Podatek od pożyczki prywatnej: kto i kiedy płaci, ile wynosi?

Artykuł sponsorowany przez Vivus.pl

Pożyczka prywatna to pożyczka zaciągana przez osobę fizyczną. Pożyczkodawcą może być inna osoba fizyczna, np. ktoś z rodziny lub znajomych, może nim być również firma lub organizacja. Na pewno jednak nie ma tu pośredników. Kształt umowy pożyczki prywatnej, zasady i termin spłaty ustalane są pomiędzy stronami. Najczęściej pożyczka prywatna kojarzy nam się z pożyczaniem gotówki od rodziny i znajomych. Jednak istnieje również coraz więcej portali zrzeszających osoby prywatne, inwestorów dysponujących kapitałem. Trzeba się przygotować na to, że może być wymagane zaświadczenie o dochodach lub zabezpieczenie pożyczki w postaci weksla, samochodu czy nieruchomości.

Każda umowa, której przedmiotem jest pożyczka, powinna być zawierana na piśmie. Dzięki temu jest ona zabezpieczona prawnie (mają zastosowanie przepisy Kodeksu Cywilnego), a przedmiot i dokładne warunki umowy są znane obydwu stronom w momencie jej podpisywania.

W przypadku umowy pożyczki prywatnej jest to wskazane szczególnie, kiedy pożyczamy większą kwotę (powyżej 1000 zł)  od niespokrewnionych z nami osób. Powinniśmy w niej zawrzeć m.in. informacje dotyczące kwoty i warunków spłaty oraz dane pożyczkodawcy i pożyczkobiorcy wraz z datą zawarcia umowy i czytelnymi podpisami obydwu stron, które w przypadku jakichkolwiek problemów lub wątpliwości, pomogą rozstrzygnąć spór między pożyczkodawcą i pożyczkobiorcą.

To, że umowy pożyczki podlegają opodatkowaniu wynika z artykułu pierwszego Ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych. Opodatkowaniu nie podlega jednak pożyczka w instytucji pozabankowej, np. w vivus.pl.

Obowiązek zapłaty podatku od pożyczki prywatnej leży po stronie pożyczkobiorcy. To on jest zobowiązany do zapłaty określonej kwoty, jeśli obowiązek podatkowy istnieje.

W jego gestii jest również złożenie deklaracji PCC-3 do odpowiedniego organu podatkowego oraz obowiązek udokumentowania (potwierdzenia wpływu na konto środków) otrzymania pożyczki.

Wysokość podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) dla umów pożyczek prywatnych zmieniła się wraz z wejściem w życie ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. Zgodnie z tą zmianą, stawka PCC została obniżona z 2% do 0,5% kwoty pożyczki.

Oznacza to, że wysokość podatku od pożyczki prywatnej w przypadku transakcji zawartych po 1 lipca 2019 wynosi 0,5% kwoty pożyczki (dla zawartych przed 1 lipca 2019 kwota podatku wynosi 2%).

Warto zaznaczyć, że po zmianach stawka ta jest niezmienna niezależnie od rodzaju podmiotów będących stronami zawieranej umowy pożyczkowej.

Deklarację PCC-3 należy złożyć w terminie 14 dni od dokonania czynności - w tym wypadku zaciągnięcia pożyczki.

Po zmianach wprowadzonych 1 lipca 2019 istnieje również możliwość złożenia zbiorczej deklaracji PCC-4 dla podatników, którzy dokonali minimum 3 czynności cywilnoprawnych w miesiącu. Jest jednak pewien warunek - czynności te powinny nastąpić po sobie w terminie do 14 dni.

Na złożenie zbiorczej deklaracji PCC-4 podatnik ma czas do 7. dnia następnego miesiąca.

Deklarację można złożyć osobiście, elektronicznie na stronie Ministerstwa Finansów, może też przesłać ją listem poleconym.

W przypadku pożyczki prywatnej to, czy od pożyczki będziemy odprowadzać podatek, zależy od tego, z kim dokładnie zawieramy umowę o pożyczkę i na jaką kwotę jest zaciągane zobowiązanie.

Pożyczka prywatna od rodziny będzie  zwolniona z podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC)  jeśli spełnione zostaną dwa warunki:

• pożyczkodawca należy do I grupy podatkowej: małżonek, wstępni (rodzice, dziadkowie, pradziadkowie), zstępni (dzieci, wnukowie, prawnukowie), pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo, ojczym, macocha, teściowie;
• kwota pożyczki od pożyczkodawcy nie przekracza 10434 zł w okresie 5 lat.

