Co zrobić, gdy zaginie list lub przesyłka?

Odszkodowanie przysługuje za: 1) utratę przesyłki poleconej - w wysokości żądanej przez nadawcę, nie wyższej jednak niż pięćdziesięciokrotność opłaty pobranej przez operatora wyznaczonego za traktowanie przesyłki pocztowej jako przesyłki poleconej, 2) utratę paczki pocztowej - w wysokości żądanej przez nadawcę, nie wyższej jednak niż dziesięciokrotność opłaty pobranej za jej nadanie, 3) utratę przesyłki z zadeklarowaną wartością - w wysokości żądanej przez nadawcę, nie wyższej jednak niż zadeklarowana wartość przesyłki, 4) ubytek zawartości lub uszkodzenie paczki pocztowej lub przesyłki poleconej - w wysokości żądanej przez nadawcę lub w wysokości zwykłej wartości utraconych lub uszkodzonych rzeczy, nie wyższej jednak niż maksymalna wysokość odszkodowania, o którym mowa w pkt 1 lub 2, 5) ubytek zawartości przesyłki z zadeklarowaną wartością - w wysokości zwykłej wartości utraconych rzeczy, 6) uszkodzenie zawartości przesyłki z zadeklarowaną wartością - w wysokości zwykłej wartości rzeczy, których uszkodzenie stwierdzono.

Inne odszkodowanie za usługi kurierskie

Prawo pocztowe wskazuje, iż w ramach usług świadczonych jako usługi powszechne nie traktuje się usług pocztowych polegających na przyjmowaniu, sortowaniu, przemieszczaniu i doręczaniu przesyłek kurierskich. Konsekwencją takiego podziału są inne zasady dochodzenia odszkodowania za niewykonanie lub nienależyte wykonanie usługi kurierskiej. Ustawodawca przewidział bowiem pewien minimalny poziom odszkodowań znajdujący zastosowanie, gdy z Regulaminu świadczenia tej usługi nie wynikają korzystniejsze postanowienia.

Domagając się zatem odszkodowania za niewykonanie lub nienależyte wykonanie usługi kurierskiej przysługuje odszkodowanie, na podstawie art. 88 ust. 4 Prawa pocztowego za:

1) utratę, ubytek lub uszkodzenie przesyłki pocztowej nie będącej przesyłką z korespondencją - w wysokości nie wyższej niż zwykła wartość utraconych lub uszkodzonych rzeczy,

2) utratę, ubytek lub uszkodzenie przesyłki pocztowej z zadeklarowaną wartością - w wysokości żądanej przez nadawcę, nie wyższej jednak niż zadeklarowana wartość przesyłki,

3) utratę przesyłki z korespondencją - w wysokości dziesięciokrotności opłaty za usługę nie niżej jednak niż pięćdziesięciokrotność opłaty za traktowanie przesyłki listowej jako poleconej, określonej w cenniku usług powszechnych,

4) opóźnienie w doręczeniu przesyłki pocztowej w stosunku do gwarantowanego terminu doręczenia - w wysokości nieprzekraczającej dwukrotności opłaty za usługę.

Wyliczenie odszkodowania

Przepisy Prawa pocztowego określając wysokość poszczególnych odszkodowań odwołują się niejednokrotnie do pojęcia "opłaty za traktowanie przesyłki listowej jako poleconej" (np. art. 88 ust. 1 pkt 1 ustawy). Opłata ta wynosi obecnie 2,20 zł. Zatem w przypadku dochodzenia odszkodowania za utratę przesyłki poleconej w ramach świadczenia powszechnej usługi pocztowej odszkodowanie ustalone na podstawie art. 88 ust. 1 pkt 1 ustawy wynosić będzie maksymalnie 110 zł (50 × 2,20 zł = 110 zł). Zgodnie bowiem z ustawą, przyjmuje się jedynie kwotę 2,20 zł jako opłatę za traktowanie przesyłki listowej jako poleconej, a nie np. kwotę 3,80 zł faktycznie zapłaconą za wysłanie listu.

Wygaśnięcie prawa do reklamacji

Roszczenia związane z nienależytym wykonaniem usługi pocztowej ulegają przedawnieniu po upływie 12 miesięcy od dnia nadania przesyłki pocztowej. Termin przedawnienia ulega jednak zawieszeniu na czas od dnia wniesienia reklamacji do dnia wyczerpania drogi postępowania reklamacyjnego (art. 93 Prawa pocztowego). Przy czym drogę postępowania reklamacyjnego uważa się za wyczerpaną gdy operator pocztowy odmówił uznania reklamacji lub pomimo upływu 30 dni od momentu jej uznania nie została zapłacona dochodzona należność.

