Ile wynosi zasiłek przedemerytalny? Takie są warunki przyznania
Zasiłek przedemerytalny to forma wsparcia, która wypłacana jest w szczególnych warunkach przed przejściem na emeryturę. Główne założenie programu jest takie, aby wesprzeć osoby, którym z racji wieku trudno znaleźć pracę. Zasiłek przedemerytalny pełni więc funkcję "poduszki finansowej". Nie każdy jednak może na taką liczyć. Ile wynosi zasiłek przedemerytalny oraz jakie są warunki jego przyznania?
Wysokość zasiłku przedemerytalnego reguluje Ustawa z 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych. Co istotne z punktu widzenia świadczeniobiorcy nie jest stała. Podlega bowiem corocznej waloryzacji. Ile wynosi zasiłek przedemerytalny? W 2024 roku dokładnie od 1 marca, osoby pobierające ten zasiłek, otrzymują 1794,70 zł brutto. Kwota świadczenia przedemerytalnego netto wynosi 1417,90 zł.
Ile wyniesie zasiłek przedemerytalny w 2025 roku? Tego dowiemy się w marcu, kiedy wejdzie w życie waloryzacja. Nie należy jednak spodziewać się skokowych wzrostów, ponieważ już wiadomo, że waloryzacja emerytur w 2025 roku będzie najniższa od lat. Co jeszcze istotne, zasiłek przedemerytalny może zostać obniżony. Tak jest w sytuacji, kiedy wnioskodawca osiąga dodatkowe dochody. Te muszą być zgłaszane do ZUS-u w ciągu 14 dni od ich uzyskania.
Zasiłek przedemerytalny jest przyznawany po spełnieniu szeregu wymagań. Pierwsza część to warunki, które są wspólne dla wszystkich osób ubiegających się o świadczenie przedemerytalne. Kto może otrzymać zasiłek przedemerytalny? Po pierwsze trzeba przez okres co najmniej 180 dni pobierać zasiłek dla bezrobotnych. Okres ten potwierdzi urząd pracy odpowiednim zaświadczeniem. Po drugie należy być nadal zarejestrowany jako osoba bezrobotna. Kolejny warunek przyznania zasiłku przedemerytalnego mówi o tym, że w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiliśmy bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.
Warunki przyznania zasiłku emerytalnego to także obowiązek złożenia odpowiedniego wniosku. Ten należy złożyć w ciągu 30 dni od dnia wydania przez urząd pracy dokumentu potwierdzającego, że przez 180 dni pobieraliśmy zasiłek dla bezrobotnych. Jeśli w czasie jego pobierania byliśmy zatrudnieni w ramach prac interwencyjnych, robót publicznych albo innej pracy zarobkowej, a wykonywanie tych prac zakończyło się po 180 dniach pobierania zasiłku, wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego należy złożyć w ciągu 30 dni od dnia ustania tego zatrudnienia.
Druga część warunków dla zasiłku emerytalnego związana jest z indywidualnymi wymaganiami. Żeby otrzymać prawo do świadczenia przedemerytalnego, należy obok wyżej wymienionych jednocześnie spełnić warunki, które są uzależnione od przyczyn rozwiązania stosunku pracy, wieku oraz stażu pracy. O zasiłek może starać się osoba, która ma co najmniej 56 lat (kobiety) lub co najmniej 61 lat (mężczyźni). Świadczeniobiorca musi posiadać także staż pracowniczy wynoszący min. 20 lat (kobiety) lub min. 25 lat (mężczyźni).
Zasiłek przedemerytalny przysługuje także osobom, którym rozwiązano umowy o pracę z przyczyn od nich niezależnych. Tu również mowa o kilku scenariuszach. Pierwszy to rozwiązanie umowy z powodu pracodawcy niewypłacalnego lub zakładu, który podlega likwidacji. Aby otrzymać zasiłek przedemerytalny w tej sytuacji, oprócz powyższych warunków, należy pracować w takim zakładzie przez co najmniej 6 miesięcy. Inna grupa uprawnionych do zasiłku przedemerytalnego to osoby, których dotknęły zwolnienia grupowe.