Jeśli chcemy pożyczyć od jednej z powyższych osób (z wyjątkiem teściów, synowej i zięcia) kwotę wyższą niż 10434 zł jesteśmy zobowiązani do złożenia deklaracji PCC-3 do odpowiedniego organu podatkowego, w określonym terminie - wtedy również nie zapłacimy podatku od pożyczki. Jeśli pożyczymy kwotę wyższą niż 10434zł od teściów, synowej lub zięcia - musimy zapłacić podatek tak, jak w przypadków pożyczki od dalszych krewnych i znajomych.

Nieco inaczej wygląda kwestia pożyczek prywatnych od osób, z którymi nie jesteśmy spokrewnieni. Pożyczki te również mogą podlegać zwolnieniu z podatku, ale tylko pod pewnymi, określonymi w ustawie, warunkami. I tak zwolnione mogą być:

• pożyczki, których kwota nie przekracza 1000 zł,
• pożyczki udzielone przez przedsiębiorców, którzy nie mają siedziby na terenie Polski, ale prowadzą działalność w zakresie kredytowania lub udzielania pożyczek,
• pożyczki pochodzą z kas lub funduszów zakładowych i pokrewnych,
• pożyczki z funduszów celowych utworzonych w drodze ustawy,
• pożyczki, które są udzielane przez wspólnika lub akcjonariusza w spółce kapitałowej.

Pożyczkę prywatną, która podlega opodatkowaniu, należy bezwzględnie zadeklarować w urzędzie skarbowym. Jeśli urząd dowie się, że pożyczka prywatna została zaciągnięta, a deklaracja nie została złożona i należny podatek nie został uiszczony (2% kwoty pożyczki dla transakcji zawartych przed 1 lipca 2019 lub 0,5% kwoty pożyczki dla transakcji po 1 lipca 2019) to w pewnych okolicznościach może nas ukarać tzw. sankcyjną stawką podatku w wysokości 20% zaciągniętego zobowiązania.

Pożyczki prywatne, szczególnie te zawierane z osobami niespokrewnionymi, będą miały określone oprocentowanie oraz szczegółowe warunki spłaty (również klauzule mówiące o karach za brak terminowej spłaty). Jako że warunki takich umów regulowane są przez osoby udzielające pożyczki, a sama pożyczka podlega kodeksowi cywilnemu (czyli żaden organ państwowy nie kontroluje z urzędu takich transakcji) należy pamiętać, że udzielanie tego typu pożyczek od prywatnych inwestorów wiąże się z ryzykiem i może być źródłem nadużyć.

Alternatywą dla pożyczek prywatnych mogą być pożyczki pozabankowe, udzielane przez bezpieczne i sprawdzone firmy pożyczkowe, takie jak vivus.pl, Warto wybierać te firmy, które od wielu lat funkcjonują na rynku polskim, cieszą się zaufaniem klientów, należą do Polskiego Związku Instytucji Pożyczkowych, co dodatkowo podkreśla bezpieczeństwo, etykę działania i solidność usług, z których korzystają klienci.

Artykuł sponsorowany przez Vivus.pl

Pożyczkodawcą jest Soonly Finance sp. z o.o. Przyznanie pożyczki zależy od wyniku oceny zdolności kredytowej wnioskodawcy.
Reprezentatywny przykład dla pierwszej pożyczki udzielanej za pośrednictwem strony internetowej www.vivus.pl, www.vivus.pl/61, aplikacji mobilnej Vivus.pl lub przez telefon: Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania (RRSO) to 0% przy założeniach: całkowita kwota pożyczki 1000 zł; całkowita kwota do zapłaty 1000 zł; oprocentowanie stałe w skali roku 0%; całkowity koszt pożyczki 0 zł; umowa na 61 dni. Stan na 01.07.2022 r."
Reprezentatywny przykład dla kolejnej pożyczki udzielanej za pośrednictwem strony internetowej www.vivus.pl, aplikacji mobilnej Vivus.pl lub przez telefon: Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania (RRSO) to 319,14% przy założeniach: całkowita kwota pożyczki 5900 zł; całkowita kwota do zapłaty 6637,50 zł; oprocentowanie stałe w skali roku 20,5%; całkowity koszt pożyczki 737,50 zł (prowizja 638,09 zł, odsetki 99,41 zł); umowa na 30 dni. Stan na 17.12.2022 r.
Maksymalna wysokość pierwszej pożyczki przez internet lub telefon to 3000 zł, maksymalna wysokość kolejnej pożyczki przez internet lub telefon to 7500 zł. Jednorazowa opłata rejestracyjna, która jest niezwłocznie zwracana wnioskodawcy, wynosi 1 grosz (gdy Klient dokonuje opłaty rejestracyjnej na jeden z rachunków bankowych, w którym Spółka posiada swoje konto) lub 1 złoty (gdy Klient korzysta z systemu Blue Media).