Oprócz upływu terminu przedawnienia roszczeń dochodzonych wobec operatora pocztowego ustawa przewiduje także wygaśnięcie tych roszczeń (art. 87 ust. 6 Prawa pocztowego). Co prawda art. 21 ust. 2 pkt 9 Prawa pocztowego stanowi, iż w przypadku utraty, ubytku zawartości lub uszkodzenia przesyłki pocztowej uprawnienia nadawcy lub adresata powinny być określone w Regulaminie świadczenia usług pocztowych, to jednak wygaśnięcie uprawnień reklamacyjnych jest związane z biernością przy przyjęciu przesyłki. Roszczenia z tytułu nienależytego wykonania usługi pocztowej wygasają bowiem wskutek przyjęcia przesyłki pocztowej bez zastrzeżeń. Z wyjątkiem mamy do czynienia, gdy ubytki lub uszkodzenia przesyłki pocztowej niedające się z zewnątrz zauważyć, uprawniony stwierdził po przyjęciu przesyłki, a jednocześnie nie później niż po upływie 7 dni od przyjęcia przesyłki zgłosił operatorowi pocztowemu roszczenie z tego tytułu. W takiej sytuacji zobowiązany jest on jednak do udowodnienia, iż ubytki lub uszkodzenia przesyłki powstały w czasie między przyjęciem przesyłki przez operatora pocztowego w celu wykonania usługi pocztowej a jej doręczeniem adresatowi. Zatem w przypadku niezgłoszenia zastrzeżeń przy odbiorze przesyłki lub przy spełnieniu powyższych warunków w terminie 7 dni od jej przyjęcia nie ma możliwości skutecznego zgłaszania roszczeń reklamacyjnych.

Wysyłając wartościową przesyłkę należy wskazać jej realną wartość, w przeciwnym razie uzyskane odszkodowanie będzie nieadekwatne.

Inne przypadki wypłaty odszkodowania

Odszkodowanie przysługuje także gdy osoba uprawniona do otrzymania przekazu pocztowego nie otrzymała należnej jej kwoty pieniężnej. W takiej sytuacji, oprócz zwrotu kwoty będącej przedmiotem przekazu, można także dochodzić odszkodowania w wysokości pięciokrotności opłaty pobranej za nadanie przekazu. Należy także wskazać, że niezależnie od dochodzonego odszkodowania operator pocztowy ma obowiązek zwrócić w całości opłatę za usługę pocztową w przypadku jej niewykonania.

Sąd polubowny lub powszechny

W przypadku braku dobrowolnej wypłaty odszkodowania przez operatora pocztowego nadawcy albo adresatowi, po wyczerpaniu drogi postępowania reklamacyjnego, przysługuje prawo dochodzenia roszczeń zarówno przed sądem powszechnym, jak i polubownym sądem konsumenckim. Istnieje także możliwość zawarcia ugody w postępowaniu mediacyjnym prowadzonym przez Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej. Dochodząc roszczeń należy pamiętać, że kwota należna tytułem odszkodowania powinna zostać wypłacona z odsetkami ustawowymi. Można je naliczać od dnia, w którym upłynął trzydziestodniowy termin wypłacenia odszkodowania liczony od dnia uznania reklamacji lub od dnia doręczenia wezwania do zapłaty.

Jak zabezpieczyć swoje interesy?

Chociaż, co do zasady, odszkodowanie przewidziane w ustawie nie jest znaczne, nie oznacza to jednak, iż przepisy Prawa pocztowego o reklamacji i odszkodowaniu są nieprzydatne. Chcąc skorzystać z usługi pocztowej lub kurierskiej należy wcześniej zastanowić się, jaki rodzaj usługi będzie najkorzystniejszy i dopasować ją do swoich potrzeb.

Kliknij i pobierz darmowy program PIT 2013

Przesyłając przedmioty o znacznej wartości powinno się wybrać usługę przesyłki z zadeklarowaną wartością. Jest to przesyłka rejestrowana, za której utratę, ubytek zawartości lub uszkodzenia operator pocztowy ponosi odpowiedzialność do wartości przesyłki podanej przez nadawcę (art. 3 pkt 26 Prawa pocztowego). Skorzystanie z takiej usługi wiąże się co prawda z większymi kosztami, gwarantuje jednak odszkodowanie w pełnej wartości w razie utraty przesyłki.

Należy także pamiętać, aby środki pieniężne przesyłać wyłącznie w drodze przekazu pocztowego, w przeciwnym razie nie ma możliwości dochodzenia ich zwrotu.