Ochronić starzejących się rodziców przed oszustwami finansowymi
Jak pomóc matce lub ojcowi w kwestiach finansowych i nie dopuścić, by padli ofiarą przestępstwa.
Wyobraź sobie, że właśnie skończyłeś rozmowę telefoniczną z pracownicą banku. Zadzwoniła, by cię poinformować, że twój 90-letni ojciec przyszedł do banku z młodą kobietą i wypłacił 10 tys. dolarów. Cieszysz się, że bank cię zna i że zadzwoniono do ciebie - twoje imię podane jest na wszelki wypadek na rachunku. Tato! Co robisz? Rysopis "młodej kobiety" pokrywa się z wyglądem jego opiekunki.
Na zdjęciach: 10 wskazówek, jak pomóc starzejącym się rodzicom w sprawach finansowych
10 sposobów, jak inwestorzy sabotują własne posunięcia
10 sygnałów ostrzegawczych przed piramidą finansową
10 najlepszych rozwiązań w zakresie podatków stanowych dla seniorów
10 pytań, jakie należy sobie zadać zanim zdecydujemy się na emeryturę za granicą
Próbujesz zapanować nad trzęsącymi się dłońmi i ogarniającą cię furią. Od śmierci mamy tata czuł się samotny, a opiekunka wydawała się bardzo miła. Od roku podawała mu posiłki i robiła za niego pranie. Tata ma co prawda trochę problemów z pamięcią, ale był przecież księgowym. Jest czujny. Zna się na pieniądzach. Czyżby?
To wydarzenie naprawdę miało miejsce. Mogło się równie dobrze przydarzyć twoim starzejącym się rodzicom. Bez wątpienia słyszeliście (albo sami dziwiliście się) spektakularnym przypadkom starszych i prawdopodobnie niesamodzielnych bogatych osób wykorzystanych przez zajmujących się nimi opiekunów. Głośno było ostatnio o dziedziczce Gail Posner, która zostawiła 27 mln dolarów swoim służącym, w tym opiekunce swojego pupilka rasy chihuahua (tu przedstawiamy bardziej rozsądne sposoby zapewnienia swojemu ulubieńcowi opieki, gdy zabraknie nas już na tym świecie).
Smutny jest fakt, że starsze osoby oszukiwane są nagminnie i że zdarza się to również w normalnych rodzinach. Młoda kobieta, do której zadzwoniono z banku w sprawie wypłaty 10 tys. dolarów przez ojca? To prawdziwa osoba - zgłosiła się kiedyś z prośbą o radę do serwisu AgingParents.com, który prowadzę wraz z mężem (jestem prawnikiem i pielęgniarką, a mój mąż jest psychologiem).
Na początek przygotowaliśmy dla niej pełnomocnictwo do czynności finansowych. W dokumencie ojciec mianował ją jedyną osobą, która mogła podejmować decyzje w kwestiach pieniędzy, w razie, gdy on nie byłby do tego zdolny. Bardziej jednak niż dokument córce potrzebna była rada, co powiedzieć ojcu. Jak to zwięźle ujęła: "ojciec cierpi na demencję, ale cały czas chce sam podejmować decyzje".
Zapamiętajmy jedną ważną rzecz - ojciec może podpisać pełnomocnictwo tylko wtedy, gdy jest osobą samodzielną. Ustaliliśmy szybko i skutecznie, przez testy i rozmowy, że pomimo wczesnych etapów demencji tata jest ciągle samodzielny. Tak naprawdę sobie świetnie radził i cały czas mieszkał sam.
Miał na tyle zdrowego rozsądku, by zdecydować, czy chce, by córka pomagała mu w finansach. A chciał. Jedynym problemem było to, że potrzebował towarzystwa. Przebiegła opiekunka, widząc jego samotność, powoli zakradła się do jego życia. Chciał ją uszczęśliwić. Potrzebował jej. Udało jej się go w końcu namówić na udzielenie "pożyczki" jej chłopakowi przebywającemu w innym kraju. Ojciec czuł się zobowiązany.
Córka chciała mu zapewnić możliwie dużo swobody. Chodziło przecież o jego pieniądze. Ciężko pracował, by je odłożyć. Może by i wydał trochę na takie czy inne rozrywki, ale mógł sobie na to pozwolić. Ale 10 tys. dolarów?!
Opiekunka wykorzystała jego problemy z pamięcią oraz oceną i dopuściła się nadużycia finansowego na starszym panu. To nie jest kwestia, czy miał pieniądze i był w stanie przełknąć stratę 10 tys. dolarów. Jeśli ktoś ukradnie ci mercedesa, to jest to przestępstwo, niezależnie od tego, czy stać cię, by go odkupić, czy nie. Trzeba więc było przeprowadzić z tatą poważną rozmowę.
Doradziliśmy córce, by szybko podjęła następujące kroki:
- Potraktowała tatę łagodnie i z szacunkiem. Bardzo lubił swoją opiekunkę.
- Zarządzała rachunkiem bieżącym na podstawie pełnomocnictwa.
- Przeniosła większe sumy pieniędzy należące do taty na nowe konto, nad którym miała pełną, a nie tylko wspólną kontrolę.
- Pozwoliła tacie zatrzymać konto, ale z ograniczonymi funduszami, po to, by uniknąć ponownych wyłudzeń. I dokładnie je monitorować.
- Zgłosiła przestępstwo i zwolniła opiekunkę.
Mój mąż psycholog, dr Mikol Davis, ma następującą uwagę na temat emocjonalnych skutków przejęcia kontroli nad finansami starzejącego się rodzica: "Oddanie kontroli nad pieniędzmi jest - zwłaszcza dla mężczyzn - porównywalne ze złożeniem broni. Stajesz się całkowicie ubezwłasnowolniony. Trzeba to uszanować i zrozumieć, jak trudno jest pozwolić komuś zajmować się naszymi pieniędzmi".
Kiedy należy wkroczyć i zaoferować pomoc? Co trzeba wtedy powiedzieć? Sami mamy rodziców w starszym wieku, więc dobrze znamy ten problem. W oparciu o nasze doświadczenia prywatne i zawodowe przygotowaliśmy 10 wskazówek, jak pomóc starzejącym się rodzicom w sprawach finansowych.
10 sposobów, jak zaoszczędzić na ubezpieczeniu
Carolyn L. Rosenblatt
Carolyn L. Rosenblatt, dyplomowana pielęgniarka i prawnik, jest autorką publikacji "The Boomer's Guide To Aging Parents", dostępnej na stronie www.agingparents.com.