Aż 40 proc. Polaków nie spłaci swoich rachunków
Blisko 40 proc. gospodarstw domowych przewiduje problemy ze spłatą swoich zobowiązań finansowych w ciągu najbliższych 12 miesięcy. Największe obawy dotyczą płatności z czynsz, media i raty kredytów. Pandemia najsilniej pogorszyła sytuację pracujących na własny rachunek, samozatrudnionych i wykonujących wolny zawód.
Takie wnioski płyną z Barometru Obsługi Zobowiązań opracowywany jest wspólnie przez Związek Przedsiębiorstw Finansowych i Instytutu Rozwoju Gospodarczego SGH. Wyniki za drugi kwartał 2020 roku pokazują wprawdzie, że mimo kryzysu gospodarstwa domowe do tej pory, to jest do kwietnia, starały się obsługiwać swoje zobowiązania terminowo, ale prognozy na przyszłość są już dużo gorsze.
Zdecydowanie wzrosła liczba gospodarstw domowych, które prognozują problemy z terminowością obsługi zobowiązań w przyszłości, bon aż 38 proc. gospodarstw domowych spodziewa się takich kłopotów w okresie kolejnych 12 miesięcy, w tym 10 proc. przewiduje duże problemy. To oznacza wzrost grupy z obawami o swoją kondycję finansową i możliwość płatności za rachunki aż o 11 pkt procentowych.
W związku z koronakryzysem około 35 proc. badanych wskazuje na możliwe opóźnienia w zapłacie czynszu za mieszkanie. Podobny odsetek respondentów spodziewa się trudności z regulowaniem zobowiązań związanych z opłatami miesięcznymi za media (gaz, woda, prąd, itd.). Nieznacznie mniej osób obawia się kłopotów ze spłatą kredyty i pożyczki, a ok. 30 proc. - zadłużenia w karcie kredytowej. Blisko 16 proc. respondentów wskazuje, że mogą się u nich pojawić lub już się pojawiły problemy z obsługą rat kredytów mieszkaniowych, a w co 10 przypadku - kredytu na samochód.
O tym, że kryzys związany z pandemią wywoła problem z obsługą kredytów Interia pisała kilka dni temu. Ten efekt wystąpi z pewnym przesunięciem w czasie ze względu na wakacje kredytowe czyli możliwość zawieszenia rat. Zdaniem prof. Waldemara Rogowskiego, głównego analityka Biura Informacji Kredytowej, istotnego pogorszenia spłacalności kredytów można się spodziewać w czwartym kwartale. Najgorsza sytuacja będzie prawdopodobnie dotyczyć wysokokwotowych kredytów gotówkowych i kart kredytowych, ale wyższą szkodowością będą się odznaczać kredyty mieszkaniowe udzielane na stosunkowo wysokie kwoty oraz kredyty mieszkaniowe zaciągane przez pojedynczych kredytobiorców, a także kredyty zaciągane na zakup inwestycji mieszkaniowych pod wynajem.
Jego zdaniem wyższa szkodowość szczególnie mocno ujawni się w przypadku zaciągniętych przez mikroprzedsiębiorców, przede wszystkim z branż świadczących usługi dla ludności, takich jak pensjonaty, hotele, gastronomia, które mocno dotknął lockdown.
Z opublikowanego dziś Barometru Obsługi Zobowiązań wynika, że ponad 60 proc. respondentów aktywnych zawodowo, wskazało, że na skutek pandemii straciło część lub nawet całość swoich dochodów ( w tym, większość lub całość dochodów utraciło ok. 15 proc. badanych). Najsilniej wpłynęła na sytuację dochodową pracujących na własny rachunek, samozatrudnionych i wykonujących wolny zawód. Aż 76 proc. z nich deklaruje utratę dochodów, a w tym 9 proc. całkowicie utraciło dochody, a 19 proc. w dużej części.
- Ta grupa obejmuje m.in. usługi dla ludności jak usługi fryzjerskie, czy też branżę gastronomiczną, która została wstrzymana decyzjami administracyjnymi. Osoby prowadzące działalność gospodarczą, w zasadzie zamknęły swoje biznesy i w wielu przypadkach nie osiągają przychodów. Samozatrudnieni obawiają się o swoją zdolność do wywiązywania się ze zobowiązań, w tym z rat kredytowych. Jedynie 29 proc. z nich uważa, że w najbliższych miesiącach będzie w stanie bezproblemowo obsługiwać swoje zobowiązania - komentuje Sławomir Dudek z IRG SGH, główny ekonomista Pracodawców RP, autor metodologii BOZ.
Monika Krześniak-Sajewicz
