Czy paragon trzeba zabierać ze sklepu? Klienci nie wiedzą, co im grozi

W polskim prawie nie ma przepisu, który nakazywałby klientowi zabranie paragonu ze sklepu. Zgodnie z zgodnie z art. 111 ust. 3a pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, sprzedawca jest jednak zobowiązany do wystawienia i wydania go przy sprzedaży towarów lub usług osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej.

Decyzja o zatrzymaniu paragonu należy jednak wyłącznie do nabywcy - jeżeli klient go nie odbierze, nie poniesie za to żadnej kary. Warto jednak pamiętać, że pozostawienie paragonu w sklepie może stwarzać ryzyko nadużyć, a jego posiadanie otwiera możliwość uzyskania szeregu korzyści.

Zabierając paragon, klient nie tylko zabezpiecza własne interesy, ale również wspiera system podatkowy i uczciwych przedsiębiorców. Wydanie i odebranie paragonu oznacza, że transakcja została zarejestrowana, a należny podatek trafi do budżetu państwa.

Paragon fiskalny jest podstawowym dokumentem potwierdzającym zawarcie transakcji - wskazuje dokładną datę, NIP sprzedawcy, miejsce zakupu, cenę towaru i jego nazwę. Gdy zakupiony produkt okaże się wadliwy lub niezgodny z umową, paragon może okazać się niezbędny do pozytywnego rozpatrzenia reklamacji. W przypadku zwrotu towaru jest najczęściej wymagany, nawet jeśli przepisy nie zawsze nakładają taki obowiązek. Natomiast jeśli klient chce zgłosić reklamację na podstawie rękojmi lub gwarancji - paragon stanowi dowód na to, że zakup miał miejsce w określonym terminie.

Warto wiedzieć, że od września 2023 r. konsumenci mogą korzystać z e-paragonów - cyfrowych odpowiedników tradycyjnych paragonów, dostępnych w aplikacji e-Paragony opracowanej przez Ministerstwo Finansów. Dzięki temu dokumenty zakupu można gromadzić w sposób bezpieczny, ekologiczny i wygodny, bez ryzyka ich zgubienia lub wyblaknięcia druku.

Ministerstwo Finansów od 2004 roku prowadzi kampanię "Weź paragon", której celem jest:

• zwiększenie świadomości konsumentów, że odbierając paragon, pomagają ograniczać szarą strefę,
• mobilizacja społeczeństwa do kontroli obrotu gotówkowego,
• zwiększenie uczciwości w relacjach handlowych.

Dzięki temu uczciwe firmy nie muszą konkurować z tymi, które nie płacą podatków, a konsumenci korzystają z lepszej jakości usług i produktów.

Zostawianie paragonów w sklepie lub przy kasie może prowadzić do nieprzewidzianych konsekwencji. Jednym z głośnych przykładów była sprawa z Żyrardowa, gdzie ekspedientka zbierała porzucone paragony i zwracała na ich podstawie towar, mimo że nie była jego właścicielem. W ten sposób wyłudziła około 2000 zł, zanim proceder został odkryty.

Jeśli sprzedawca nie wydał paragonu, można to zgłosić. Takie działanie może zostać uznane za wykroczenie skarbowe (kara grzywny od 430 zł do 86 000 zł) lub przestępstwo skarbowe (do 180 stawek dziennych). Zgłoszenia można dokonać na kilka sposobów:

• udając się do najbliższego urzędu skarbowego;
• kontaktując się z Krajowym Telefonem Interwencyjnym KAS pod numerem: 800 060 000 (linia bezpłatna, czynna całodobowo);
• wyślij wiadomość na adres: powiadomKAS@mf.gov.pl;
• skorzystaj z aplikacji e-Paragony, aby szybko zgłosić problem.

Dzięki tym kanałom można niezwłocznie zareagować na naruszenia i wspierać działania przeciwko nieuczciwym praktykom.

Utrata paragonu nie jest sytuacją bez wyjścia, ale jego odzyskanie może być trudne. Sprzedawca nie ma prawnego obowiązku wydania duplikatu, ale niektóre sklepy przechowują kopie paragonów z rolek kasowych i mogą je udostępnić na prośbę klienta.

W przypadku e-paragonów można uzyskać do nich dostęp za pomocą aplikacji e-Paragony, jeśli sprzedawca korzysta z tego systemu. Ze względu na to, że papierowe paragony tracą czytelność z upływem czasu, warto je sfotografować lub zeskanować.

Przeczytaj również:

Bankomat nie odda karty, potem wyzeruje ci konto. Wystarczy papierek

Ikea wykryła niecny proceder. Za taki zwrot grozi więzienie

Sklepy kuszą promocjami. Polacy płacą i płaczą, bo dostają rachunki zamiast paczek