku w modelu PCR poprzez udział przedstawicieli w pracach Komitetu Sterującego i Grup Roboczych.

TGE, w uzgodnieniu oraz przy wsparciu ze strony Urzędu Regulacji Energetyki i PSE, podjęła decyzję o złożeniu deklaracji pełnego członkostwa w Projekcie PCR. Proces ten jest obecnie w toku. TGE, po podpisaniu niezbędnych umów, uzyska do końca br. pełny dostęp do aktywów, materiałów i dokumentacji będących wspólną własnością intelektualną stron Projektu PCR. Przy czym o skorzystaniu z uprawnień w zakresie pełnego członkostwa TGE w projekcie PCR oraz w rynku MRC, poprzez uzyskanie statusu giełdy-koordynatora procesów rynkowych i rezygnacji z usług innych giełd, wymaga jeszcze spełnienia konkretnych warunków technicznych. Proces ten zostanie sfinalizowany w drugiej połowie 2016 r.

Ponadto TGE wspólnie z PSE, LitGrid i Nord Pool Spot pracują obecnie nad uruchomieniem Rynku Dnia Następnego na połączeniu z Litwą, które jest przewidywane do uruchomienia w styczniu 2016 r. TGE uczestniczy również w procesie budowy rynku w modelu PCR na obszarze regionu Europy Centralno-Wschodniej (CEE), przewidywanego do uruchomienia na przełomie 2017 i 2018 roku.

Market Coupling to określenie mechanizmu rynkowego, który przy okazji wyznaczania wartości energii elektrycznej w różnych, objętych nim obszarach europejskiego rynku, jednocześnie dokonuje alokacji mocy przesyłowych na granicach stref cenowych (krajowych rynków energetycznych) w drodze aukcji typu implicit, w sposób prowadzący do maksymalizacji efektu ekonomicznego. Mechanizm market coupling pozwala uniknąć rozdziału pomiędzy obrotu mocami przesyłowymi a samą energią elektryczną, ograniczając tym samym ryzyko związane z istnieniem dwóch oddzielnych procesów biznesowych dotyczących mocy i energii. Powinno to wyeliminować sytuacje, gdy moce przesyłowe pozostają niewykorzystane pomimo istnienia różnic cenowych pomiędzy danymi dwoma rynkami.

Multi-Regional Coupling (MRC) to paneuropejski projekt zmierzający do integracji rynków energii elektrycznej w Europie. MRC polega na wdrożeniu mechanizmu market coupling dla transgranicznych rynków dnia następnego, przy współpracy giełd energii i operatorów systemu przesyłowego. Scalenie rynku hurtowego w całej Europie w oparciu o mechanizm market coupling, który podniesie efektywność alokacji mocy przesyłowych w połączeniach międzysystemowych uczestniczących krajów, z korzyścią dla wszystkich europejskich odbiorców energii elektrycznej .

W październiku 2013 r. 17 firm podpisało umowy stanowiące ramy prawne współpracy i w efekcie w dniu 4 lutego uruchomiony został Rynek Dnia Następnego dla regionu Europy Północno- Zachodniej - NWE w modelu PCR Market Coupling.

W dniu 13 maja 2014 r. do rynku NWE przyłączony został rynek SWE i powołany został wspólny rynek Multi-Regional Coupling (MRC) na obszarze o zapotrzebowaniu na energię elektryczną wynoszącym 2400 TWh. Uczestnicy rynku MRC przygotowali umowę Day-Ahead Operational Agreement (DAOA), w której określone zostały prawa i obowiązki stron. Obecnie, po przyłączeniu Włoch i Słowenii w dniu 15 lutego 2015 r. umowa DAOA zapewnia współpracę 10 giełd energii oraz 21 operatorami systemów przesyłowych. TGE S.A. jest kolejnym uczestnikiem tego gremium.