OFE: Polska musi niezwłocznie zmienić przepisy
Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł, że Polska naruszyła ustanowioną traktatem UE swobodę przepływu kapitału i tym samym złamała unijne prawo, ograniczając możliwość inwestowania Otwartych Funduszy Emerytalnych za granicą.
"Utrzymując w mocy przepisy ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, które wprowadzają ograniczenia w inwestowaniu przez polskie Otwarte Fundusze Emerytalne w innych państwach członkowskich UE, Polska naruszyła ustanowioną traktatem swobodę przepływu kapitału" - czytamy w środowym wyroku.
Środowy wyrok jest zgodny z kwietniową opinią rzecznika generalnego Trybunału UE, który zaproponował, by Trybunał orzekł, iż Polska naruszyła ustanowioną unijnym traktatem swobodę przepływu kapitału, ograniczając możliwości inwestowania OFE za granicą.
W lipcu 2009 r. KE zakwestionowała przepisy polskiej ustawy z 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, które mówią o tym, że zagraniczne inwestycje OFE nie mogą przekroczyć 5 proc. ich aktywów.
Polska w odpowiedzi do KE argumentowała, że postanowienia unijnego traktatu o swobodzie przepływu kapitału nie mają zastosowania w tej sprawie, fundusze emerytalne są bowiem "podmiotami publicznymi, które można utożsamić z państwem polskim". Polska utrzymywała, że ograniczenia te są uzasadnione.
Trybunał orzekł jednak w środę, że zaskarżone przez KE przepisy polskiej ustawy są objęte postanowieniami traktatu o swobodnym przepływie kapitału. Przypomniał, że fundusze emerytalne prowadzą - pomimo ich celu socjalnego i obowiązkowego przystępowania do drugiego filaru systemu emerytalnego - działalność gospodarczą.
"Nawet gdyby przyjąć - jak utrzymuje Polska - że środki przydzielone OFE (...) mają charakter publiczny, pomimo że pochodzą ze składek emerytalnych odprowadzanych przez pracodawców (...), ta okoliczność sama w sobie nie wystarcza (...) do wyłączenia stosowania postanowień traktatu (o swobodnym przepływie kapitału)" - argumentuje Trybunał.
Trybunał zauważył też, że polskie przepisy nakładają na OFE nie tylko "ilościowe" ograniczenie inwestowania OFE za granicą w wysokości 5 proc. ich aktywów, ale także "jakościowe" ograniczenia, określające dopuszczalny charakter tych inwestycji.
Luksemburski sąd doszedł do wniosku, że Polska nie wykazała, w jakim stopniu stosowanie zasady swobodnego przepływu kapitału między krajami UE przeszkodziłoby w osiągnięciu celów realizowanych przez OFE; w "konsekwencji Trybunał orzekł, że Polska uchybiła zobowiązaniom, jakie na niej ciążą na mocy prawa UE".
Według Ministerstwa Finansów, trybunał nie zakwestionował limitu dla zagranicznych lokat OFE. - ETS nie kwestionuje samego istnienia limitu ilościowego lokat OFE poza granicami kraju, wskazując na +sytuacje podobne+, tj. na art. 18 ust. 5 lit. b) dyrektywy 2003/41/WE określający dla inwestycji instytucji pracowniczych programów emerytalnych limit w wysokości 30 proc. ich aktywów w aktywa denominowane w walutach zagranicznych - poinformowała PAP rzeczniczka prasowa ministerstwa Małgorzata Brzoza.
Wyjaśniła, że w opinii ETS, Polska "powinna przedstawić, celem uzasadnienia limitu ilościowego wynoszącego 5 proc., sytuującego się znacznie poniżej limitu 30 proc., konkretne dane wyjaśniające powody przyjęcia limitu ilościowego we wskazanej wysokości".
- Dalsza procedura wobec Polski przewiduje ponowne przekazanie przez KE zarzutów formalnych i odniesienie się do nich przez Polskę - dodała.
_ __ _ _
Nowe możliwości od stycznia 2012 r.
OFE od nowego roku mają obowiązek informować (nie rzadziej, niż co 12 miesięcy) o tym, ile już zostało odłożone na rachunku o wynikach działalności funduszu i terminach dokonywanych w tym okresie wpłat składek.
Od maja 2011 r. zmienił się jednak sposób podziału tej składki:
- jest zapisywane tak jak dotychczas na indywidualnym pierwszofilarowym koncie w ZUS, środki te służą do wypłaty obecnych emerytur.
- jest zapisywane na nowym subkoncie w ZUS, środki te służą do wypłaty obecnych emerytur
- jest przekazywane przez ZUS w formie przelewu do wybranego przez Klienta Otwartego Funduszu Emerytalnego, w którym te środki są inwestowane przez Fundusz w Państwa imieniu.
Składka zostaje zmniejszona
Teraz składka jest zmniejszona z 7,3 proc do 2,3 proc. Pozostałe 5 proc. jest wyodrębnione na osobnym subkoncie w ZUS i są z nich wypłacane obecne emerytury. Środki zgromadzone na subkoncie ZUS mogą być dziedziczone. Dodatkowo, będą one, co roku waloryzowane.
W 2013 roku cześć składki trafiającej do OFE wzrośnie do 2,8 proc. a docelowo od 2017 r. OFE będą otrzymywać 3,5 proc. cześć składki.