Zasiłek przedemerytalny przysługuje także osobom, których dotknęły likwidacja stanowiska pracy, rozwiązanie stosunku pracy z powodu śmierci pracodawcy i przejście zakładu na innego pracodawcę. Zasiłek mogą otrzymać także osoby, które rozwiązały umowę ze względu na tak zwane ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków przez pracodawcę. Co jednak istotne, prawo do świadczenia zostanie przyznane, o ile na świadectwie pracy pojawi się informacja o rozwiązaniu stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, a nie pracownika.
Rozwiązanie stosunku pracy może nastąpić w drodze wypowiedzenia, jak i porozumienia stron. Co jeszcze ważne, ZUS bierze pod uwagę różne przepisy, na przykład Kartę Nauczyciela. Jeżeli pracodawca nie podał przyczyny i podstawy prawnej rozwiązania stosunku pracy, wtedy rozpatrując wniosek o świadczenie przedemerytalne, ZUS przeprowadzi postępowanie wyjaśniające, aby ustalić te okoliczności.
Świadczenie przedemerytalne mogą otrzymać również osoby, którym prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy wygasło. Jak dostać zasiłek przedemerytalny w takiej sytuacji? Przede wszystkim należy zarejestrować się w urzędzie pracy do 30 dni od dnia ustania prawa do renty. Okres pobierania renty musi być nieprzerwany i wynosić minimum pięć lat.
Zasiłek przedemerytalny dla osób, którym ustało prawo do renty, również obarczony jest warunkami oraz kryteriami wieku. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyjmuje wnioski od kobiet, które ukończyły 55. rok życia oraz 60. rok w przypadku mężczyzn. Trzeba również spełnić wymogi stażu pracy. Dla kobiet to min. 20 lat dla kobiet oraz minimum 25 lat dla mężczyzn.
Pozarolnicza działalność gospodarcza osób, które znalazły się w trudnej sytuacji finansowej i zawodowej z powodu ogłoszenia upadłości, również uprawnia do zasiłku przedemerytalnego. Co jednak ważne, upadłość musi potwierdzić sąd. Chcąc zachować prawo do świadczenia przedemerytalnego, należy spełnić warunki wspólne, a także kryterium wieku i wymaganego okresu uprawniającego do emerytury. Dla kobiet to 56 lat i 20-letni okres wymagany do emerytury, a mężczyźni to 61 lat i 25-letni okres wymagany do emerytury. Przed ogłoszeniem upadłości pozarolnicza działalność musi być prowadzona nieprzerwanie przez minimum 2 lata.
Świadczenie przedemerytalne jest przyznawane po wypełnieniu formularza ESP. Ten można odebrać w dowolnej placówce Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub pobrać online ze strony ZUS. Do wniosku trzeba dołączyć odpowiednie dokumenty. Są to świadectwo pracy oraz informacje o okresach składkowych i nieskładkowych na formularzu ERP-6. Do tego niezbędne są te dokument, które wynikają z indywidualnych warunków przyznania zasiłku. Szczegółowa lista wymaganych załączników dostępna jest na oficjalnej stronie ZUS.
Wniosek o zasiłek przedemerytalny nie kończy obowiązków świadczeniobiorcy. W przypadku pozytywnego rozpatrzenia wniosku przez ZUS trzeba spełnić kilka warunków, aby nie stracić świadczenia przedemerytalnego. Dlatego też należy regularnie informować ZUS o wszelkich zmianach sytuacji zawodowej i dochodowej. Należy również zgłaszać jakiekolwiek podjęcie zatrudnienia, pracy na umowę-zlecenie lub rozpoczęcie działalności gospodarczej. Oprócz tego należy przestrzegać terminu składania corocznych zaświadczeń o dochodach. Brak dopełnienia tych obowiązków może skutkować utratą świadczenia lub koniecznością zwrotu nienależnie pobranych kwot.
Przeczytaj również:
Dodatkowe nawet 600 zł do bonu energetycznego. Rusza nabór wniosków
Ile Polakowi potrzeba do szczęścia? Pokazano tabelę z dochodami
Rekordowe wypłaty z PPK. Polacy potraktowali je jako "krótkoterminową lokatę"