Brak regulacji przyczyną dyskryminacji
Luka prawna w przepisach nowego systemu emerytalno-rentowego jest krzywdząca dla osób, które prowadziły działalność gospodarczą przed 15 listopada 1991 r. - uznał rzecznik praw obywatelskich.
Chodzi o ustawę z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2004 r. nr 39, poz. 353 z późn. zm.). Nie uregulowano w niej kwestii zaliczenia do stażu emerytalnego okresów zwolnienia z opłacania składek w czasie prowadzenia działalności gospodarczej po 15 listopada 1991 r. Artykuł 6 tej ustawy pozwala zaliczyć do stażu emerytalnego (jako okresy składkowe) tylko okresy zwolnienia od opłacania składek w ramach podlegania ubezpieczeniu osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą przed tą datą.
Powodem wystąpienia rzecznika do Ministerstwa Polityki Społecznej była skarga osoby prowadzącej własną firmę w latach 1990-1993. Skarżący podlegał wówczas ubezpieczeniu społecznemu na podstawie ustawy z dnia 18 grudnia 1976 r. o ubezpieczeniu społecznym osób prowadzących działalność gospodarczą oraz ich rodzin (Dz.U. z 1989 r. nr 46, poz. 250 z późn. zm.).
Zgodnie z przepisami tej ustawy zwolnienie z opłacania składek następowało za czas pobierania zasiłku chorobowego lub macierzyńskiego, świadczenia rehabilitacyjnego albo odbywania służby wojskowej. ZUS uznawał, że jeżeli czas pobierania tych świadczeń przypadał co najmniej w dwóch kolejnych miesiącach, zwolnienie przysługiwało za pełne miesiące, w których okresy zasiłkowe itp. trwały co najmniej 15 dni.
Do okresów uprawniających do emerytury ZUS zaliczył skarżącemu tylko te okresy zwolnienia z opłacania składek na ubezpieczenie społeczne, w których pobierał zasiłek chorobowy, nie zaliczył natomiast pozostałej części każdego z miesięcy, w których pobierał zasiłek. W rezultacie zabrakło mu dwóch tygodni do wymaganego stażu ubezpieczeniowego niezbędnego do otrzymania świadczenia przedemerytalnego i ZUS świadczenia mu nie przyznał.
Zdaniem rzecznika, przypadające przed 1 stycznia 1999 r. (wówczas przestała obowiązywać ustawa z 1976 r.) okresy zwolnienia z opłacania składek powinny być w nowym systemie emerytalno-rentowym traktowane jako okresy nieskładkowe.
Marzena Jurczewska